۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که A-esmaili@noornet.net انجام داده بود وا...
جز (جایگزینی متن - ' ' به '') |
جز (ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که A-esmaili@noornet.net انجام داده بود وا...) |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
|data-type='authorDeathDate'|385 | |data-type='authorDeathDate'|385 هـ.ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
|data-type='authorCode'|AUTHORCODE1892AUTHORCODE | |data-type='authorCode'|AUTHORCODE1892AUTHORCODE | ||
|} | |} | ||
</div>'''ابن نديم، ابوالفرج محمد بن ابى يعقوب اسحاق بن محمد بن اسحاق'''، کتاب‌شناس، فهرست‌نگار و محقق بغدادى سده 4ق و نويسنده اثر معروف «الفهرست» مى‌باشد. | </div> | ||
'''ابن نديم، ابوالفرج محمد بن ابى يعقوب اسحاق بن محمد بن اسحاق'''، کتاب‌شناس، فهرست‌نگار و محقق بغدادى سده 4ق و نويسنده اثر معروف «الفهرست» مى‌باشد. | |||
در مورد تاريخ تولد وى، گزارشى كه خود او در الفهرست (ص 295) درباره ملاقاتش با فقيه خارجى، ابوبكر بردعى در 340ق به دست داده، تا حدودى راهگشاست. باتوجه به اطلاعاتى كه ابن نديم از آثار و عقايد بردعى در اين ديدار گردآورى كرده، مى‌توان دريافت كه وى در زمان ملاقات، از بلوغ علمى برخوردار بوده است. ديدار ابن نديم از کتابخانه على بن احمد عمرانى (د 344ق) نيز در اين‌باره قابل تأمل است. | در مورد تاريخ تولد وى، گزارشى كه خود او در الفهرست (ص 295) درباره ملاقاتش با فقيه خارجى، ابوبكر بردعى در 340ق به دست داده، تا حدودى راهگشاست. باتوجه به اطلاعاتى كه ابن نديم از آثار و عقايد بردعى در اين ديدار گردآورى كرده، مى‌توان دريافت كه وى در زمان ملاقات، از بلوغ علمى برخوردار بوده است. ديدار ابن نديم از کتابخانه على بن احمد عمرانى (د 344ق) نيز در اين‌باره قابل تأمل است. | ||
| خط ۵۵: | خط ۵۸: | ||
ابن نديم را با همه گرايش‌هاى شيعى، معتزلى و حنفى نمى‌توان زيدى دانست، چنان‌كه عبارت وى «و زعم بعض الزيديه» و نيز ديدگاه او درباره ائمه(ع) مى‌تواند مؤيد اين نظر باشد. رجال‌نويسان اهل سنت نيز همواره بر گرايش ابن نديم به تشيع و اعتزال تصريح و گاه از او به سختى انتقاد كرده‌اند. اما علماى اماميه نيز چون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، با اين‌كه از الفهرست بهره گرفته‌اند، شايد به سبب آنچه در باب مذهب ابن نديم گفته شد، او را از جمله رجال اماميه محسوب نداشته‌اند. | ابن نديم را با همه گرايش‌هاى شيعى، معتزلى و حنفى نمى‌توان زيدى دانست، چنان‌كه عبارت وى «و زعم بعض الزيديه» و نيز ديدگاه او درباره ائمه(ع) مى‌تواند مؤيد اين نظر باشد. رجال‌نويسان اهل سنت نيز همواره بر گرايش ابن نديم به تشيع و اعتزال تصريح و گاه از او به سختى انتقاد كرده‌اند. اما علماى اماميه نيز چون [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]]، با اين‌كه از الفهرست بهره گرفته‌اند، شايد به سبب آنچه در باب مذهب ابن نديم گفته شد، او را از جمله رجال اماميه محسوب نداشته‌اند. | ||
== وفات==زمان درگذشت وى محل اختلاف است. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] آن را 380ق نوشته و [[مقریزی، احمد بن علی|مقريزى]] «چهارشنبه 20 شعبان 380» در بغداد ضبط كرده است. همچنين بر مبناى سخن ابن نجار در يك جا درگذشت ابن نديم «چهارشنبه 20 شعبان 385» و در جاى ديگر «شعبان سنه ثمان و ثلاثين» (438ق) آمده است. برخى از معاصران با توجه به تاريخ اخير، زمان مرگ او را اوايل سده 5ق نوشته‌اند. در مورد اول، ظاهراً تصحيفى رخ داده و دومى با توجه به آنچه در مورد زمان تولد ابن نديم ذكر شد، بعيد به نظر مى‌رسد. گفتنى است كه تاريخ‌هاى بعد از 380ق كه در الفهرست ديده مى‌شود، به گمان قريب به يقين از اضافات ناسخان است، خاصه اين‌كه مؤلف خود در کتابش از خوانندگان خواسته است كه در تكميل اثر او بكوشند. | == وفات== | ||
زمان درگذشت وى محل اختلاف است. [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدى]] آن را 380ق نوشته و [[مقریزی، احمد بن علی|مقريزى]] «چهارشنبه 20 شعبان 380» در بغداد ضبط كرده است. همچنين بر مبناى سخن ابن نجار در يك جا درگذشت ابن نديم «چهارشنبه 20 شعبان 385» و در جاى ديگر «شعبان سنه ثمان و ثلاثين» (438ق) آمده است. برخى از معاصران با توجه به تاريخ اخير، زمان مرگ او را اوايل سده 5ق نوشته‌اند. در مورد اول، ظاهراً تصحيفى رخ داده و دومى با توجه به آنچه در مورد زمان تولد ابن نديم ذكر شد، بعيد به نظر مى‌رسد. گفتنى است كه تاريخ‌هاى بعد از 380ق كه در الفهرست ديده مى‌شود، به گمان قريب به يقين از اضافات ناسخان است، خاصه اين‌كه مؤلف خود در کتابش از خوانندگان خواسته است كه در تكميل اثر او بكوشند. | |||
== منابع مقاله == | |||
دايرةالمعارف بزرگ اسلامى، ج5، ص43. | |||
== وابسته‌ها == | |||
{{وابسته‌ها}} | {{وابسته‌ها}} | ||