بررسی و تحقیق در جنبش مشروطیت ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مثلا ' به 'مثلاً'
جز (جایگزینی متن - '}} '''' به '}} '''')
جز (جایگزینی متن - 'مثلا ' به 'مثلاً')
خط ۵۵: خط ۵۵:
در فصل دهم، به بست‎نشینی در کنسولگری‎های انگلیس در سایر شهرها پرداخته شده است. بازتاب تحصن در سفارت انگلیس در تهران، در سایر شهرستان‎ها، هجوم مردم به کنسولگری‎ها بود. به باور نویسنده، این کار نشان محکمی است بر یک کار حساب شده‎ای که جریان «عدالت‎خواهی» مردم را به ‎سمت «مشروطه غربی» جهت می‎داد؛ زیرا به اعتقاد وی چگونه ممکن است که هم‎زمان و بی‎دلیل، تحصن در کنسولگری‎ها و مراکز ادارات تلگراف‎خانه وابسته به انگلیسی‎ها، صورت پذیرد، جز آنکه ریشه در جای مشخص و معینی داشته و هدایتی در کار نباشد<ref>ر.ک: همان، ص239</ref>.
در فصل دهم، به بست‎نشینی در کنسولگری‎های انگلیس در سایر شهرها پرداخته شده است. بازتاب تحصن در سفارت انگلیس در تهران، در سایر شهرستان‎ها، هجوم مردم به کنسولگری‎ها بود. به باور نویسنده، این کار نشان محکمی است بر یک کار حساب شده‎ای که جریان «عدالت‎خواهی» مردم را به ‎سمت «مشروطه غربی» جهت می‎داد؛ زیرا به اعتقاد وی چگونه ممکن است که هم‎زمان و بی‎دلیل، تحصن در کنسولگری‎ها و مراکز ادارات تلگراف‎خانه وابسته به انگلیسی‎ها، صورت پذیرد، جز آنکه ریشه در جای مشخص و معینی داشته و هدایتی در کار نباشد<ref>ر.ک: همان، ص239</ref>.


در فصل یازدهم، به چگونگی ظهور مشروطه‎خواهی پرداخته شده است. یکی از مسائل بدیهی پیرامون حرکت مشروطه‎خواهی این است که از لحاظ درخواست علنی آن، تا قبل از بست‎نشینی در سفارت، اساسا مطرح نبوده است؛ مثلا در قضیه بست‎نشینی در عبدالعظیم و حتی بعد از آن، در حوادثی که رخ داده، تنها صحبت از عدالت‎خانه بوده و فراتر از آن، اندیشه‎ای در ذهن راهبران مردم نداشته است؛ حتی در عبدالعظیم ابتدا خواسته عدالت‎خانه نیز نبوده و در آنجا نیز طبق آنچه اظهار شده، به کمک سفیر عثمانی و واسطه‎گری او، عدالت‎خانه نیز اضافه شده است. به اعتقاد نویسنده، در واقع این به ‎معنای آن نیست که اندیشه عدالت‎خواهی مطرح نبوده، برعکس سال‎ها بود که از لحاظ عملی، قصه عدل و ظلم و ایجاد یک عدلیه مطرح بوده و حتی از زمان ناصرالدین شاه بدین طرف، سخن از اصلاح عدلیه و تشکیل عدالت‎خانه به‎ میان آمده بود<ref>ر.ک: همان، ص263</ref>.
در فصل یازدهم، به چگونگی ظهور مشروطه‎خواهی پرداخته شده است. یکی از مسائل بدیهی پیرامون حرکت مشروطه‎خواهی این است که از لحاظ درخواست علنی آن، تا قبل از بست‎نشینی در سفارت، اساسا مطرح نبوده است؛ مثلاًدر قضیه بست‎نشینی در عبدالعظیم و حتی بعد از آن، در حوادثی که رخ داده، تنها صحبت از عدالت‎خانه بوده و فراتر از آن، اندیشه‎ای در ذهن راهبران مردم نداشته است؛ حتی در عبدالعظیم ابتدا خواسته عدالت‎خانه نیز نبوده و در آنجا نیز طبق آنچه اظهار شده، به کمک سفیر عثمانی و واسطه‎گری او، عدالت‎خانه نیز اضافه شده است. به اعتقاد نویسنده، در واقع این به ‎معنای آن نیست که اندیشه عدالت‎خواهی مطرح نبوده، برعکس سال‎ها بود که از لحاظ عملی، قصه عدل و ظلم و ایجاد یک عدلیه مطرح بوده و حتی از زمان ناصرالدین شاه بدین طرف، سخن از اصلاح عدلیه و تشکیل عدالت‎خانه به‎ میان آمده بود<ref>ر.ک: همان، ص263</ref>.


در فصل دوازدهم، به برخی ایرادت پیرامون جنبش مشروطیت، پاسخ داده شده است؛ از جمله آنکه استاد حمید عنایت به‎خاطر توجهی که به ماهیت دینی مشروطه دارد، به کسانی که آن را ساخته دست بیگانگان می‎دانند، حمله کرده است. نویسنده در این‎باره به این نکته اشاره کرده است که پیوستگی حرکت مشروطه‎خواهی در مقطعی که دچار انحراف شد، ربطی به اصالت مردمی قیام و حتی جنبه مذهبی آن ندارد و اگر کسی با توجه به اصالت مردمی و دینی آن، آن را سالم از دخالت انگلیس می‎پندارد، در واقع دچار خلط شده است؛ زیرا روحانیت اقدامی در جهت مبارزه با ستمگری حکام کرد، اما این قیام در ادامه، در تحصن نزدیک به یک‎ماهه سفارت، تغییر ماهیت داد<ref>ر.ک: همان، ص285-‎286</ref>.
در فصل دوازدهم، به برخی ایرادت پیرامون جنبش مشروطیت، پاسخ داده شده است؛ از جمله آنکه استاد حمید عنایت به‎خاطر توجهی که به ماهیت دینی مشروطه دارد، به کسانی که آن را ساخته دست بیگانگان می‎دانند، حمله کرده است. نویسنده در این‎باره به این نکته اشاره کرده است که پیوستگی حرکت مشروطه‎خواهی در مقطعی که دچار انحراف شد، ربطی به اصالت مردمی قیام و حتی جنبه مذهبی آن ندارد و اگر کسی با توجه به اصالت مردمی و دینی آن، آن را سالم از دخالت انگلیس می‎پندارد، در واقع دچار خلط شده است؛ زیرا روحانیت اقدامی در جهت مبارزه با ستمگری حکام کرد، اما این قیام در ادامه، در تحصن نزدیک به یک‎ماهه سفارت، تغییر ماهیت داد<ref>ر.ک: همان، ص285-‎286</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش