۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'معالم' به 'معالم ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
[[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] اين كتاب را به درخواست «شيخ تقى‌الدين، ابراهيم بن محمد بصرى» از شاگردان خود نگاشته است. وى تأليفات ديگرى نيز در علم اصول بعد از اين كتاب نگاشته است؛ مانند: | ||
1 - التهذيب، اين كتاب تا قبل از [[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]] | 1 - التهذيب، اين كتاب تا قبل از [[معالم‌الدين و ملاذ المجتهدين|معالم]] كتاب درسى حوزه‌هاى علميّۀ شيعه بوده و شرح‌هاى فراوانى بر آن نگاشته شده است. | ||
2 - شرح مختصر ابن حاجب، اين كتاب بسيار ارزشمند و قابل توجه مى‌باشد. | 2 - شرح مختصر ابن حاجب، اين كتاب بسيار ارزشمند و قابل توجه مى‌باشد. | ||
3 - النهاية، اين كتاب بسيار گسترده و در دو جلد بزرگ است. <ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] | 3 - النهاية، اين كتاب بسيار گسترده و در دو جلد بزرگ است. <ref>[[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] جلد 5 صفحۀ 396</ref> | ||
== ساختار و گزارش محتوا == | == ساختار و گزارش محتوا == | ||
[[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] در اين كتاب با نقل نظريات ديگر علماى اصولى شيعه و سنى به بيان ديدگاه‌هاى اصولى خود پرداخته است. | ||
اين كتاب شامل مباحث لغات، احكام، اوامر و نواهى، عموم و خصوص، مجمل و مبين، افعال، نسخ، اجماع، أخبار، قياس، ترجيح، اجتهاد و استصحاب است. | اين كتاب شامل مباحث لغات، احكام، اوامر و نواهى، عموم و خصوص، مجمل و مبين، افعال، نسخ، اجماع، أخبار، قياس، ترجيح، اجتهاد و استصحاب است. | ||
| خط ۷۰: | خط ۷۰: | ||
اين كتاب به شيوۀ كتاب «منهاج الوصول في معرفة علم الأصول»، نوشتۀ قاضى القضات ناصرالدين بيضاوى (درگذشت سال 685 هجرى قمرى) نگاشته شده است. | اين كتاب به شيوۀ كتاب «منهاج الوصول في معرفة علم الأصول»، نوشتۀ قاضى القضات ناصرالدين بيضاوى (درگذشت سال 685 هجرى قمرى) نگاشته شده است. | ||
[[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] اين كتاب را به 12 فصل تقسيم كرده و در هر فصل به بررسى مباحث گوناگون اصولى پرداخته است. وى در آغاز هر بحث به بررسى و طرح مهم‌ترين نظرياتى كه دربارۀ موضوعات علم اصول گفته شده با ذكر دليل مى‌پردازد، سپس نظريات و ادلۀ آن را مورد بررسى قرار مى‌دهد و در نهايت ديدگاه خود را با ذكر دليل مطرح نموده و يا اگر نظريات ديگران را پذيرفته باشد، به شرح و بسط و توضيح مختصر آن مى‌پردازد. | ||
به عنوان نمونه وى در آغاز كتاب مى‌فرمايد: جماعتى عقيده دارند كه لغات توقيفى هستند و از جانب خداوند متعال به انسان ياد داده شده است و براى اين نظريه استدلال به دو آيۀ قرآن كرده‌اند: | به عنوان نمونه وى در آغاز كتاب مى‌فرمايد: جماعتى عقيده دارند كه لغات توقيفى هستند و از جانب خداوند متعال به انسان ياد داده شده است و براى اين نظريه استدلال به دو آيۀ قرآن كرده‌اند: | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
تا كنون شرح‌هاى فراوانى بر اين كتاب نوشته شده؛ مانند: | تا كنون شرح‌هاى فراوانى بر اين كتاب نوشته شده؛ مانند: | ||
1 - شرح فرزندش [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] | 1 - شرح فرزندش [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] بر كتاب. | ||
2 - شرح شيخ على بن حسن امامى به نام «خلاصة الأصول». | 2 - شرح شيخ على بن حسن امامى به نام «خلاصة الأصول». | ||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
سخن آقا بزرگ تهرانى | سخن آقا بزرگ تهرانى | ||
آقا بزرگ تهرانى صاحب كتاب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] | آقا بزرگ تهرانى صاحب كتاب [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] دربارۀ اين كتاب مى‌فرمايد: | ||
«مبادىء الوصول إلى علم الأصول و يقال له مبادىء الأصول، هو متن مختصر في أصول الفقه تصنيف آيت‌الله العلامة جمال‌الدين الحسن بن يوسف الحلي المتوفى سنة 726 و قد شرحه و علق عليه الأصحاب من لدن حياته حتى اليوم». | «مبادىء الوصول إلى علم الأصول و يقال له مبادىء الأصول، هو متن مختصر في أصول الفقه تصنيف آيت‌الله العلامة جمال‌الدين الحسن بن يوسف الحلي المتوفى سنة 726 و قد شرحه و علق عليه الأصحاب من لدن حياته حتى اليوم». | ||
يعنى «كتاب مبادىء الوصول إلى علم الأصول كه به آن مبادىء الأصول نيز مى‌گويند متنى مختصر و كوتاه در اصول فقه است و مؤلف آن آیت‌الله علامه جمال‌الدين حسن بن يوسف حلى درگذشت سال 726 هجرى قمرى است. اين كتاب از زمان حيات مؤلف تا اين زمان مورد شرح و تعليقۀ علماى شيعه قرار گرفته است». <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] | يعنى «كتاب مبادىء الوصول إلى علم الأصول كه به آن مبادىء الأصول نيز مى‌گويند متنى مختصر و كوتاه در اصول فقه است و مؤلف آن آیت‌الله علامه جمال‌الدين حسن بن يوسف حلى درگذشت سال 726 هجرى قمرى است. اين كتاب از زمان حيات مؤلف تا اين زمان مورد شرح و تعليقۀ علماى شيعه قرار گرفته است». <ref>[[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] جلد 14 صفحۀ 52</ref> | ||
== نسخه‌هاى خطى == | == نسخه‌هاى خطى == | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
1 - نسخه‌اى در كتابخانۀ حضرت آیت‌الله نجفى مرعشى در شهر مقدس قم. | 1 - نسخه‌اى در كتابخانۀ حضرت آیت‌الله نجفى مرعشى در شهر مقدس قم. | ||
تاريخ نگارش اين نسخه سال 703 هجرى قمرى و به خط شاگرد مؤلف شيخ احمد آوى است. اين نسخه در سال 705 بر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] | تاريخ نگارش اين نسخه سال 703 هجرى قمرى و به خط شاگرد مؤلف شيخ احمد آوى است. اين نسخه در سال 705 بر [[علامه حلی، حسن بن یوسف|علامۀ حلى]] و فرزند ايشان [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] قرائت شده و آن را تأييد كرده‌اند. | ||
2 - نسخه‌اى در كتابخانۀ آستان قدس رضوى در شهر مشهد مقدس. | 2 - نسخه‌اى در كتابخانۀ آستان قدس رضوى در شهر مشهد مقدس. | ||
تاريخ نگارش اين نسخه سال 702 هجرى قمرى و به خط شيخ أحمد آوى است و در سال 705 بر فرزند مؤلف، [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] | تاريخ نگارش اين نسخه سال 702 هجرى قمرى و به خط شيخ أحمد آوى است و در سال 705 بر فرزند مؤلف، [[فخرالمحققین، محمد بن حسن|فخر المحققين]] قرائت شده و او نيز آن را تأييد كرده است. | ||
نسخۀ موجود در برنامه | نسخۀ موجود در برنامه | ||