السنن الكبری (نسائی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> [[پرونده:NUR20842J1.jpg|بندانگش» ایجاد کرد.)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
[[بنداری، عبد الغفار سلیمان]] (محقق)
[[بنداری، عبد الغفار سلیمان]] (محقق)


[[نسائی، احمد بن علی]] (نويسنده)
[[نسائی، احمد بن علی]] (نویسنده)


[[حسن، سید کسروی]] (محقق)
[[حسن، سید کسروی]] (محقق)
خط ۲۸: خط ۲۸:
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|دار الکتب العلمية، منشورات محمد علي بيضون
|data-type='publisher'|دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
خط ۴۲: خط ۴۲:




«السنن الكبرى»، اثر احمد بن على نسائى (215ق-303ق)، كتابى حديثى به زبان عربى است كه توسط حسن سيد كسروى و عبدالغفار سليمان بندارى، مورد تحقيق قرار گرفته و منتشر شده است.
'''السنن الکبرى'''، اثر [[احمد بن على نسائى]] (215ق-303ق)، کتابى حدیثى به زبان عربى است که توسط [[حسن سید کسروى]] و [[عبدالغفار سلیمان بندارى]]، مورد تحقیق قرار گرفته و منتشر شده است.


با توجه به اينكه «المجتبى من السنن»، خلاصه‌اى است از «السنن الكبرى» و كتاب‌شناسى آن به‌صورت كامل انجام شده است، لذا در اين مقاله به برخى از ويژگى‌هاى «السنن الكبرى» و اختلاف آن با «المجتبى» ارائه مى‌شود.
با توجه به اینکه «[[المجتبى من السنن]]»، خلاصه‌اى است از «السنن الکبرى» و کتاب‌شناسى آن به‌صورت کامل انجام شده است، لذا در این مقاله به برخى از ویژگى‌هاى «السنن الکبرى» و اختلاف آن با «المجتبى» ارائه مى‌شود.


نسايى در روزگارى مى‌زيست كه پس از جامع‌نويسى، گروهى از محدثان به سنن‌نويسى (نگارش احاديث فقهى) روى آورده بودند؛ چنان‌كه پيش از او ابوداود كتاب سنن خود را نگاشت. او نخست كتاب «السنن الكبرى» را با ايده گردآورى روايات نبوى و در زمينه احكام، آداب و سنن تدوين نمود؛ اين كتاب داراى دوازده هزار روايت است، آنگاه آنان را به امير رمله عرضه داشت. امير رمله از او پرسيد «آيا همه روايات سنن صحيح است؟ نسايى پاسخ داد: در اين كتاب احاديث صحيح، حسن و رواياتى نزديك به آنها را گرد آورده‌ام» و از نسايى خواست تا تنها احاديث صحيح آن را جدا ساخته و در كتابى گرد آورد. بدين ترتيب كتاب سنن كه نام اصلى آن «السنن المجتبى» است و جزو صحاح سته بشمار مى‌رود، شكل گرفت. به «السنن المجتبى»، سنن صغير نيز مى‌گويند. كتاب «السنن الكبرى» از طريق ابن حيوة بن احمر و ابن قاسم و سنن صغير از طريق ابن سنى نقل شده است (نصيرى، على، ص288).
نسایى در روزگارى مى‌زیست که پس از جامع‌نویسى، گروهى از محدثان به سنن‌نویسى (نگارش احادیث فقهى) روى آورده بودند؛ چنان‌که پیش از او [[ابوداود سجستانی|ابوداود]] کتاب سنن خود را نگاشت. او نخست کتاب «السنن الکبرى» را با ایده گردآورى روایات نبوى و در زمینه احکام، آداب و سنن تدوین نمود؛ این کتاب داراى دوازده هزار روایت است، آنگاه آنان را به امیر رمله عرضه داشت. امیر رمله از او پرسید «آیا همه روایات سنن صحیح است؟ نسایى پاسخ داد: در این کتاب احادیث صحیح، حسن و روایاتى نزدیک به آنها را گرد آورده‌ام» و از نسایى خواست تا تنها احادیث صحیح آن را جدا ساخته و در کتابى گرد آورد. بدین ترتیب کتاب سنن که نام اصلى آن «السنن المجتبى» است و جزو صحاح سته بشمار مى‌رود، شکل گرفت. به «السنن المجتبى»، سنن صغیر نیز مى‌گویند. کتاب «السنن الکبرى» از طریق ابن حیوة بن احمر و ابن قاسم و سنن صغیر از طریق ابن سنى نقل شده است <ref>نصیرى، على، ص288</ref>.


تفاوت‌هاى ذيل را ميان سنن كبرى و سنن صغير برشمرده‌اند:
تفاوت‌هاى ذیل را میان سنن کبرى و سنن صغیر برشمرده‌اند:


1. 21 كتاب (فصل) از سنن كبرى در سنن مجتبى نيامده است؛
1. 21 کتاب (فصل) از سنن کبرى در سنن مجتبى نیامده است؛


2. در سنن كبرى، طرق و متابعات احاديث انعكاس يافته است؛
2. در سنن کبرى، طرق و متابعات احادیث انعکاس یافته است؛


3. در سنن كبرى سند و متن كامل روايات و اختلافات سندى و متنى آنها ذكر شده است؛
3. در سنن کبرى سند و متن کامل روایات و اختلافات سندى و متنى آنها ذکر شده است؛


4. برخى از شرح‌ها و توضيحات پيرامون روايات كه در سنن مجتبى آمده در سنن كبرى نيامده است؛
4. برخى از شرح‌ها و توضیحات پیرامون روایات که در سنن مجتبى آمده در سنن کبرى نیامده است؛


5. شمارى از احاديث سنن مجتبى در سنن كبرى ذكر نشده است (همان، ص288 و 289).
5. شمارى از احادیث سنن مجتبى در سنن کبرى ذکر نشده است <ref>همان، ص288 و 289</ref>.


== ويژگى‌هاى سنن نسايى: ==
== ویژگى‌هاى سنن نسایى: ==




شيوه نسايى در سرتاسر كتاب جز در مواردى اندك، چنين است كه پس از ذكر عنوان باب، روايات هر باب را با عبارت: «أخبرنا» يا «أخبرني» و ذكر اسناد منعكس مى‌سازد و در مواردى محدود درباره ضعف سندى يا متنى آنها سخن مى‌گويد (ر.ك: همان، ص290).
شیوه نسایى در سرتاسر کتاب جز در مواردى اندک، چنین است که پس از ذکر عنوان باب، روایات هر باب را با عبارت: «أخبرنا» یا «أخبرنی» و ذکر اسناد منعکس مى‌سازد و در مواردى محدود درباره ضعف سندى یا متنى آنها سخن مى‌گوید <ref>ر.ک: همان، ص290</ref>.


گاه نيز نسايى بسان يك فقيه، راهكارهاى عملى خارج از چهارچوب روايات را متعرض شده است؛ چنان‌كه در كتاب مزارعه، چگونگى تنظيم مزارعه‌نامه را آورده و در باب مكاتبه و تدبير غلامان و كنيزان نيز اين كار را انجام داده است (همان، ص291).
گاه نیز نسایى بسان یک فقیه، راهکارهاى عملى خارج از چهارچوب روایات را متعرض شده است؛ چنان‌که در کتاب مزارعه، چگونگى تنظیم مزارعه‌نامه را آورده و در باب مکاتبه و تدبیر غلامان و کنیزان نیز این کار را انجام داده است <ref>همان، ص291</ref>.


حافظ ابوالفضل بن طاهر مى‌گويد: احاديث كتاب سنن ابن داود و سنن نسايى بر سه قسم است:
[[حافظ ابوالفضل بن طاهر]] مى‌گوید: احادیث کتاب سنن ابن داود و سنن نسایى بر سه قسم است:


1. احاديث صحيحى كه در صحيحين آمده است؛
1. احادیث صحیحى که در صحیحین آمده است؛


2. احاديث صحيح با شرط بخارى و مسلم؛
2. احادیث صحیح با شرط بخارى و مسلم؛


3. احاديثى كه قطع به صحت آنها ندارند، اما مورد احتجاج همگان است» (همان، ص289).
3. احادیثى که قطع به صحت آنها ندارند، اما مورد احتجاج همگان است» <ref>همان، ص289</ref>.


در ابتداى كتاب، مقدمه محقق، مشتمل بر جايگاه كتاب، فرق السنن الكبرى و المجتبى من السنن، اقوال علما درباره كتاب، نسخى كه در تحقيق كتاب مورد استفاده قرار گرفته است، زندگى‌نامه مؤلف و چندين تصوير از نسخ خطى كه در تحقيق مورد استفاده قرار گرفته، آمده است. در پايان هر جلد نيز فهرست محتويات كتاب آمده است.
در ابتداى کتاب، مقدمه محقق، مشتمل بر جایگاه کتاب، فرق السنن الکبرى و المجتبى من السنن، اقوال علما درباره کتاب، نسخى که در تحقیق کتاب مورد استفاده قرار گرفته است، زندگى‌نامه مؤلف و چندین تصویر از نسخ خطى که در تحقیق مورد استفاده قرار گرفته، آمده است. در پایان هر جلد نیز فهرست محتویات کتاب آمده است.


پاورقى‌هاى كتاب به بررسى سند احاديث متن اختصاص يافته است؛ علاوه بر آن محققين در پاورقى‌ها از رموزى استفاده كرده‌اند كه توضيح آن‌ها در ابتداى كتاب آمده است. اين رموز و توضيح آن‌ها چنين است:
پاورقى‌هاى کتاب به بررسى سند احادیث متن اختصاص یافته است؛ علاوه بر آن محققین در پاورقى‌ها از رموزى استفاده کرده‌اند که توضیح آن‌ها در ابتداى کتاب آمده است. این رموز و توضیح آن‌ها چنین است:


غ: المغربية؛
غ: المغربیة؛


ز أو ص: الأزهرية؛
ز أو ص: الأزهریة؛


ت: التركية؛
ت: الترکیة؛


ش: تحفة الأشراف؛
ش: تحفة الأشراف؛
خط ۸۹: خط ۸۹:
س: السنن الصغرى؛
س: السنن الصغرى؛


ج: الجامعية الإسلامية (ر.ك: مقدمه كتاب، ج1، ص57).
ج: الجامعیة الإسلامیة <ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص57</ref>.
 
==پانویس ==
<references />


== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==




1. مقدمه كتاب.
1. مقدمه کتاب.


2. نصيرى، على، «آشنايى با جوامع حديثى شيعه و اهل سنت»، انتشارات جامعة المصطفى العالمية، قم، چاپ دوم، 1388ش.
2. نصیرى، على، «آشنایى با جوامع حدیثى شیعه و اهل سنت»، انتشارات جامعة المصطفى العالمیة، قم، چاپ دوم، 1388ش.




خط ۱۰۲: خط ۱۰۵:


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش