۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک'
جز (جایگزینی متن - '== منابع ==' به '== منابع مقاله ==') |
جز (جایگزینی متن - 'پزشك' به 'پزشک') |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''ابويعقوب اسحاق بن حنين بن اسحاق عبادى''' (149ق)، | '''ابويعقوب اسحاق بن حنين بن اسحاق عبادى''' (149ق)، پزشک و مترجم آثار علمى يونانى بود. وى در يك خانواده نسطورى، از قبيله عباد حيره زاده شد. اسحاق در كنار پدرش، پزشک و مترجم نامدار، حنين بن اسحاق و عمه زاده‌اش، حبيش، يكى از 3 دانشمند هنرور سخن‌دانى است كه شالوده مكتب حنين را بنيان نهادند و در نقل دانش‌هاى يونانى به جهان اسلام، برجسته‌ترين نقش را داشتند و به همت ايشان، طالبان معرفت در سرزمين‌هاى اسلامى، با مهم‌ترين بخش‌هاى ميراث علمى يونانيان، آشنايى يافتند. وى نزد پدر و نيز پزشکان مصر و انطاكيه، دانش آموخت؛ پزشکى برجسته و مترجمى توانا شد و از توجه و عنايت خلفاى عباسى، از متوكل تا مكتفى و احترام و اعتماد قاسم بن عبيدالله، وزير معتضد برخوردار بود. او را در شمار نديمان مكتفى نيز شمرده و گفته‌اند كه اين خليفه در تعيين فرزندش به ولايت عهد، نظر او را خواسته و او با توجه به احكام نجوم، پيش‌بينى كرده است كه خلافت به فرزند مكتفى نخواهد رسيد. اسحاق در آگاهى از دانش‌هاى يونانى و آشنايى با زبان‌هاى يونانى و سريانى و هنر ترجمه، در رديف پدرش و در فصاحت بيان در زبان عربى، از پدرش برتر بوده است. وى با گروهى از دانشمندان كه در پيرامون متكلم شيعى، حسن بن نوبخت گرد آمده بودند، رابطه داشت و بنا به قولى، به اسلام گرويده بود. | ||
ترجمه‌هاى اسحاق به زبان عربى را از اغلب برگردان‌هاى لاتين آثار يونانى كه مستقيماً از اين زبان ترجمه شده است، به متن اصلى، نزديك‌تر شناخته‌اند. از اين‌رو، افزون بر استفاده مستقيم از متون عربى اسحاق در تهيه ترجمه‌هاى لاتين آثار دانشمندان يونان، در موارد بسيارى نيز براى درك درست متون لاتين، اين آثار به ويژه كتاب‌هاى [[ارسطو]]، از ترجمه‌هاى عربى اسحاق به عنوان شاهد استفاده شده است. وى شعر نيز مى‌سرود و [[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابى‌اصيبعه]]، ابياتى از او نقل كرده است. اسحاق در اواخر عمر دچار فلج شد. از سال‌هاى پايانى زندگى وى كه 3 سال نخست خلافت مقتدر را دربر مى گيرد، هيچ‌گونه آگاهى نداريم. | ترجمه‌هاى اسحاق به زبان عربى را از اغلب برگردان‌هاى لاتين آثار يونانى كه مستقيماً از اين زبان ترجمه شده است، به متن اصلى، نزديك‌تر شناخته‌اند. از اين‌رو، افزون بر استفاده مستقيم از متون عربى اسحاق در تهيه ترجمه‌هاى لاتين آثار دانشمندان يونان، در موارد بسيارى نيز براى درك درست متون لاتين، اين آثار به ويژه كتاب‌هاى [[ارسطو]]، از ترجمه‌هاى عربى اسحاق به عنوان شاهد استفاده شده است. وى شعر نيز مى‌سرود و [[ابن ابی‌اصیبعه، احمد بن قاسم|ابن ابى‌اصيبعه]]، ابياتى از او نقل كرده است. اسحاق در اواخر عمر دچار فلج شد. از سال‌هاى پايانى زندگى وى كه 3 سال نخست خلافت مقتدر را دربر مى گيرد، هيچ‌گونه آگاهى نداريم. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
فعاليت اسحاق در زمينه ترجمه، عرصه بسيار گسترده‌اى را دربر مى‌گيرد. وى بيش از همه به ترجمه آثار فلسفى و به ويژه مؤلفات [[ارسطو]] و شروح آن پرداخت؛ در عين حال، شمارى از مهم‌ترين آثار دانشمندان يونانى در رياضيات و نجوم را نيز ترجمه كرد. تأليفاتى نيز در | فعاليت اسحاق در زمينه ترجمه، عرصه بسيار گسترده‌اى را دربر مى‌گيرد. وى بيش از همه به ترجمه آثار فلسفى و به ويژه مؤلفات [[ارسطو]] و شروح آن پرداخت؛ در عين حال، شمارى از مهم‌ترين آثار دانشمندان يونانى در رياضيات و نجوم را نيز ترجمه كرد. تأليفاتى نيز در پزشکى و داروسازى دارد. مهم‌ترين آثار او، عبارتند از: | ||
الف) از آثار [[ارسطو]]: | الف) از آثار [[ارسطو]]: | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
د) تأليفات: | د) تأليفات: | ||
#تاريخ الاطباء و الفلاسفۀ؛ رساله كوچكى است كه اسحاق آن را به خواهش قاسم بن عبيدالله، وزير معتضد عباسى نوشته و در آن مختصرى از آگاهى‌هاى متعارف آن روزگار را درباره تاريخ | #تاريخ الاطباء و الفلاسفۀ؛ رساله كوچكى است كه اسحاق آن را به خواهش قاسم بن عبيدالله، وزير معتضد عباسى نوشته و در آن مختصرى از آگاهى‌هاى متعارف آن روزگار را درباره تاريخ پزشکى كهن به دست داده است. وى در اين اثر، از تاريخچه‌اى كه يحيى نحوى درباره پزشکان نوشته بود، استفاده كرده و به سخن خود، نادرستى‌هاى آن را نيز زدوده است. اين اثر در 1955م همراه طبقات الاطباء ابن جلجل چاپ شده است. | ||
#الادوية المفردة | #الادوية المفردة | ||
#معرفة. يك نسخه خطى از اين اثر در كتابخانه مركز موجود است. | #معرفة. يك نسخه خطى از اين اثر در كتابخانه مركز موجود است. | ||