|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| <div class="boxTitle"><big>'''[[سقیفه، بررسی نحوه شکل‌گیری حکومت پس از رحلت پیامبر]]'''</big></div> | | <div class="boxTitle"><big>'''[[الغيبة (نعماني)]]'''</big></div> |
| [[پرونده:NUR16147J1.jpg|بندانگشتی| |175px]] | | [[پرونده:NUR01507J1.jpg|بندانگشتی| |175px]] |
|
| |
|
| '''سقيفه: بررسى نحوه شكل‌گيرى حكومت پس از رحلت پيامبر''' مجموعه سخنرانى‌هاى علامه [[عسکری، مرتضی|سيد مرتضى عسكرى]] است كه توسط دكتر مهدى دشتى، تدوين و تحقيق شده است. | | '''الغيبة للنعمانى'''، از ابوعبدالله، [[نعمانی، محمد بن ابراهیم|محمد بن ابراهيم بن جعفر كاتب نعمانى]]، مشهور به ابن زينب، از راويان بزرگ شيعه در اوايل قرن چهارم هجرى است. |
|
| |
|
| نويسنده در مقدمه، پيشينه نگارش آثار درباره سقيفه را مورد بررسى قرار داده، مى‌نويسد: «درباره «سقيفه» و جايگاه آن در تاريخ اسلام، از ديرباز تاكنون، كتاب‌هاى بسيارى مستقلاً يا به‌مناسبت، به رشته تحرير درآمده است، كه البته، از نظر ارزش و اهميت يكسان نيستند. بيشتر اين كتاب‌ها، سقيفه را، تنها در يك روز ديده‌اند و لذا غالباً كوشيده‌اند كه صرفاً، حوادث آن روز را بررسى كنند؛ البته گاه به ذكر حوادثى كه در طىّ يكى دو هفته پيش و پس از آن رخ داده است نيز پرداخته‌اند»
| | اين كتاب، به زبان عربى و حاوى رواياتى از ائمه معصومين(ع)، درباره غيبت امام زمان(عج) و خصوصيات آن حضرت و عصر ظهور و ويژگى‌هاى آن دوران مى‌باشد. |
|
| |
|
| وى پس از اشاره به آثار نويسندگان معاصر [[مظفر، محمدرضا|محمدرضا مظفر]]، [[بهبودی، محمدباقر|محمدباقر بهبودى]]، عبدالفتاح عبدالمقصود و [[مادلونگ، ویلفرد|ويلفرد مادلونگ]]، درباره اثر حاضر چنين مى‌نويسد: «بر اساس اين كتاب، سقيفه در يك روز و با طراحى يك نفر براى خلافت خلاصه نمى‌شود، بلكه سقيفه، آغاز بروز و ظهور اجراى نقشه‌اى حساب‌شده است كه طى آن افرادى معين از قريش مى‌بايست يكى پس از ديگرى، زمام حكومت را به دست گيرند تا آن را، پيوسته، از اهل بيت پيامبر(ص) - كه بنا به نصّ ايشان، جانشينان برحقّ پيامبر(ص) بودند - دور دارند و نهايتاً آن را به بنى‌اميه بسپارند. اين نقشه اجرا شد، لكن با قتل عثمان و خلافت [[امام على(ع)|اميرالمؤمنين(ع)]]، ناتمام ماند.
| | مؤلف، درباره انگيزه نگارش اين كتاب، مى‌گويد: «من، در جامعه مى‌ديدم شيعيان و علاقه‌مندان به محمد و آل محمد(ص) به گروه‌هاى مختلفى تقسيم شده‌اند و نسبت به امام زمان و ولى امر و حجت پروردگار خود سرگردان گشته‌اند. پس از بررسى، دليل آن را غيبت آن حضرت يافتم، چنان‌كه رسول خدا و حضرت على و ائمه معصومين نيز به آن اشاره نموده‌اند، لذا به يارى خداوند بر آن شدم تا رواياتى كه مشايخ بزرگ روايى، از اميرالمؤمنين و ائمه معصومين، درباره غيبت امام عصر(عج) روايت كرده‌اند، جمع‌آورى نمايم.بسيارى از رواياتى را كه اكنون در اختيار من است، علماى اهل تسنن نيز روايت كرده‌اند، البته روايات آنان در اين باره، بسيار گسترده‌تر از رواياتى است كه اكنون در اختيار من مى‌باشد.» |
|
| |
|
| اين تحليل، كه بر مبناى منابع درجه اوّل مكتب خلفاست، در نوع خود بى‌نظير است، مطالب پراكنده و ناتمام و بعضاً نادرست گذشتگان و معاصران را، درباره سقيفه، منظّم و كامل ساخته و تصحيح مى‌كند و براى فهم بهتر تاريخ اسلام، از زمان رحلت پيامبر(ص) تاكنون، بسيار روشنى‌بخش و هدايتگر است» | | اين كتاب، در سال 342ق، در اوايل غيبت كبرى، در شهر حلب، به نگارش درآمده است. |
| نويسنده، معتقد است كه پى‌ريزى سقيفه در زمان حيات پيامبر اكرم(ص) صورت گرفته است. وى براى اثبات اين موضوع، آيات اوليه سوره تحريم و شأن نزول آنها را مورد بررسى و تحليل قرار داده است.
| |
|
| |
|
| در فصول بعدى كتاب، چگونگى برپايى سقيفه با نگاه به منابع تاريخى مورد مطالعه قرار گرفته است. سپس ديدگاه صحابه پيامبر(ص) درباره بيعت با ابوبكر ذكر شده است؛ از جمله سلمان و زبير و انصار مايل بودند كه با [[امام على(ع)|على(ع)]] بيعت كنند؛ پس چون با ابوبكر بيعت شد، سلمان فارسى گفت: به خير كمى رسيديد. خلافت را گرفتيد، ولى معدن خير را از دست داديد. مرد سالمند را برگزيديد و خاندان پيامبر(ص) خود را رها كرديد. اگر خلافت را در خاندان پيامبر(ص) مى‌گذاشتيد، حتى دو نفر با هم اختلاف پيدا نمى‌كردند و از ميوه اين درخت، هرچه بيشتر و گواراتر، سود مى‌برديد
| | اين كتاب، توسط ابوالحسين، محمد بن على شجاعى كاتب، از آغاز تا پايان بر مؤلف آن، محمد بن ابراهيم قرائت شده و مؤلف نيز اجازه روايت آن را به وى داده است. |
| <div class="mw-ui-button">[[سقیفه، بررسی نحوه شکل‌گیری حکومت پس از رحلت پیامبر|'''ادامه''']]</div> | | |
| | ديگر روات نيز در نزد شجاعى قرائت مى‌كردند، سپس فرزند او، حسين بن محمد شجاعى، نسخه قرائت شده در نزد مؤلف و ديگر كتاب‌هاى پدرش را در اختيار [[نجاشی، احمد بن علی|نجاشى]] كه از مشايخ بزرگ شيعه است، قرار داده و از اين طريق، كتاب، به دست ما رسيده است. |
| | |
| | پاره‌اى از موضوعات كتاب، عبارتند از: |
| | |
| | وجوب حفظ اسرار آل محمد، الهى بودن مسئله امامت، تعداد ائمه، كسى كه به دروغ ادعاى امامت كند، روايات درباره غيبت امام زمان، درباره صبر و انتظار فرج، درباره امتحان، صفات امام منتظر، صفات لشكر آن حضرت و... |
| | |
| | <div class="mw-ui-button">[[ الغيبة (نعماني)|'''ادامه''']]</div> |
