ابن سناء‌الملک، هبةالله بن جعفر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:
جدش محمد ملقب به سناءالملك از چهره‌هاى سرشناس و توانگر مصر بود و از لقب او پيداست كه احتمالاً وى از بزرگان و رجال دربار فاطميان بوده است. عده‌اى به نقل از ياقوت نام جد او را رازن ذكر كرده و گفته‌اند: رازن يهودى بوده و در قاهره به شغل صرافى اشتغال داشته است. ابن‌شعار و ياقوت و نيز ديگر منابع اشاره‌اى به يهودى بودن او ندارند و در صورت صحت اين گفته دقيقاً نمى‌دانيم كه در چه زمانى اسلام آورده، اما چون نام فرزند او محمد است، مى‌توان گفت كه در هنگام ولادت فرزندش مسلمان بوده است. پدرش جعفر نيز اهل علم و از بزرگان دربار فاطميان و همچنين ايوبيان بوده و از قطعاتى كه از کتاب كنوز الاجداد نقل شده، برمى‌آيد كه وى مدتى از طرف قاضى فاضل عهده‌دار وكالت ديوان مصر بوده و مدتى نيز منصب قضا را برعهده داشته است. ابن شعار دانش او را اندك دانسته، اما مشاغل ديوانى او و مكاتبات و مباحثاتش با قاضى فاضل نادرستى اين سخن را نشان مى‌دهد.
جدش محمد ملقب به سناءالملك از چهره‌هاى سرشناس و توانگر مصر بود و از لقب او پيداست كه احتمالاً وى از بزرگان و رجال دربار فاطميان بوده است. عده‌اى به نقل از ياقوت نام جد او را رازن ذكر كرده و گفته‌اند: رازن يهودى بوده و در قاهره به شغل صرافى اشتغال داشته است. ابن‌شعار و ياقوت و نيز ديگر منابع اشاره‌اى به يهودى بودن او ندارند و در صورت صحت اين گفته دقيقاً نمى‌دانيم كه در چه زمانى اسلام آورده، اما چون نام فرزند او محمد است، مى‌توان گفت كه در هنگام ولادت فرزندش مسلمان بوده است. پدرش جعفر نيز اهل علم و از بزرگان دربار فاطميان و همچنين ايوبيان بوده و از قطعاتى كه از کتاب كنوز الاجداد نقل شده، برمى‌آيد كه وى مدتى از طرف قاضى فاضل عهده‌دار وكالت ديوان مصر بوده و مدتى نيز منصب قضا را برعهده داشته است. ابن شعار دانش او را اندك دانسته، اما مشاغل ديوانى او و مكاتبات و مباحثاتش با قاضى فاضل نادرستى اين سخن را نشان مى‌دهد.


ابن سناءالملك در خانواده‌اى شيعه مذهب و مرفه در قاهره به دنيا آمد. پدرش كه توجه خاصى به تعليم و تربيت او داشت، او را از كودكى به دست استادان علم و ادب سپرد. ابتدا قرآن را نزد شريف خطيب ناصر بن حسن زيدى، و نحو را نزد ابومحمد عبدالله بن بَرّى فراگرفت و سپس در اسكندريه از ابوطاهر احمد سلفى حديث شنيد. از استادان ديگر وى قاضى فاضل و ابوالمحاسن بهنسى را مى‌توان نام برد. برخى او را حافظ قرآن نيز دانسته‌اند.
== ولادت و تحصیلات ==
ابن سناءالملك در حدود سال 550 در خانواده‌اى شيعه مذهب و مرفه در قاهره به دنيا آمد. پدرش كه توجه خاصى به تعليم و تربيت او داشت، او را از كودكى به دست استادان علم و ادب سپرد. ابتدا قرآن را نزد شريف خطيب ناصر بن حسن زيدى، و نحو را نزد ابومحمد عبدالله بن بَرّى فراگرفت و سپس در اسكندريه از ابوطاهر احمد سلفى حديث شنيد. از استادان ديگر وى قاضى فاضل و ابوالمحاسن بهنسى را مى‌توان نام برد. برخى او را حافظ قرآن نيز دانسته‌اند.


او در جوانى ذوق و استعداد خود را در زمينه شعر و ادب آزمود و با سرودن قصايدى در مدح صلاح‌الدين ايوبى و ديگر كارگزارانش مخصوصاً وزير عبدالرحيم بيسانى معروف به قاضى فاضل نبوغ خود را ظاهر ساخت. در آن زمان اگرچه جنگهاى صليبى افكار وزرا و كارگزاران حكومتى را به خود مشغول مى‌داشت، اما آنان را از توجه به ادبا و شعرا كه اهميت قصايد حماسى ايشان كمتر از اهميت ضربات شمشير جنگجويان نبود، باز نداشت. از اين‌رو مدايح ابن سناءالملك به‌زودى در دل آنان جاى گرفت و وى از مقربان آنان شد.
او در جوانى ذوق و استعداد خود را در زمينه شعر و ادب آزمود و با سرودن قصايدى در مدح صلاح‌الدين ايوبى و ديگر كارگزارانش مخصوصاً وزير عبدالرحيم بيسانى معروف به قاضى فاضل نبوغ خود را ظاهر ساخت. در آن زمان اگرچه جنگهاى صليبى افكار وزرا و كارگزاران حكومتى را به خود مشغول مى‌داشت، اما آنان را از توجه به ادبا و شعرا كه اهميت قصايد حماسى ايشان كمتر از اهميت ضربات شمشير جنگجويان نبود، باز نداشت. از اين‌رو مدايح ابن سناءالملك به‌زودى در دل آنان جاى گرفت و وى از مقربان آنان شد.
خط ۵۰: خط ۵۱:
درباره مذهب وى اختلاف است: عده‌اى از متأخرين او را سنى دانسته‌اند، اما ابن‌سعيد اندلسى او را از شيعيان تندرو خوانده است. شايد نظر ابن‌سعيد به صواب نزديك‌تر باشد، زيرا برخى از اشعارى كه در ديوانش آمده نيز، شيعه بودن او را تأييد مى‌كند، به ويژه ابياتى كه با حزن و اندوه در وصف روز عاشورا و كشته شدن مظلومانه حسين بن على(ع) سروده و ضمن اينكه قاتلين او را ياغى و دشمن دين خوانده، وى را شفيع حوائج خود دانسته است.
درباره مذهب وى اختلاف است: عده‌اى از متأخرين او را سنى دانسته‌اند، اما ابن‌سعيد اندلسى او را از شيعيان تندرو خوانده است. شايد نظر ابن‌سعيد به صواب نزديك‌تر باشد، زيرا برخى از اشعارى كه در ديوانش آمده نيز، شيعه بودن او را تأييد مى‌كند، به ويژه ابياتى كه با حزن و اندوه در وصف روز عاشورا و كشته شدن مظلومانه حسين بن على(ع) سروده و ضمن اينكه قاتلين او را ياغى و دشمن دين خوانده، وى را شفيع حوائج خود دانسته است.


ابن سناءالملك در قاهره چشم از جهان فروبست.
== وفات ==
ابن سناءالملك در سال 608 در قاهره چشم از جهان فروبست.


== آثار==
== آثار==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش