۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابو الحسن' به 'ابوالحسن') |
جز (جایگزینی متن - ' الدين' به 'الدين') |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
'''ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالكريم شيبانى جزرى''' مشهور به عزالدين ابن اثير (555-630) مورخ، اديب، و محدث، صاحب دو کتاب تاريخى الكامل و [[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] است. | '''ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالكريم شيبانى جزرى''' مشهور به عزالدين ابن اثير (555-630) مورخ، اديب، و محدث، صاحب دو کتاب تاريخى الكامل و [[أسد الغابة في معرفة الصحابة]] است. | ||
پدرش در دستگاه سلاطين آن زنگى موقعيت ويژهاى داشت و مناصبى را از سوى آنان بر عهده داشت. او به جهت دارايى و ثروت زيادش، از مالكان و تجار مشهور جزيره بود و بين موصل و شام سفرهاى تجارى متعدد كرد و بارها از سوى فرنگيان به اموال و كاروانهاى تجارى او تعرض شد. سه فرزند او از عالمان و مؤلفان مشهورند. | پدرش در دستگاه سلاطين آن زنگى موقعيت ويژهاى داشت و مناصبى را از سوى آنان بر عهده داشت. او به جهت دارايى و ثروت زيادش، از مالكان و تجار مشهور جزيره بود و بين موصل و شام سفرهاى تجارى متعدد كرد و بارها از سوى فرنگيان به اموال و كاروانهاى تجارى او تعرض شد. سه فرزند او از عالمان و مؤلفان مشهورند. مجدالدين مبارك فرزند بزرگتر به علوم حديث پرداخت و دو کتاب جامع الاصول في احاديث الرسول و النهاية في غريب الحديث را نوشت. برادر كوچكتر ضياءالدين نصر اللّه به ادبيات روى آورد و کتابهاى المثل السائر في ادب الكاتب و الشاعر، ديوان ترسل و الجامع الكبير في صناعة المنظوم را تأليف كرد. | ||
عزالدين على برادر وسطى در اوايل سال 555 در جزيرۀ ابن عمر از منطقۀ جزيره در شمال رود فرات متولد شد. از كودكى و جوانى او اطلاع چندانى در دست نيست جز آنكه خود ذيل رويدادهاى سال 571 در الكامل مىنويسد: در ماه رمضان كسوف رخ داد و من آن هنگام 16 سال داشتم و نزد استادم حساب مىخواندم كه از ترس به او پناه بردم چون از علم نجوم نيز بهرهمند بود. همچنين ذيل حوادث سال 575 نوشته است: نزد يكى از علماء رفتم تا حديث پيامبر را از او بشنوم. | عزالدين على برادر وسطى در اوايل سال 555 در جزيرۀ ابن عمر از منطقۀ جزيره در شمال رود فرات متولد شد. از كودكى و جوانى او اطلاع چندانى در دست نيست جز آنكه خود ذيل رويدادهاى سال 571 در الكامل مىنويسد: در ماه رمضان كسوف رخ داد و من آن هنگام 16 سال داشتم و نزد استادم حساب مىخواندم كه از ترس به او پناه بردم چون از علم نجوم نيز بهرهمند بود. همچنين ذيل حوادث سال 575 نوشته است: نزد يكى از علماء رفتم تا حديث پيامبر را از او بشنوم. | ||
خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
ابن اثير در علوم و فنون مختلف از جمله حديث، قراءت، خطاب به، لغت، مغازى و سير پيش رفت و در زمرۀ مشاهير و فقهاى موصل قرار گرفت و كم كم به دربار سلطان راه يافت. | ابن اثير در علوم و فنون مختلف از جمله حديث، قراءت، خطاب به، لغت، مغازى و سير پيش رفت و در زمرۀ مشاهير و فقهاى موصل قرار گرفت و كم كم به دربار سلطان راه يافت. | ||
