۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - '|data-type='language'|عربي' به '|data-type='language'|عربی') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
</div> | </div> | ||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
'''قواعد التفسير لدی الشيعة و السني''' تألیف [[فاکر میبدی، محمد|محمد فاکر میبدی]] از جمله آثار جدید پیرامون قواعد تفسیر نزد شیعه و اهل سنت است که به زبان عربی در یک جلد منتشر شده است. نویسنده در این کتاب کوشیده است با تکیه بر روش تطبیقی میان شیوه‌ها و ابداعات دو مذهب اهل سنت و شیعه، به گردآوری و تدوین قواعد و معیارهای تفسیری مشترک میان این دو مذهب بپردازد. | '''قواعد التفسير لدی الشيعة و السني''' تألیف [[فاکر میبدی، محمد|محمد فاکر میبدی]] از جمله آثار جدید پیرامون قواعد تفسیر نزد شیعه و اهل سنت است که به زبان عربی در یک جلد منتشر شده است. نویسنده در این کتاب کوشیده است با تکیه بر روش تطبیقی میان شیوه‌ها و ابداعات دو مذهب اهل سنت و شیعه، به گردآوری و تدوین قواعد و معیارهای تفسیری مشترک میان این دو مذهب بپردازد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
# باب بندی این کتاب به اسلوبی جدید به رشته تحریر درآمده است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان گفت تا کنون کتابی با این اسلوب به نگارش در نیامده است. | # باب بندی این کتاب به اسلوبی جدید به رشته تحریر درآمده است؛ به‌گونه‌ای که می‌توان گفت تا کنون کتابی با این اسلوب به نگارش در نیامده است. | ||
# نویسنده در این اثر به بررسی قواعد تفسیر شیعه و سنی می‌پردازد و مبانی تفسیری فریقین و اساس مسائلی که اختلاف در تفسیر به آن برمی‌گردد را معرفی می‌کند. | # نویسنده در این اثر به بررسی قواعد تفسیر شیعه و سنی می‌پردازد و مبانی تفسیری فریقین و اساس مسائلی که اختلاف در تفسیر به آن برمی‌گردد را معرفی می‌کند. | ||
#وی با رعایت امانت‌داری در ارائه نظرات فریقین، بدون هیچ‌گونه تعصب و نزاعی به بحث درباره این مباحث می‌پردازد و تنها در مواردی که نیاز است به مناقشه می‌پردازد<ref>ر.ک: قاسمی حامد، مرتضی، ص41؛ مقدمه ناشر، ص6-5</ref> | #وی با رعایت امانت‌داری در ارائه نظرات فریقین، بدون هیچ‌گونه تعصب و نزاعی به بحث درباره این مباحث می‌پردازد و تنها در مواردی که نیاز است به مناقشه می‌پردازد<ref>ر.ک: قاسمی حامد، مرتضی، ص41؛ مقدمه ناشر، ص6-5</ref> | ||
نویسنده در مقدمه کتاب چنین می‌نویسد که تفسیر کلام خداوند متعال بی‌نیاز از اصول و قواعد نیست و اگر این اصول و قواعد رعایت نگردد، به تفسیر به رأی مذموم منتهی می‌شود. پس چاره‌ای نیست که علمی تأسیس شود تا متکفل تبیین قواعد تفسیر و ضوابط آن شود. بنابراین، علما در طی قرون، کتب ارزشمندی را در بیان آن قواعد مدون کرده‌اند که با بررسی آنان به این نتیجه خواهیم رسید که مواضع اتفاق بیشتر از مواضع اختلاف است. ازاین‌رو ضروری است که کتابی تألیف شود تا قواعد تفسیر مشترک بین فریقین را دربرگیرد. در انتهای مقدمه آمده است که برحسب حاجت در هریک از قواعد از شکل قاعده، آراء موجود در آن قاعده، دلیل قاعده، مفاد قاعده، ضرورت التزام به آن قاعده و تطبیق قاعده بحث می‌شود<ref>ر.ک: قاسمی حامد، مرتضی، ص41؛ مقدمه، ص9-8</ref> | نویسنده در مقدمه کتاب چنین می‌نویسد که تفسیر کلام خداوند متعال بی‌نیاز از اصول و قواعد نیست و اگر این اصول و قواعد رعایت نگردد، به تفسیر به رأی مذموم منتهی می‌شود. پس چاره‌ای نیست که علمی تأسیس شود تا متکفل تبیین قواعد تفسیر و ضوابط آن شود. بنابراین، علما در طی قرون، کتب ارزشمندی را در بیان آن قواعد مدون کرده‌اند که با بررسی آنان به این نتیجه خواهیم رسید که مواضع اتفاق بیشتر از مواضع اختلاف است. ازاین‌رو ضروری است که کتابی تألیف شود تا قواعد تفسیر مشترک بین فریقین را دربرگیرد. در انتهای مقدمه آمده است که برحسب حاجت در هریک از قواعد از شکل قاعده، آراء موجود در آن قاعده، دلیل قاعده، مفاد قاعده، ضرورت التزام به آن قاعده و تطبیق قاعده بحث می‌شود<ref>ر.ک: قاسمی حامد، مرتضی، ص41؛ مقدمه، ص9-8</ref> | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
# در بخش اول با عنوان جایگاه قواعد تفسیر و ضرورت تدوین آن، علاوه بر ذکر روایاتی از شیعه و اهل سنت در فضیلت تفسیر قرآن به مذمت تفسیر به رأی می‌پردازد و بعد موضوع، غرض، غایت و نیاز به این علم را بیان می‌کند. | # در بخش اول با عنوان جایگاه قواعد تفسیر و ضرورت تدوین آن، علاوه بر ذکر روایاتی از شیعه و اهل سنت در فضیلت تفسیر قرآن به مذمت تفسیر به رأی می‌پردازد و بعد موضوع، غرض، غایت و نیاز به این علم را بیان می‌کند. | ||
# بخش دوم با عنوان تعریف‌ها، شامل تعریف تفسیر در لغت و اصطلاح، تعریف تأویل و رابطه‌اش با تفسیر، تعریف قاعده در لغت و اصطلاح و تعریف اصل و رابطه‌اش با قاعده است که در هر مورد به ذکر آراء شیعه و اهل سنت درباره آن‌ها و بیان تفاوت‌ها و نسبت‌های آنان می‌پردازد. | # بخش دوم با عنوان تعریف‌ها، شامل تعریف تفسیر در لغت و اصطلاح، تعریف تأویل و رابطه‌اش با تفسیر، تعریف قاعده در لغت و اصطلاح و تعریف اصل و رابطه‌اش با قاعده است که در هر مورد به ذکر آراء شیعه و اهل سنت درباره آن‌ها و بیان تفاوت‌ها و نسبت‌های آنان می‌پردازد. | ||
# در بخش سوم هم که با عنوان تاریخ قواعد تفسیر و کتب تدوین شده است، در ابتدا به ذکر نخستین کتاب‌های تدوین شده در زمینه قواعد تفسیر می‌پردازد و کتاب [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] | # در بخش سوم هم که با عنوان تاریخ قواعد تفسیر و کتب تدوین شده است، در ابتدا به ذکر نخستین کتاب‌های تدوین شده در زمینه قواعد تفسیر می‌پردازد و کتاب [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] را نخستین کتاب در این رابطه می‌داند. سپس با معرفی کتب اهل سنت و شیعه در زمینه قواعد تفسیر، در نهایت به شرح کتاب‌های تفسیری و علوم قرآن شیعه و اهل سنت که شامل قواعد نیز می‌شوند می‌پردازد<ref>ر.ک: مدخل، ص47-11</ref> | ||
تمهید کتاب در بیان باب‌ها و فصول و بخش‌های کتاب است که علاوه بر آن مراد از عناوین باب‌ها و فصول ذکر شده است: مراد از قواعد عامه، آنچه بین تفسیر و غیر آن از علوم مشترک است یا مراد از قواعد مشترک بین علوم، قواعد ادبی است و... . در ضمن اشاره می‌کند که قواعد مخصوص تفسیر به قواعد مربوط به نص، قواعد مرتبط با مصادر تفسیری و قواعد مرتبط با مفسر تقسیم می‌شود، اما در این کتاب تنها قواعد مربوط به نص بیان می‌شود<ref>ر.ک: قاسمی حامد، مرتضی، ص41</ref> | تمهید کتاب در بیان باب‌ها و فصول و بخش‌های کتاب است که علاوه بر آن مراد از عناوین باب‌ها و فصول ذکر شده است: مراد از قواعد عامه، آنچه بین تفسیر و غیر آن از علوم مشترک است یا مراد از قواعد مشترک بین علوم، قواعد ادبی است و... . در ضمن اشاره می‌کند که قواعد مخصوص تفسیر به قواعد مربوط به نص، قواعد مرتبط با مصادر تفسیری و قواعد مرتبط با مفسر تقسیم می‌شود، اما در این کتاب تنها قواعد مربوط به نص بیان می‌شود<ref>ر.ک: قاسمی حامد، مرتضی، ص41</ref> | ||