۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'دائرة المعارف' به 'دائرةالمعارف'
جز (جایگزینی متن - 'دایره المعارفها' به 'دایرةالمعارفها') |
جز (جایگزینی متن - 'دائرة المعارف' به 'دائرةالمعارف') |
||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
در تمدن اسلامى، كتبى كه به بحث در منافع جانوران و خواص نباتات و اشياء و بيان صناعات معمول زمان و علوم تجربى و فنون عملى اختصاص داشته و در حكم | در تمدن اسلامى، كتبى كه به بحث در منافع جانوران و خواص نباتات و اشياء و بيان صناعات معمول زمان و علوم تجربى و فنون عملى اختصاص داشته و در حكم دائرةالمعارف امروزه بوده، متعدد است. | ||
اگرچه در اين نوع كتب عقايد عجيب و غريب و خرافه‌نما به كثرت ديده مى‌شود از لحاظ تاريخ انديشه بشرى و نحوه تفكرات علمى و پيشرفت تمدن، اين آثار از مآخذ اصيل دست اول به‌شمار مى‌آيد و مشتمل بر نوادر اقوال و اطلاعات مفيد است.اگرچه شايد نكات علمى اين اثر امروزه چندان استوار به نظر نيايد ولى با اين حال نگاهى به چنين متونى براى آشنايى با تاريخ علوم مفيد است. آقاى [[افشار، ایرج |ايرج افشار]] در مقدمه اين اثر مى‌نويسد: «اگر چه باعث اصلى بر تصحيح و چاپ فرخ‌نامه جمالى توسط نويسنده اين سطور مخصوصاً فوائد سبكى و لغوى كتاب است، در عين حال او را اعتقادى راسخ است كه نشر همه متون قديمى زبان فارسى از وظايف و تكاليف قطعى ما ايرانيان است. اگر هم در چنين كتاب‌هايى محتوى عقايد خرافى و نكات نيمه علمى و حتى غيرعلمى باشد، از لحاظ تحقيق در تاريخ علوم تجربى و نحوه تفكر وتعقل علمى پيشينگان انتشار اين نوع متون كارى موجه و كاملاً معقول و صحيح است. كسانى كه مى‌گويند نشر مطالب مرده و اطلاعات غيراساسى اين نوع كتب موجب گمراهى و اشتباه و حتى غيرمفيد است، تعمق و تصرف كافى نسبت به تاريخ علم ندارند. اگر رمل و جفر و سحر و جادو و حتى طب تجربى و مداواهاى غيربهداشتى اما سنتى قديم با موازين و معيارهاى علمى امروز تباين دارد، ولى بدون ترديد تكوين علم و رسيدن پايه‌هاى آن به مراتب و مدارج كنونى طبعاً و متوالياً بر اثر وجود و به‌كار بردن همان علوم خرافه‌گونه و مسخره‌نماى قديمى است كه به چشم انتقادكنندگان كم‌مايه و بى‌پايه مى‌آيد.» | اگرچه در اين نوع كتب عقايد عجيب و غريب و خرافه‌نما به كثرت ديده مى‌شود از لحاظ تاريخ انديشه بشرى و نحوه تفكرات علمى و پيشرفت تمدن، اين آثار از مآخذ اصيل دست اول به‌شمار مى‌آيد و مشتمل بر نوادر اقوال و اطلاعات مفيد است.اگرچه شايد نكات علمى اين اثر امروزه چندان استوار به نظر نيايد ولى با اين حال نگاهى به چنين متونى براى آشنايى با تاريخ علوم مفيد است. آقاى [[افشار، ایرج |ايرج افشار]] در مقدمه اين اثر مى‌نويسد: «اگر چه باعث اصلى بر تصحيح و چاپ فرخ‌نامه جمالى توسط نويسنده اين سطور مخصوصاً فوائد سبكى و لغوى كتاب است، در عين حال او را اعتقادى راسخ است كه نشر همه متون قديمى زبان فارسى از وظايف و تكاليف قطعى ما ايرانيان است. اگر هم در چنين كتاب‌هايى محتوى عقايد خرافى و نكات نيمه علمى و حتى غيرعلمى باشد، از لحاظ تحقيق در تاريخ علوم تجربى و نحوه تفكر وتعقل علمى پيشينگان انتشار اين نوع متون كارى موجه و كاملاً معقول و صحيح است. كسانى كه مى‌گويند نشر مطالب مرده و اطلاعات غيراساسى اين نوع كتب موجب گمراهى و اشتباه و حتى غيرمفيد است، تعمق و تصرف كافى نسبت به تاريخ علم ندارند. اگر رمل و جفر و سحر و جادو و حتى طب تجربى و مداواهاى غيربهداشتى اما سنتى قديم با موازين و معيارهاى علمى امروز تباين دارد، ولى بدون ترديد تكوين علم و رسيدن پايه‌هاى آن به مراتب و مدارج كنونى طبعاً و متوالياً بر اثر وجود و به‌كار بردن همان علوم خرافه‌گونه و مسخره‌نماى قديمى است كه به چشم انتقادكنندگان كم‌مايه و بى‌پايه مى‌آيد.» | ||