معرفة الصحابة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره'
جز (جایگزینی متن - ' اند ' به '‌اند ')
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
خط ۷۹: خط ۷۹:
د: كسانى كه با روايت سر و كار دارند مى‌دانند كه نام افراد به تناسب ذوق و سليقه راويان يا توهم، به گونه‌هاى مختلف بيان شده است. گاه افراد به اسم، كنيه، جَدّ، قبيله، تيره و... نام برده شده‌اند. همين امر برخى صحابه‌نگاران را بر آن داشته تا با سطحى‌نگرى، بر اساس هر يك از روايات، اصحابى خيالى درست كنند. اين امر يكى از دلايل اصلى افزوده شدن اصحابى است كه نام آن‌ها به صورت‌هاى مختلف در روايات نقل شده است.
د: كسانى كه با روايت سر و كار دارند مى‌دانند كه نام افراد به تناسب ذوق و سليقه راويان يا توهم، به گونه‌هاى مختلف بيان شده است. گاه افراد به اسم، كنيه، جَدّ، قبيله، تيره و... نام برده شده‌اند. همين امر برخى صحابه‌نگاران را بر آن داشته تا با سطحى‌نگرى، بر اساس هر يك از روايات، اصحابى خيالى درست كنند. اين امر يكى از دلايل اصلى افزوده شدن اصحابى است كه نام آن‌ها به صورت‌هاى مختلف در روايات نقل شده است.


ه: اشكال ديگرى كه متوجه اين روش است، ارائه نكردن اطلاعات كافى در باره اصحاب است؛ امرى كه ديگران را بر آن داشت تا صحابه‌نگارى حديثى را به تراجم‌نگارى تغيير جهت دهند.
ه: اشكال ديگرى كه متوجه اين روش است، ارائه نكردن اطلاعات كافى درباره اصحاب است؛ امرى كه ديگران را بر آن داشت تا صحابه‌نگارى حديثى را به تراجم‌نگارى تغيير جهت دهند.


بنابراين، حركت ديگرى كه در حوزه صحابه‌نگارى پديد آمد، روش نقد و بررسى مستندات صحابه‌نگارانِ پيشين بود. پيش‌گام اين حركت، تا آن‌جا كه منابع موجود نشان مى دهد، [[ابونعیم، احمد بن عبدالله|ابونعيم اصفهانى]] در معرفة الصحابة است. ابونعيم از شيوه روايى پيروى نكرد و آن را جامع و مانع ندانست. وى از كسانى كه تنها بر اساس روايات، افرادى را در شمار صحابه نام برده‌اند، انتقاد مى‌كند. به طور مثال، ذيل عتبة بن ابى‌وقاص مى‌گويد: برخى علماى متأخر او را صحابى دانسته‌اند و به حديث زهرى از عروه از عايشه از عتبة بن ابى‌وقاص استناد كرده‌اند، در حالى كه اسلام آوردن عتبه ثابت نشده است. هم‌چنين ممكن است "سماع از پيامبر(ص)" حاصل نشده باشد؛ مانند مصعب بن شيبه؛ اياس بن مالك، محمد بن زهير بن ابى جبل، محمد ابومهند مزنى، محمد بن عليه قرشى، محمود بن شرحبيل و عتبة بن طويع. اين افراد از نظر ابونعيم در شمار تابعين هستند. وى اين اشتباه را از ناحيه برخى راويان دانسته و در پايان، ذيل بابى به نام "ذكر من اسمه محمد و ذكرهم بعض الرواة فى جملة الصحابة واهماً فيهم" تصريح مى‌كند كه تمام افرادى كه نام برده شد، از اصحاب نيستند و تنها برخى بر اساس اين رواياتِ موهوم و بى‌اساس، توهم كرده‌اند كه آنان در شمار صحابه هستند. ابونعيم مى‌گويد: تنها كسانى به اين روايات اهميت مى‌دهند كه هدفشان زياد كردن شمار صحابه رسول خدا(ص) و مباهات به آنان است.
بنابراين، حركت ديگرى كه در حوزه صحابه‌نگارى پديد آمد، روش نقد و بررسى مستندات صحابه‌نگارانِ پيشين بود. پيش‌گام اين حركت، تا آن‌جا كه منابع موجود نشان مى دهد، [[ابونعیم، احمد بن عبدالله|ابونعيم اصفهانى]] در معرفة الصحابة است. ابونعيم از شيوه روايى پيروى نكرد و آن را جامع و مانع ندانست. وى از كسانى كه تنها بر اساس روايات، افرادى را در شمار صحابه نام برده‌اند، انتقاد مى‌كند. به طور مثال، ذيل عتبة بن ابى‌وقاص مى‌گويد: برخى علماى متأخر او را صحابى دانسته‌اند و به حديث زهرى از عروه از عايشه از عتبة بن ابى‌وقاص استناد كرده‌اند، در حالى كه اسلام آوردن عتبه ثابت نشده است. هم‌چنين ممكن است "سماع از پيامبر(ص)" حاصل نشده باشد؛ مانند مصعب بن شيبه؛ اياس بن مالك، محمد بن زهير بن ابى جبل، محمد ابومهند مزنى، محمد بن عليه قرشى، محمود بن شرحبيل و عتبة بن طويع. اين افراد از نظر ابونعيم در شمار تابعين هستند. وى اين اشتباه را از ناحيه برخى راويان دانسته و در پايان، ذيل بابى به نام "ذكر من اسمه محمد و ذكرهم بعض الرواة فى جملة الصحابة واهماً فيهم" تصريح مى‌كند كه تمام افرادى كه نام برده شد، از اصحاب نيستند و تنها برخى بر اساس اين رواياتِ موهوم و بى‌اساس، توهم كرده‌اند كه آنان در شمار صحابه هستند. ابونعيم مى‌گويد: تنها كسانى به اين روايات اهميت مى‌دهند كه هدفشان زياد كردن شمار صحابه رسول خدا(ص) و مباهات به آنان است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش