المواعظ و صفات الشيعة و فضائل الشيعة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'اهل بيت' به 'اهل‌بيت'
جز (جایگزینی متن - '== ساختار == ' به '== ساختار == ')
جز (جایگزینی متن - 'اهل بيت' به 'اهل‌بيت')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۲: خط ۳۲:
'''المواعظ و صفات الشيعة و فضائل الشيعة'''، حاوى سه كتاب به زبان عربى از ابى جعفر محمد بن على بن الحسين بن بابويه قمى، معروف به [[شيخ صدوق]] (متوفى 381ق) مى‌باشد كه توسط محمود بدرى، گردآورى و تحقيق شده است.
'''المواعظ و صفات الشيعة و فضائل الشيعة'''، حاوى سه كتاب به زبان عربى از ابى جعفر محمد بن على بن الحسين بن بابويه قمى، معروف به [[شيخ صدوق]] (متوفى 381ق) مى‌باشد كه توسط محمود بدرى، گردآورى و تحقيق شده است.


در اين اثر، نگارنده با استناد به آيات قرآن كريم و روايات متعدد، مهم‌ترين صفات و فضايل شيعيان را برمى‌شمارد كه از آن جمله عبارتند از: صبر، مقاومت، شجاعت، عبادت، اعتقاد به خداوند، زهد و تقوى، گذشت و دوستى اهل بيت(ع). بخشى از كتاب نيز به شرح كوتاهى از زندگى، سيره و سخنان ائمه(ع) اختصاص يافته است.
در اين اثر، نگارنده با استناد به آيات قرآن كريم و روايات متعدد، مهم‌ترين صفات و فضايل شيعيان را برمى‌شمارد كه از آن جمله عبارتند از: صبر، مقاومت، شجاعت، عبادت، اعتقاد به خداوند، زهد و تقوى، گذشت و دوستى اهل‌بيت(ع). بخشى از كتاب نيز به شرح كوتاهى از زندگى، سيره و سخنان ائمه(ع) اختصاص يافته است.


جلالت شأن مؤلف، به‌خودى‌خود اعتماد به كتاب‌هاى او را در بين عالمان شيعه موجب گرديده است و در صورت اثبات صحت انتساب بدو، بى‌نياز از اثبات اعتبار است. بسيارى از مجموعه‌هاى روايى، از جمله «[[الدمعة الساكبة]]»، «[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحار الانوار]]»، «[[وسائل الشيعة]]» و «[[مستدرك الوسائل]]» از كتب وى نقل حديث نموده‌اند.
جلالت شأن مؤلف، به‌خودى‌خود اعتماد به كتاب‌هاى او را در بين عالمان شيعه موجب گرديده است و در صورت اثبات صحت انتساب بدو، بى‌نياز از اثبات اعتبار است. بسيارى از مجموعه‌هاى روايى، از جمله «[[الدمعة الساكبة]]»، «[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحار الانوار]]»، «[[وسائل الشيعة]]» و «[[مستدرك الوسائل]]» از كتب وى نقل حديث نموده‌اند.
خط ۴۵: خط ۴۵:
كتاب، پس از مقدمه‌اى كوتاه از مؤلف در اشاره به مضمون آن، با وصاياى بسيار مفصل رسول اكرم(ص) به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] شروع شده و سپس با مواعظ ديگرى از آن حضرت و پس از آن با مواعظ [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] و ساير ائمه(ع) ادامه مى‌يابد.
كتاب، پس از مقدمه‌اى كوتاه از مؤلف در اشاره به مضمون آن، با وصاياى بسيار مفصل رسول اكرم(ص) به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] شروع شده و سپس با مواعظ ديگرى از آن حضرت و پس از آن با مواعظ [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] و ساير ائمه(ع) ادامه مى‌يابد.


پايان‌بخش اين مواعظ، روايتى از رسول اكرم(ص) در سفارش به اميرالمؤمنين(ع)، فاطمه زهرا(س) و حسنين(ع) است كه آن‌ها را اهل بيت خود معرفى و براى آن‌ها و دوستانشان، دعا مى‌كند.
پايان‌بخش اين مواعظ، روايتى از رسول اكرم(ص) در سفارش به اميرالمؤمنين(ع)، فاطمه زهرا(س) و حسنين(ع) است كه آن‌ها را اهل‌بيت خود معرفى و براى آن‌ها و دوستانشان، دعا مى‌كند.


متأسفانه كتاب از هيچ‌گونه نظم خاصى برخوردار نيست؛ اگرچه، ابتدا روايت رسول اكرم(ص) آمده است و بر اساس ترتيب منطقى، بايد مواعظ ساير ائمه(ع) به ترتيب ذكر مى‌شد، ولى چنين نشده است، بلكه پس از ذكر موعظه‌اى از اميرالمؤمنين(ع)، مواعظى از پيامبر(ص) و ساير ائمه(ع)، بدون هيچ ترتيب خاصى پشت سر هم ذكر شده است.
متأسفانه كتاب از هيچ‌گونه نظم خاصى برخوردار نيست؛ اگرچه، ابتدا روايت رسول اكرم(ص) آمده است و بر اساس ترتيب منطقى، بايد مواعظ ساير ائمه(ع) به ترتيب ذكر مى‌شد، ولى چنين نشده است، بلكه پس از ذكر موعظه‌اى از اميرالمؤمنين(ع)، مواعظى از پيامبر(ص) و ساير ائمه(ع)، بدون هيچ ترتيب خاصى پشت سر هم ذكر شده است.
خط ۷۴: خط ۷۴:




شيخ صدوق در پى جمع‌آورى مواعظ پيامبر(ص) و اهل بيت گرامى‌اش(ع) كتاب «المواعظ» را نگاشته است. وى در موارد بسيار اندك، از جمله در اواسط حديث اول، توضيحاتى كوتاه راجع به برخى لغات روايات، ذكر كرده است. در برخى از مواعظ، افراد خاصى مورد خطاب بوده‌اند؛ نظير وصاياى رسول اكرم(ص) به اميرالمؤمنين(ع)، سخنان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به زيد بن صوحان، وصاياى آن حضرت به محمد بن حنفيه، موعظه امام موسى بن جعفر(ع) به برخى از فرزندانش و بعضى نيز كلى‌اند و مخاطب خاصى ندارند.<ref>همان، ص401</ref>
شيخ صدوق در پى جمع‌آورى مواعظ پيامبر(ص) و اهل‌بيت گرامى‌اش(ع) كتاب «المواعظ» را نگاشته است. وى در موارد بسيار اندك، از جمله در اواسط حديث اول، توضيحاتى كوتاه راجع به برخى لغات روايات، ذكر كرده است. در برخى از مواعظ، افراد خاصى مورد خطاب بوده‌اند؛ نظير وصاياى رسول اكرم(ص) به اميرالمؤمنين(ع)، سخنان [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] به زيد بن صوحان، وصاياى آن حضرت به محمد بن حنفيه، موعظه امام موسى بن جعفر(ع) به برخى از فرزندانش و بعضى نيز كلى‌اند و مخاطب خاصى ندارند.<ref>همان، ص401</ref>


در بخش نخست اين اثر، وصاياى رسول اكرم(ص) به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] آمده است. در بخشى از اين وصايا، چنين آمده است:
در بخش نخست اين اثر، وصاياى رسول اكرم(ص) به [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]] آمده است. در بخشى از اين وصايا، چنين آمده است:
خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:
ج) رواياتى كه بدون سند و به‌صورت مرسل به معصومين(ع) نسبت داده شده است كه اكثر روايات كتاب را تشكيل مى‌دهد.<ref>همان، ص401</ref>
ج) رواياتى كه بدون سند و به‌صورت مرسل به معصومين(ع) نسبت داده شده است كه اكثر روايات كتاب را تشكيل مى‌دهد.<ref>همان، ص401</ref>


«صفات الشيعة»: حاوى تعداد زيادى از منقولات، احاديث و سخنان معصومين(ع) در توصيف شيعيان واقعى و مناقب و فضايل آن‌هاست. اين روايات از متون كهن روايى شيعه، مانند «امالى» طوسى، تفسير «نور الثقلين»، «بشارة المصطفى»، «[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحار الانوار]]»، «الكافى»، «امالى» صدوق و ديگر مجامع روايى نقل شده و مضامين مشترك آن‌ها اشاره به پيوند شيعه با ائمه(ع)، جايگاه بهشتى شيعيان، خلق شدن شيعيان از طينت ائمه(ع)، مجالست با اشرار و اخيار، مودت اهل بيت(ع)، تقواى شيعيان و كثرت دشمنان ايشان، سيماى شيعه، اوامر ائمه(ع) به شيعيان، برائت از جبت و طاغوت، سرنوشت اعمال عبادى شيعه و پاداش‌ها و بشارت‌هاى بسيار به شيعيان واقعى است؛ ضمن اينكه صفات شيعه و تفاوت‌هاى ايمان و اسلام نيز در اين روايات آمده است.
«صفات الشيعة»: حاوى تعداد زيادى از منقولات، احاديث و سخنان معصومين(ع) در توصيف شيعيان واقعى و مناقب و فضايل آن‌هاست. اين روايات از متون كهن روايى شيعه، مانند «امالى» طوسى، تفسير «نور الثقلين»، «بشارة المصطفى»، «[[بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار علیهم‌السلام|بحار الانوار]]»، «الكافى»، «امالى» صدوق و ديگر مجامع روايى نقل شده و مضامين مشترك آن‌ها اشاره به پيوند شيعه با ائمه(ع)، جايگاه بهشتى شيعيان، خلق شدن شيعيان از طينت ائمه(ع)، مجالست با اشرار و اخيار، مودت اهل‌بيت(ع)، تقواى شيعيان و كثرت دشمنان ايشان، سيماى شيعه، اوامر ائمه(ع) به شيعيان، برائت از جبت و طاغوت، سرنوشت اعمال عبادى شيعه و پاداش‌ها و بشارت‌هاى بسيار به شيعيان واقعى است؛ ضمن اينكه صفات شيعه و تفاوت‌هاى ايمان و اسلام نيز در اين روايات آمده است.


مؤلف در «فضائل الشيعة»، مجموعه رواياتى را از ائمه(ع) درباره مقام و منزلت شيعيان آورده و آن‌ها را تنها راهيان حق و پيروان حقيقى حضرت رسول(ص) مى‌داند. در اين كتاب كه روايات اخلاقى و اعتقادى را بيان كرده است، از زمان نگارش، مانند ساير كتاب‌هاى شيخ، مورد توجه علماء و بزرگان شيعه قرار گرفته است. بسيارى از علماء و محدثان، از جمله [[علامه مجلسى]] در بحار، از روايات آن بهره جسته‌اند.
مؤلف در «فضائل الشيعة»، مجموعه رواياتى را از ائمه(ع) درباره مقام و منزلت شيعيان آورده و آن‌ها را تنها راهيان حق و پيروان حقيقى حضرت رسول(ص) مى‌داند. در اين كتاب كه روايات اخلاقى و اعتقادى را بيان كرده است، از زمان نگارش، مانند ساير كتاب‌هاى شيخ، مورد توجه علماء و بزرگان شيعه قرار گرفته است. بسيارى از علماء و محدثان، از جمله [[علامه مجلسى]] در بحار، از روايات آن بهره جسته‌اند.
خط ۱۳۲: خط ۱۳۲:
اولين حديث اين كتاب، بيان مى‌كند كه گروهى درباره [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] از پيامبر(ص) سؤال كردند. حضرت خشمناك شد و فرمود: «چرا گروهى پيرامون كسى به جست‌وجو و پرسش پرداخته‌اند كه منزلتش نزد من، همچون منزلت من نزد خداست».<ref>همان، ص396</ref>
اولين حديث اين كتاب، بيان مى‌كند كه گروهى درباره [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|حضرت على(ع)]] از پيامبر(ص) سؤال كردند. حضرت خشمناك شد و فرمود: «چرا گروهى پيرامون كسى به جست‌وجو و پرسش پرداخته‌اند كه منزلتش نزد من، همچون منزلت من نزد خداست».<ref>همان، ص396</ref>


اين اثر، براى شناخت مقام و منزلت اهل بيت(ع)، شيعيان و پيروان ايشان، كتابى بس ارزش‌مند و بى‌نظير است؛ به‌طورى كه خواننده با مطالعه آن به جايگاه واقعى شيعه در اسلام و نزد پيامبر(ص) و ائمه(ع) پى مى‌برد.
اين اثر، براى شناخت مقام و منزلت اهل‌بيت(ع)، شيعيان و پيروان ايشان، كتابى بس ارزش‌مند و بى‌نظير است؛ به‌طورى كه خواننده با مطالعه آن به جايگاه واقعى شيعه در اسلام و نزد پيامبر(ص) و ائمه(ع) پى مى‌برد.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش