تذكرة الملوك: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'محمد باقر' به 'محمدباقر'
جز (جایگزینی متن - 'محمدباقر' به 'محمد باقر')
جز (جایگزینی متن - 'محمد باقر' به 'محمدباقر')
خط ۷۱: خط ۷۱:
نظر كلى سلاطين صفوى در برابر نفوذ مذهب و مقامات دينى اين بوده است كه با افزودن تعداد محاكم عرف و ايجاد اغتشاش و بى‌نظمى در قضاى شرع، و در تحت سلطه ظاهرى و دنيوى در آوردن پيشوايان اسلامى از فعاليت آنان بكاهند.
نظر كلى سلاطين صفوى در برابر نفوذ مذهب و مقامات دينى اين بوده است كه با افزودن تعداد محاكم عرف و ايجاد اغتشاش و بى‌نظمى در قضاى شرع، و در تحت سلطه ظاهرى و دنيوى در آوردن پيشوايان اسلامى از فعاليت آنان بكاهند.


در فصل اول مى‌خوانيم كه شغل ملاباشى را سياحان و آگاهان اروپايى ذكر نكرده‌اند، زيرا طبق مندرجات تذكره‌الملوك اين سمت در زمان شاه سلطان حسين به [[مجلسی، محمد باقر بن محمدتقی|محمد باقر مجلسى]] داده شد و شاه سلطان حسين خود در 1105ق (برابر 1694م.) بر اريكه سلطنت نشست و حقيقت آن است كه به قرار اطلاع، سمت رسمى مجلسى در زمان شاه سليمان همان مقام شيخ‌الاسلامى بوده است. [[مجلسی، محمد باقر بن محمدتقی|محمد باقر مجلسى]] در 73 سالگى روز 27 رمضان 1110ق (برابر 29 مارس 1699 م.) درگذشت. سمت مزبور تا زمان نادرشاه نيز معمول بوده است.
در فصل اول مى‌خوانيم كه شغل ملاباشى را سياحان و آگاهان اروپايى ذكر نكرده‌اند، زيرا طبق مندرجات تذكره‌الملوك اين سمت در زمان شاه سلطان حسين به [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|محمدباقر مجلسى]] داده شد و شاه سلطان حسين خود در 1105ق (برابر 1694م.) بر اريكه سلطنت نشست و حقيقت آن است كه به قرار اطلاع، سمت رسمى مجلسى در زمان شاه سليمان همان مقام شيخ‌الاسلامى بوده است. [[مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی|محمدباقر مجلسى]] در 73 سالگى روز 27 رمضان 1110ق (برابر 29 مارس 1699 م.) درگذشت. سمت مزبور تا زمان نادرشاه نيز معمول بوده است.


هنگام مطالعه تذكره‌الملوك بايد در نظر داشت كه دو مقام روحانى ممتاز وجود داشته است، يكى صدرخاصه و ديگرى صدرعامه (يا صدرممالك). استثنائا اين دو سمت بيك نفر تعلق مى‌يافت. صريحا اظهار شده است كه صدرخاصه نماينده شرع در محكمه ديوان بيكى بود. تعريف و توصيف وسعت اختيارات صدرخاصه همان سرحد شاخص اختيارات ديوان و خاصه است و از نظر روشن شدن مطالب مربوط به هزينه و درآمد تذكره‌الملوك بسيار نافع مى‌باشد. در مسائل مربوط به پيشوايى روحانيان و اداره موقوفات مطالب تذكره‌الملوك كاملا با عالم آرا مطابق است. اما نكته مربوط به حضور صدر در محكمه ديوان بيكى نشان مى‌دهد كه سلاطين صفوى بر آن بودند تا استقلال روحانيان اسلامى را محدود كنند.
هنگام مطالعه تذكره‌الملوك بايد در نظر داشت كه دو مقام روحانى ممتاز وجود داشته است، يكى صدرخاصه و ديگرى صدرعامه (يا صدرممالك). استثنائا اين دو سمت بيك نفر تعلق مى‌يافت. صريحا اظهار شده است كه صدرخاصه نماينده شرع در محكمه ديوان بيكى بود. تعريف و توصيف وسعت اختيارات صدرخاصه همان سرحد شاخص اختيارات ديوان و خاصه است و از نظر روشن شدن مطالب مربوط به هزينه و درآمد تذكره‌الملوك بسيار نافع مى‌باشد. در مسائل مربوط به پيشوايى روحانيان و اداره موقوفات مطالب تذكره‌الملوك كاملا با عالم آرا مطابق است. اما نكته مربوط به حضور صدر در محكمه ديوان بيكى نشان مى‌دهد كه سلاطين صفوى بر آن بودند تا استقلال روحانيان اسلامى را محدود كنند.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش