۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '== گزارش محتوا == ' به '== گزارش محتوا == '
جز (جایگزینی متن - '== ساختار == ' به '== ساختار == ') |
جز (جایگزینی متن - '== گزارش محتوا == ' به '== گزارش محتوا == ') |
||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
تيموريان يا گوركانيان ايران (ه. ق) (- م) دودمانى مغول تبار بودند. بنيادگذار اين دودمان تيمور گوركانى بود كه در آسياى ميانه مى‌زيست و سمرقند پايتختش بود. امير تيمور كشورى وسيع و دولتى عظيم ايجاد كرد و خطه ما وراء النهر را به مقامى از اهميت رسانيد كه تا آن زمان هيچ‌گاه بدان پايه نرسيده بود. او مرزهاى خود را نخست در سرتاسر آسياى ميانه و آن‌گاه سرتاسر خراسان و آن‌گاه همه بخش‌هاى ايران و عثمانى و بخش‌هايى از هندوستان گسترد. و چون فتوحات تيمور بيشتر جنبه يورش و هجوم داشت تا تسخير واقعى غالب ممالك مفتوح به زودى از تصرف تيموريان خارج شد. با اين حال ما وراء النهر مدتى مركز دولتى شد كه قسمت اعظم ايران و افغانستان را علاوه بر ولايات ما وراء النهر شامل بود. هنگامى كه ممالك وسيع تيمورى تجزيه يافت دوره هرج و مرج پيش آمد. به محض اينكه تيمور مرد، تركان عثمانى و آل جلاير و تركمانان درصدد تصرف ممالك از دست رفته خود برآمدند. با اين وجود، اولاد تيمور موفق شدند كه شمال ايران را در مدت يك قرن جهت خود نگاه دارند. ولى آنان غالباً با يك‌ديگر در نزاع بودند. با وجود اين شاهرخ موفق شد كه مناقشات اقوام خود را تا حدى رفع و قدرت و اعتبار مملكت را حفظ كند. اما پس از مرگ او ممالكش به قسمت‌هاى كوچك‌تر مجزا شد و بر اثر همين كيفيت صفويان و امراى شيبانى، آنها را به متصرفات خود ضميمه كردند. با اين حال خاندان تيمورى از ميان نرفت و نوادگان تيمور چندى پس‌تر فرمان‌روايى خود را به هندوستان بردند و دولت سلسله بابرى را بنياد گذاردند كه اروپائيان آن را «مغول كبير» مى‌نامند | تيموريان يا گوركانيان ايران (ه. ق) (- م) دودمانى مغول تبار بودند. بنيادگذار اين دودمان تيمور گوركانى بود كه در آسياى ميانه مى‌زيست و سمرقند پايتختش بود. امير تيمور كشورى وسيع و دولتى عظيم ايجاد كرد و خطه ما وراء النهر را به مقامى از اهميت رسانيد كه تا آن زمان هيچ‌گاه بدان پايه نرسيده بود. او مرزهاى خود را نخست در سرتاسر آسياى ميانه و آن‌گاه سرتاسر خراسان و آن‌گاه همه بخش‌هاى ايران و عثمانى و بخش‌هايى از هندوستان گسترد. و چون فتوحات تيمور بيشتر جنبه يورش و هجوم داشت تا تسخير واقعى غالب ممالك مفتوح به زودى از تصرف تيموريان خارج شد. با اين حال ما وراء النهر مدتى مركز دولتى شد كه قسمت اعظم ايران و افغانستان را علاوه بر ولايات ما وراء النهر شامل بود. هنگامى كه ممالك وسيع تيمورى تجزيه يافت دوره هرج و مرج پيش آمد. به محض اينكه تيمور مرد، تركان عثمانى و آل جلاير و تركمانان درصدد تصرف ممالك از دست رفته خود برآمدند. با اين وجود، اولاد تيمور موفق شدند كه شمال ايران را در مدت يك قرن جهت خود نگاه دارند. ولى آنان غالباً با يك‌ديگر در نزاع بودند. با وجود اين شاهرخ موفق شد كه مناقشات اقوام خود را تا حدى رفع و قدرت و اعتبار مملكت را حفظ كند. اما پس از مرگ او ممالكش به قسمت‌هاى كوچك‌تر مجزا شد و بر اثر همين كيفيت صفويان و امراى شيبانى، آنها را به متصرفات خود ضميمه كردند. با اين حال خاندان تيمورى از ميان نرفت و نوادگان تيمور چندى پس‌تر فرمان‌روايى خود را به هندوستان بردند و دولت سلسله بابرى را بنياد گذاردند كه اروپائيان آن را «مغول كبير» مى‌نامند | ||