المقتصر من شرح المختصر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۹: خط ۳۹:
اين كتاب خلاصۀ مهذب البارع بوده و جز در موارد نادرى، مطلب اضافه‌اى بر آن كتاب ندارد و در موارد زيادى نيز تفصيل مطالب مطرح شده را به آن كتاب حواله مى‌دهد.
اين كتاب خلاصۀ مهذب البارع بوده و جز در موارد نادرى، مطلب اضافه‌اى بر آن كتاب ندارد و در موارد زيادى نيز تفصيل مطالب مطرح شده را به آن كتاب حواله مى‌دهد.


علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] اين چنين مى‌گويد: فلابن فهد شرحان على المختصر النافع 1 - الكبير الموسوم بالمهذب البارع 2 - الصغير المختصر منه الموسوم بالمقتصر. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 22 ص18).
علامۀ محقق [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] اين چنين مى‌گويد: فلابن فهد شرحان على المختصر النافع 1 - الكبير الموسوم بالمهذب البارع 2 - الصغير المختصر منه الموسوم بالمقتصر.<ref>الذريعة ج 22 ص18</ref>


اين كتاب باصطلاح شرح بالقول (قال....أقول) مى‌باشد.
اين كتاب باصطلاح شرح بالقول (قال....أقول) مى‌باشد.


قابل توجه است كه كتاب ديگرى نيز به همين نام المقتصر من المختصر نيز تأليف شيخ تقى‌الدين ابومحمدحسن بن داود حلى نيز وجود دارد كه در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] و [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] به آن اشاره شده است. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 5 ص191، [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] ج 2 ص71).
قابل توجه است كه كتاب ديگرى نيز به همين نام المقتصر من المختصر نيز تأليف شيخ تقى‌الدين ابومحمدحسن بن داود حلى نيز وجود دارد كه در [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] و [[أمل الآمل في علماء جبل عامل|أمل الآمل]] به آن اشاره شده است.<ref>أعيان الشيعة ج 5 ص191، أمل الآمل ج 2 ص71</ref>


بر خلاف آنچه در كتاب‌هاى كشف الحجب، [[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]، [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]، ريحانة الأدب، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] و الكنى و الألقاب آمده است، المقتصر شرح كتاب إرشاد الأذهان إلى أحكام الايمان تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] (م 726 ق) نيست بلكه همان‌طور كه گفته شد شرح مختصر النافع و خلاصۀ كتاب مهذب البارع مى‌باشد. ([[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]] ج 1 ص65، [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]] ج 1 ص72، ريحانة الأدب ج 8 ص146، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 3 ص148 و ص66، الكنى و الألقاب ج 1 ص381).
بر خلاف آنچه در كتاب‌هاى كشف الحجب، [[رياض العلماء و حياض الفضلاء|رياض العلماء]]، [[روضات الجنات في أحوال العلماء و السادات|روضات الجنات]]، ريحانة الأدب، [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] و الكنى و الألقاب آمده است، المقتصر شرح كتاب إرشاد الأذهان إلى أحكام الايمان تأليف [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] (م 726 ق) نيست بلكه همان‌طور كه گفته شد شرح مختصر النافع و خلاصۀ كتاب مهذب البارع مى‌باشد. <ref>رياض العلماء ج 1 ص65، روضات الجنات ج 1 ص72، ريحانة الأدب ج 8 ص146، أعيان الشيعة ج 3 ص148 و ص66، الكنى و الألقاب ج 1 ص381</ref>


==تأليف و انتشار==
==تأليف و انتشار==




مؤلف پس از اتمام كتاب مهذب البارع در سال 803ق تصميم به نوشتن خلاصۀ اين كتاب گرفته‌اند كه در نتيجه در 23 ماه مبارك رمضان سال 806ق كتاب المختصر را به پايان رسانيده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 3 ص132، أعيان ج 5 ص15).
مؤلف پس از اتمام كتاب مهذب البارع در سال 803ق تصميم به نوشتن خلاصۀ اين كتاب گرفته‌اند كه در نتيجه در 23 ماه مبارك رمضان سال 806ق كتاب المختصر را به پايان رسانيده است.<ref>الذريعة ج 3 ص132، أعيان ج 5 ص15</ref>


كتاب موجود توسط مجمع البحوث الإسلامية در چاپخانۀ سيد الشهداء در قم و در سال 1401ق انتشار يافته است.
كتاب موجود توسط مجمع البحوث الإسلامية در چاپخانۀ سيد الشهداء در قم و در سال 1401ق انتشار يافته است.
خط ۶۵: خط ۶۵:
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نيز به نسخه‌هاى متعددى از كتاب اشاره شده است. يكى از آنان نسخۀ حسن بن احمد بن مارونى عاملى است كه در آخر آن مؤلف تاريخ اتمام كتاب را نوشته است. اين كتاب در سال 816ق استنساخ شده و مؤلف تاريخ اتمام آن را 806ق ذكر نموده است.
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] نيز به نسخه‌هاى متعددى از كتاب اشاره شده است. يكى از آنان نسخۀ حسن بن احمد بن مارونى عاملى است كه در آخر آن مؤلف تاريخ اتمام كتاب را نوشته است. اين كتاب در سال 816ق استنساخ شده و مؤلف تاريخ اتمام آن را 806ق ذكر نموده است.


به نسخۀ ديگرى نيز از سيد محمد على عريضى كه متعلق به سماوى بوده است و در سال 995ق نگاشته شده است، در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] اشاره شده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 22 ص20 و 21).
به نسخۀ ديگرى نيز از سيد محمد على عريضى كه متعلق به سماوى بوده است و در سال 995ق نگاشته شده است، در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] اشاره شده است.<ref>الذريعة ج 22 ص20 و 21</ref>


تصحيح و تحقيق كتاب موجود بوسيلۀ [[رجایی، مهدی|سيد مهدى رجائى]] و در سال 1410ق در شهر مقدس قم پايان يافته است.
تصحيح و تحقيق كتاب موجود بوسيلۀ [[رجایی، مهدی|سيد مهدى رجائى]] و در سال 1410ق در شهر مقدس قم پايان يافته است.
خط ۱۳۲: خط ۱۳۲:


كتابي القاضي - المذهب و الكامل
كتابي القاضي - المذهب و الكامل
==پانویس ==
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش