۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
لینک درون متنی
جز (جایگزینی متن - ' == معرفى اجمالى == ' به '') |
(لینک درون متنی) |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
}} | }} | ||
'''الأوبة إلى التوبة من الحوبة''' و ترجمه (الأوبة إلى التوبة من الحوبة) رساله‌اى است عربى اثر علامه حسن [[حسن‌زاده آملی، حسن|حسن‌زاده آملى]]، كه در آن، موضوع «توبه» بررسى و تببين و به همراه ترجمه فارسى آن، به قلم ابراهيم احمديان، منتشر شده است. | |||
اين رساله، در تكمله «[[منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة (خویی)|منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة]]» در شرح خطبه دويست‌وسى‌وپنجم نهج‌البلاغه، اثر نويسنده، تأليف شده است<ref>ر.ک: متن كتاب، ص5</ref> | |||
اين رساله، در تكمله | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۶: | ||
در شماره سوم، به بررسى ادله قايلين به صحت توبه مبعضه (توبه از برخى گناهان) و منكرين آن پرداخته شده است. قايلين به عدم جواز، حجت آورده‌اند كه سبب توبه و پشيمانى، قبح فعل است و اگر جز اين باشد، توبه متحقق نمى‌شود و از طرفى، اين قبح در همه گناهان متحقق است و در همگى حاصل. پس چنانچه انسان از پاره‌اى گناهان توبه كند و پاره‌اى ديگر را به حال خود رها كند، معلوم مى‌شود كه توبه تائب به سبب قبح فعل نبوده است؛ چه اشتراك در علت، اشتراك در معلول را موجب است و چون در توبه تبعيض راه يابد، توبه نيز منتفى مى‌گردد<ref>همان، ص27</ref> | در شماره سوم، به بررسى ادله قايلين به صحت توبه مبعضه (توبه از برخى گناهان) و منكرين آن پرداخته شده است. قايلين به عدم جواز، حجت آورده‌اند كه سبب توبه و پشيمانى، قبح فعل است و اگر جز اين باشد، توبه متحقق نمى‌شود و از طرفى، اين قبح در همه گناهان متحقق است و در همگى حاصل. پس چنانچه انسان از پاره‌اى گناهان توبه كند و پاره‌اى ديگر را به حال خود رها كند، معلوم مى‌شود كه توبه تائب به سبب قبح فعل نبوده است؛ چه اشتراك در علت، اشتراك در معلول را موجب است و چون در توبه تبعيض راه يابد، توبه نيز منتفى مى‌گردد<ref>همان، ص27</ref> | ||
نويسنده ضمن بررسى اقوال مخالفين و موافقين، صحت توبه مبعّضه را همانند محقق | نويسنده ضمن بررسى اقوال مخالفين و موافقين، صحت توبه مبعّضه را همانند [[طوسی، محمد بن حسن|محقق طوسى]]، [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلى]] و [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] پذيرفته است؛ زيرا وقوع هر فعلى، به حسب انگيزه و داعى آن است، چنانكه انتفاى آن فعل نيز به حسب مانع و صارفى است كه از وقوع آن ممانعت مى‌كند. حال اگر انگيزه و داعى، رجحان يابد، فعل نيز وقوع خواهد يافت. بنابراين ممكن است فاعل قبايح، انگيزه پشيمانى را بر آن قبايح ترجيح دهد، بدين‌وسيله كه امرى ديگر چون بزرگ بودن گناه، فزونى نهى‌هايى كه بر آن وارد شده و يا تنفر نزد عقلا را بر قبحش اضافه كند<ref>همان، ص27- 33</ref> | ||
مسأله جواز توبه موقت (مثلاً اينكه كسى توبه كرده كه فقط يك سال گناه نكند) در شماره چهارم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. عده‌اى معتقدند كه چنين توبه‌اى صحيح نيست؛ چه اين توبه، كاشف از آن است كه شخص تائب، از ارتكاب گناه، به جهت قبح آن پشيمان نشده است و گرنه پشيمانى او چنان بود كه تصميم مى‌گرفت ديگر هرگز بر گرد آن گناه، نگردد و حال كه سبب پشيمانى، قبح فعل نبوده، توبه‌اى نيز متحقق، نمى‌شود. نويسنده ضمن بيان ادله قايلين به جواز و بررسى آن، در نهايت قول به عدم جواز چنين توبه‌اى را پذيرفته است<ref>همان، ص33</ref> | مسأله جواز توبه موقت (مثلاً اينكه كسى توبه كرده كه فقط يك سال گناه نكند) در شماره چهارم، مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. عده‌اى معتقدند كه چنين توبه‌اى صحيح نيست؛ چه اين توبه، كاشف از آن است كه شخص تائب، از ارتكاب گناه، به جهت قبح آن پشيمان نشده است و گرنه پشيمانى او چنان بود كه تصميم مى‌گرفت ديگر هرگز بر گرد آن گناه، نگردد و حال كه سبب پشيمانى، قبح فعل نبوده، توبه‌اى نيز متحقق، نمى‌شود. نويسنده ضمن بيان ادله قايلين به جواز و بررسى آن، در نهايت قول به عدم جواز چنين توبه‌اى را پذيرفته است<ref>همان، ص33</ref> | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۲: | ||
در شماره دهم، ضمن بيان استحباب غسل براى توبه، به برخى گناهان بزرگ و كوچك، اشاراتى شده است<ref>همان، ص43</ref>در شماره يازدهم، آداب توبه به نقل از رياض السالكين بيان گرديده است<ref>همان، ص45</ref> | در شماره دهم، ضمن بيان استحباب غسل براى توبه، به برخى گناهان بزرگ و كوچك، اشاراتى شده است<ref>همان، ص43</ref>در شماره يازدهم، آداب توبه به نقل از رياض السالكين بيان گرديده است<ref>همان، ص45</ref> | ||
در شماره دوازدهم، مطالبى پيرامون شتاب در توبه، به نقل از كتاب | در شماره دوازدهم، مطالبى پيرامون شتاب در توبه، به نقل از كتاب «[[رياض السالكين في شرح صحيفة سيد الساجدين (صلوات الله عليه)|رياض السالكين]]» و «كشكول» [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] آمده<ref>همان</ref>و در آخرين شماره، به برخى آيات و رواياتى در تشويق بر توبه اشاره گرديده است<ref>همان، ص49</ref> | ||
در خاتمه، خطبه دويست‌وسى‌وپنج «نهج‌البلاغه» ذكر و پس از شرح واژگان و بررسى اعراب اين خطبه، به معنا و ترجمه آن، پرداخته شده است<ref>همان، ص51- 72</ref> | در خاتمه، خطبه دويست‌وسى‌وپنج «نهج‌البلاغه» ذكر و پس از شرح واژگان و بررسى اعراب اين خطبه، به معنا و ترجمه آن، پرداخته شده است<ref>همان، ص51- 72</ref> | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۵: | ||
2- «فهرست كتاب‌هاى منتشر شده آذرماه سال 1378»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب ماه دين، شماره 27، دى 1378. | 2- «فهرست كتاب‌هاى منتشر شده آذرماه سال 1378»، پايگاه مجلات تخصصى نور، مجله: كتاب ماه دين، شماره 27، دى 1378. | ||
== وابسته‌ها == | |||
[[منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة (خویی)|''منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة'' (خویی)]] | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:کلام و عقاید]] | [[رده:کلام و عقاید]] | ||
[[رده: مباحث خاص کلامی]] | [[رده: مباحث خاص کلامی]] | ||