ابن طقطقى در آداب السلطانيه علت راهيابى او به دستگاه سلطان و خليفه را اينگونه شرح مىدهد: «صاحب موصل كه گمان مىكنم | ابن طقطقى در آداب السلطانيه علت راهيابى او به دستگاه سلطان و خليفه را اينگونه شرح مىدهد: «صاحب موصل كه گمان مىكنم نورالدين بوده به مجدالدين برادر ابن اثير گفت: شخصى امين و متدين برايم پيدا كن كه راز نگهدار باشد و پيام شفاهى مرا به خليفه برساند. مجدالدين، برادرش عزالدين را معرفى كرد. سلطان او را خواست و پيغامهايى را به او داد و به او گفت هم اكنون عازم شو. ابن اثير نزد برادر آمد تا با او وداع كند. مجد از او پرسيد سلطان دربارۀ چه با تو سخن گفت؟ | ||
عزالدين گفت اى برادر؛تو لحظاتى پيش دربارۀ دين و امانت و راز دارى من پيش سلطان گواهى دادهاى و درست نيست تو را تكذيب نمايم. پس | عزالدين گفت اى برادر؛تو لحظاتى پيش دربارۀ دين و امانت و راز دارى من پيش سلطان گواهى دادهاى و درست نيست تو را تكذيب نمايم. پس مجدالدين گريست و برادرش را دعا كرد. اين حادثه اخلاق ابن اثير را براى ما روشن مىسازد. | ||
به جهت موقعيتى كه بغداد در آن زمان داشت ابن اثير به آنجا رفت ولى محل سكونت خود را نيز رها نكرده و هر از چند گاهى به موصل برمىگشت و شاگردان از او استفاده مىبردند. | به جهت موقعيتى كه بغداد در آن زمان داشت ابن اثير به آنجا رفت ولى محل سكونت خود را نيز رها نكرده و هر از چند گاهى به موصل برمىگشت و شاگردان از او استفاده مىبردند. | ||
مؤلف الكامل به دار الاماره زياد رفت و آمد داشت و براى | مؤلف الكامل به دار الاماره زياد رفت و آمد داشت و براى نورالدين، حديث و تاريخ مىگفت. بخصوص در شبهاى ماه رمضان كه مجلس دربار به شب نشينى و فكاهت و داستان گويى و رقص و آوازه خوانى مىگذشت! | ||
ابن اثير مدتى را نيز در حلب و دمشق و قدس گذرانيد و نزد بزرگان آنجا ميهمان بود. | ابن اثير مدتى را نيز در حلب و دمشق و قدس گذرانيد و نزد بزرگان آنجا ميهمان بود. | ||
خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
ابن اثير حافظ حديث و تاريخ و آگاه به انساب و اخبار عرب بود. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] از او به عنوان استاد ياد كرده و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و ابن عمار حنبلى او را ستودهاند. | ابن اثير حافظ حديث و تاريخ و آگاه به انساب و اخبار عرب بود. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن جوزى]] از او به عنوان استاد ياد كرده و [[ابن کثیر، اسماعیل بن عمر|ابن كثير]] و ابن عمار حنبلى او را ستودهاند. | ||
ابن اثير از لحاظ سياسى با حكّام عصر خود هماهنگ و همراه بود و به خلفاى عباسى تمايل داشت مگر دربارۀ | ابن اثير از لحاظ سياسى با حكّام عصر خود هماهنگ و همراه بود و به خلفاى عباسى تمايل داشت مگر دربارۀ الناصرالدين اللّه كه به خاطر لغزشهايش از او انتقاد كرده است. وى در موضوع نبرد با فرنگيان صليبى و مغولان، بسيار متعصب بود. حاكمان اتابكى و ايوبى را مىستود كه نمونهاى از ستايش او نسبت به اتابكيان بخصوص هم عصر خود نورالدين ارسلان شاه در مقدمۀ کتاب التاريخ الباهر آمده است. | ||
وى در 25 شعبان سال 630 در حلب وفات كرد. تاريخ مرگ او را سال 631 يا 633 هم گفتهاند. با آنكه ابن اثير از علوم مختلف بهرهمند بود در تاريخ و حديث شهرت بيشترى دارد. | وى در 25 شعبان سال 630 در حلب وفات كرد. تاريخ مرگ او را سال 631 يا 633 هم گفتهاند. با آنكه ابن اثير از علوم مختلف بهرهمند بود در تاريخ و حديث شهرت بيشترى دارد. |
ویرایش