ابن دهان، سعید بن مبارک: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'عماد الدين ' به 'عمادالدين '
جز (جایگزینی متن - 'جمال‌ الدين' به 'جمال‌الدين')
جز (جایگزینی متن - 'عماد الدين ' به 'عمادالدين ')
خط ۴۴: خط ۴۴:
ابن دهان از ابوغالب احمد بن بناء و ابوالقاسم هبةالله بن محمد بن حُصَين حديث شنيد، اما معلوم نيست پيش از اين استادان از محضر چه كسانى بهره گرفته، زيرا در بزرگ‌سالى به درس اين دو استاد مى‌رفته است. ابن دهان سفرى به اصفهان كرده و از عالمان آن ديار حديث شنيده و از کتابخانه‌هاى آنجا بهره جسته است و در همان شهر بود كه وى کتابهاى ادبى بسيارى را به خط خود رونويس كرد.  
ابن دهان از ابوغالب احمد بن بناء و ابوالقاسم هبةالله بن محمد بن حُصَين حديث شنيد، اما معلوم نيست پيش از اين استادان از محضر چه كسانى بهره گرفته، زيرا در بزرگ‌سالى به درس اين دو استاد مى‌رفته است. ابن دهان سفرى به اصفهان كرده و از عالمان آن ديار حديث شنيده و از کتابخانه‌هاى آنجا بهره جسته است و در همان شهر بود كه وى کتابهاى ادبى بسيارى را به خط خود رونويس كرد.  


نام استادان ابن دهان در اصفهان و مدت اقامت او در اين شهر معلوم نيست، اما از آنجا كه او احتمالاً شافعى بوده، آسان مى‌توانسته است از كتب و مدرسان نظاميّه اصفهان بهره بگيرد. ابن دهان چون از اصفهان بازگشت، مدتى در بغداد ماند، آنگاه آن شهر را در 544ق به قصد دمشق ترك گفت، اما چون از موصل مى‌گذشت، جمال‌الدين جواد وزير (د 559ق)، از خواص اتابك عماد الدين زنگى سنقر، او را از ادامه سفر منصرف كرد و ابن دهان تا پايان عمر در موصل ماند و وزير او را بر امر اقراء و تدريس و تصنيف گمارد.  
نام استادان ابن دهان در اصفهان و مدت اقامت او در اين شهر معلوم نيست، اما از آنجا كه او احتمالاً شافعى بوده، آسان مى‌توانسته است از كتب و مدرسان نظاميّه اصفهان بهره بگيرد. ابن دهان چون از اصفهان بازگشت، مدتى در بغداد ماند، آنگاه آن شهر را در 544ق به قصد دمشق ترك گفت، اما چون از موصل مى‌گذشت، جمال‌الدين جواد وزير (د 559ق)، از خواص اتابك عمادالدين زنگى سنقر، او را از ادامه سفر منصرف كرد و ابن دهان تا پايان عمر در موصل ماند و وزير او را بر امر اقراء و تدريس و تصنيف گمارد.  


اعتبار ابن دهان تا يك قرن بعد در موصل پابرجا بوده، زيرا [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] مى‌گويد كه در آن ناحيه بسيارى را ديده است كه به تعليم و تعلم و نشر آثار او مشغول بوده‌اند. ابن دهان صاحب مكتب خاصى در نحو نيست، بلكه مى‌توان او را مدرس و شارحى زبردست و پركار به شمار آورد. با توجهى كه ابن دهان به ابوعلى فارسى و شاگرد و جانشين او ابن جنى داشته، مى‌توان گفت كه روش نحوى او مانند آن دو حد فاصل مكتب‌هاى بصره و كوفه و در واقع همان مكتب بغداد بوده است. وى شرح مفصلى بر ايضاح ابوعلى فارسى (د 377ق) به نام الشامل داشته كه بالغ بر 40 يا 43 مجلد بوده است. همچنين شرحى بر اللمع ابن جنى (د 392ق) به نام الغرّة نوشته كه بسيار مطول بوده است. شرح اخير در منابع با اهميت فراوان تلقى شده است، چنانكه ابن اثير از ميان همه آثار ابن دهان تنها به اين شرح او اشاره مى‌كند. [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] نيز مى‌گويد: «در ميان تمام شرحهاى فراوان اللمع، من شرحى چون الغرّة نديده‌ام».  
اعتبار ابن دهان تا يك قرن بعد در موصل پابرجا بوده، زيرا [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] مى‌گويد كه در آن ناحيه بسيارى را ديده است كه به تعليم و تعلم و نشر آثار او مشغول بوده‌اند. ابن دهان صاحب مكتب خاصى در نحو نيست، بلكه مى‌توان او را مدرس و شارحى زبردست و پركار به شمار آورد. با توجهى كه ابن دهان به ابوعلى فارسى و شاگرد و جانشين او ابن جنى داشته، مى‌توان گفت كه روش نحوى او مانند آن دو حد فاصل مكتب‌هاى بصره و كوفه و در واقع همان مكتب بغداد بوده است. وى شرح مفصلى بر ايضاح ابوعلى فارسى (د 377ق) به نام الشامل داشته كه بالغ بر 40 يا 43 مجلد بوده است. همچنين شرحى بر اللمع ابن جنى (د 392ق) به نام الغرّة نوشته كه بسيار مطول بوده است. شرح اخير در منابع با اهميت فراوان تلقى شده است، چنانكه ابن اثير از ميان همه آثار ابن دهان تنها به اين شرح او اشاره مى‌كند. [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلكان]] نيز مى‌گويد: «در ميان تمام شرحهاى فراوان اللمع، من شرحى چون الغرّة نديده‌ام».  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش