۶۱٬۱۸۹
ویرایش
الموسوعة التاريخية للخلفاء الفاطميين (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۸، ساعت ۱۱:۲۸
، ۳۰ ژانویهٔ ۲۰۱۸جایگزینی متن - 'عبارت‌اند' به 'عبارتند'
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]') |
جز (جایگزینی متن - 'عبارت‌اند' به 'عبارتند') |
||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
در ادامه، ضمن اشاره به چگونگی قیام دولت عباسیان و بنای آن بر انقراض بنی‌امیه و تقسیم شیعه به اسماعیلیه و موسوی<ref>همان، ص20</ref>، به بیان وجه‌تسمیه فاطمیون به این نام پرداخته شده<ref>همان، ص22- 23</ref> و سپس رابطه عبیدالله مهدی و قرامطه (قرامطه فرقه‌ای از اسماعیلیان است)<ref>همان، ص24- 35</ref> و نیز رابطه وی با دولت عباسیان بررسی گردیده است<ref>همان، ص36- 40</ref>. | در ادامه، ضمن اشاره به چگونگی قیام دولت عباسیان و بنای آن بر انقراض بنی‌امیه و تقسیم شیعه به اسماعیلیه و موسوی<ref>همان، ص20</ref>، به بیان وجه‌تسمیه فاطمیون به این نام پرداخته شده<ref>همان، ص22- 23</ref> و سپس رابطه عبیدالله مهدی و قرامطه (قرامطه فرقه‌ای از اسماعیلیان است)<ref>همان، ص24- 35</ref> و نیز رابطه وی با دولت عباسیان بررسی گردیده است<ref>همان، ص36- 40</ref>. | ||
در ادامه، به بیان زندگی‌نامه عبیدالله مهدی، نخستین خلیفه فاطمی و بررسی شخصیت وی پرداخته شده است. وی در سال 259ق، در شهر «سلمیه» سوریه دیده به جهان گشود و در 36 سالگی، در سال 322ق، دار فانی را وداع گفته و در شهر «المهدیه» دفن گردید. وی مدت 25 سال، از سال 297 تا 322ق، حکومت نمود. از جمله خصائصی که برای وی ذکر شده، | در ادامه، به بیان زندگی‌نامه عبیدالله مهدی، نخستین خلیفه فاطمی و بررسی شخصیت وی پرداخته شده است. وی در سال 259ق، در شهر «سلمیه» سوریه دیده به جهان گشود و در 36 سالگی، در سال 322ق، دار فانی را وداع گفته و در شهر «المهدیه» دفن گردید. وی مدت 25 سال، از سال 297 تا 322ق، حکومت نمود. از جمله خصائصی که برای وی ذکر شده، عبارتند از اینکه وی بسیار سخنور بوده و قدرتی عجیب بر اقناع داشت و به خاطر داشتن هیبت و شکوه خاص، کلامش در مخاطب بسیار تأثیرگذار و مؤثر بود<ref>همان، ص42- 43</ref>. | ||
در جلد دوم، علاوه بر ادامه مطالب مربوط به عبیدالله مهدی و اشاره به برخی از اقدامات وی از جمله فتح شمال آفریقا و حوادث مربوط به آن<ref>همان، ج2، ص5- 41</ref>، به معرفی دومین خلیفه فاطمی، «القائم بأمر الله» پرداخته شده است. او در سال 279ق در شهر سلمیه سوریه به دنیا آمد مدت ده سال در آنجا ساکن بود و بیست‌وپنج سال در مراکش به ولایت‌عهدی مشغول بود بعد از مرگ عبیدالله مهدی به مدت دوازده سال خلیفه بود بنابراین عمر او از پنجاه‌وپنج سال تجاوز نکرد<ref>ر.ک: همان، ص48</ref>. نویسنده به این نکته اشاره دارد که مصادر و منابع تاریخی، پیرامون وی بسیار اندک بوده و لذا اطلاع چندانی پیرامون طفولیت، چگونگی رشد و بالندگی در شهر سلمیه و نیز مربیان و مدرسین وی در دست نیست<ref>همان، ص50</ref>. | در جلد دوم، علاوه بر ادامه مطالب مربوط به عبیدالله مهدی و اشاره به برخی از اقدامات وی از جمله فتح شمال آفریقا و حوادث مربوط به آن<ref>همان، ج2، ص5- 41</ref>، به معرفی دومین خلیفه فاطمی، «القائم بأمر الله» پرداخته شده است. او در سال 279ق در شهر سلمیه سوریه به دنیا آمد مدت ده سال در آنجا ساکن بود و بیست‌وپنج سال در مراکش به ولایت‌عهدی مشغول بود بعد از مرگ عبیدالله مهدی به مدت دوازده سال خلیفه بود بنابراین عمر او از پنجاه‌وپنج سال تجاوز نکرد<ref>ر.ک: همان، ص48</ref>. نویسنده به این نکته اشاره دارد که مصادر و منابع تاریخی، پیرامون وی بسیار اندک بوده و لذا اطلاع چندانی پیرامون طفولیت، چگونگی رشد و بالندگی در شهر سلمیه و نیز مربیان و مدرسین وی در دست نیست<ref>همان، ص50</ref>. | ||
بازگشت به رؤیاهای فاطمی؛ پیشگامان انقلاب؛ جنبش و قیام خوارج ابویزید مخلد بن کیداد؛ رابطه میان امویان و انقلاب‌های مغرب؛ رابطه حکومت القائم بأمر الله با مشرق؛ ارتباط قرامطه با فاطمیان؛ نگاه به مصر؛ ادبیات در سایه دولت فاطمی از جمله موضوعات مطرح شده در این جلد است<ref>همان، ص54- 91</ref>. | بازگشت به رؤیاهای فاطمی؛ پیشگامان انقلاب؛ جنبش و قیام خوارج ابویزید مخلد بن کیداد؛ رابطه میان امویان و انقلاب‌های مغرب؛ رابطه حکومت القائم بأمر الله با مشرق؛ ارتباط قرامطه با فاطمیان؛ نگاه به مصر؛ ادبیات در سایه دولت فاطمی از جمله موضوعات مطرح شده در این جلد است<ref>همان، ص54- 91</ref>. | ||
در پایان این جلد، به معرفی برخی از بزرگان و علمایی که در ادب، فلسفه و تألیف، صاحب‌نام بوده و در دولت فاطمیون دارای جایگاه ویژه و برجسته‌ای بودند، پرداخته شده است که | در پایان این جلد، به معرفی برخی از بزرگان و علمایی که در ادب، فلسفه و تألیف، صاحب‌نام بوده و در دولت فاطمیون دارای جایگاه ویژه و برجسته‌ای بودند، پرداخته شده است که عبارتند از ابوحاتم رازی؛ ابوعبدالله نسفی؛ ابویعقوب سجستانی؛ نعمان بن حیون؛ جعفر بن منصور و احمد بن محمد بن هارون بغدادی<ref>همان، ص99- 110</ref>. | ||
جلد سوم، به معرفی سومین خلیفه فاطمی، «المنصور بالله» اختصاص یافته است. لقب وی ابوطاهر بوده و در سال 302ق، در شهر قیروان به دنیا آمد. وی پس از وفات پدرش در سال 334ق، در 32 سالگی، به خلافت رسید و پس از هفت سال خلافت، در سال 341ق، در 39 سالگی، در شهر منصوریه، وفات یافت. وی فردی شجاع و جنگجو بود و خود در جنگ‌ها شرکت کرده و رهبری سپاه را بر عهده می‌گرفت<ref>همان، ج3، ص41- 42</ref>. | جلد سوم، به معرفی سومین خلیفه فاطمی، «المنصور بالله» اختصاص یافته است. لقب وی ابوطاهر بوده و در سال 302ق، در شهر قیروان به دنیا آمد. وی پس از وفات پدرش در سال 334ق، در 32 سالگی، به خلافت رسید و پس از هفت سال خلافت، در سال 341ق، در 39 سالگی، در شهر منصوریه، وفات یافت. وی فردی شجاع و جنگجو بود و خود در جنگ‌ها شرکت کرده و رهبری سپاه را بر عهده می‌گرفت<ref>همان، ج3، ص41- 42</ref>. | ||
وضعیت دولت فاطمیه بعد از القائم بأمرالله؛ تدابیر منصوربالله در صقلیه (نام جزیره‌ای است)؛ بازتاب پیروزی‌ها؛ جنگ سوسه؛ جنگ قلعه‌ها و دژها؛ جنگ حاسمه و مقتل ابایزید؛ فضل بن کیداد از جمله موضوعات مطرح شده این جلد است<ref>همان، ص13- 75</ref>. در پایان این جلد، به معرفی برخی از شخصیت‌های مهمی که در دوران خلیفه سوم، در خدمت دولت فاطمیه بودند، پرداخته شده است که | وضعیت دولت فاطمیه بعد از القائم بأمرالله؛ تدابیر منصوربالله در صقلیه (نام جزیره‌ای است)؛ بازتاب پیروزی‌ها؛ جنگ سوسه؛ جنگ قلعه‌ها و دژها؛ جنگ حاسمه و مقتل ابایزید؛ فضل بن کیداد از جمله موضوعات مطرح شده این جلد است<ref>همان، ص13- 75</ref>. در پایان این جلد، به معرفی برخی از شخصیت‌های مهمی که در دوران خلیفه سوم، در خدمت دولت فاطمیه بودند، پرداخته شده است که عبارتند از: جبر بن قاسم (از اهالی مغرب)؛ امین‌الدوله حسن بن عمار (از امرای قبیله کتامه مغربیه)؛ ابوالفتوح برجوان؛ حسین بن جوهر؛ عمار بن محمد؛ عباس بن یحیی بادیس؛ امیر الافضل نجم بن مصال؛ سلیم بن محمد ابن یصال و بزرگانی از خاندان بنو نعمان از جمله علی بن نعمان (متوفی 374ق)؛ محمد بن نعمان (متوفی 399ق)؛ حسین بن علی بن نعمان (متوفی 395ق)؛ عبدالعزیز بن محمد بن نعمان؛ قاسم بن عبدالعزیز بن محمد بن نعمان و محمد بن قاسم<ref>همان، ص91- 11</ref>. | ||
چهارمین خلیفه فاطمی، «المعز لدین‌الله» است که در جلد چهارم، به معرفی وی پرداخته شده است. وی در سال 319ق، در شهر «المهدیه» به دنیا آمد و در سال 342ق، در 23 سالگی به خلافت رسید و در سال 365ق، در سن 46 سالگی دار فانی را وداع گفت<ref>همان، ج4، ص8</ref>. | چهارمین خلیفه فاطمی، «المعز لدین‌الله» است که در جلد چهارم، به معرفی وی پرداخته شده است. وی در سال 319ق، در شهر «المهدیه» به دنیا آمد و در سال 342ق، در 23 سالگی به خلافت رسید و در سال 365ق، در سن 46 سالگی دار فانی را وداع گفت<ref>همان، ج4، ص8</ref>. | ||
از جمله موضوعات مطرح شده در این جلد، | از جمله موضوعات مطرح شده در این جلد، عبارتند از اقدامات عمرانی که المعز انجام داد که از جمله آن‌ها عبارتند از ساخت قصری به نام «قصر البحر» و احداث باغ‌های فراوان در منصوریه که از جمله آن‌ها بستانی است به نام «وادی القصارین»<ref>همان، ص33</ref>. | ||
پنجمین خلیفه فاطمی، در جلد پنجم معرفی شده است. او که «العزیز بالله» نام داشت، در سال 344ق، در شهر منصوریه به دنیا آمد و همراه با پدرش معزالدین در سال 362ق به مصر رفته و پس از مرگ برادر بزرگ‌ترش به نام «عبدالله»، ولیعهد شده و پس از وفات پدرش در سال 365ق، در سن 21 سالگی، به خلافت رسید و در 386ق، در شهر ببلیس، بدرود حیات گفت<ref>همان، ج5، ص5</ref>. | پنجمین خلیفه فاطمی، در جلد پنجم معرفی شده است. او که «العزیز بالله» نام داشت، در سال 344ق، در شهر منصوریه به دنیا آمد و همراه با پدرش معزالدین در سال 362ق به مصر رفته و پس از مرگ برادر بزرگ‌ترش به نام «عبدالله»، ولیعهد شده و پس از وفات پدرش در سال 365ق، در سن 21 سالگی، به خلافت رسید و در 386ق، در شهر ببلیس، بدرود حیات گفت<ref>همان، ج5، ص5</ref>. | ||