۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '، ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
کتاب، دارای پیشگفتار، مقدمه و محتوای مطالب در هشت درس است. در پایان هر درس سؤالاتی مطرح شده است. نویسندگان پس از قرآن و نهج‌البلاغه، در نگارش این اثر از 30 منبع فارسی و عربی از منابع شیعه و اهل تسنن استفاده کرده که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از؛ البیان في تفسير القرآن ابوالقاسم خویی، [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع‌البیان طبرسی]]، [[الإتقان في علوم القرآن]] [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]]، [[التفسير و المفسرون|التفسير و المفسرون محمدحسین ذهبی]]، [[التمهيد في علوم القرآن (معرفت، محمدهادی)|التمهيد في علوم القرآن محمدهادی معرفت]]، [[مباحث في علوم القرآن|[[مباحث في علوم القرآن|مباحث في علوم القرآن صبحی صالح]] ]]، | کتاب، دارای پیشگفتار، مقدمه و محتوای مطالب در هشت درس است. در پایان هر درس سؤالاتی مطرح شده است. نویسندگان پس از قرآن و نهج‌البلاغه، در نگارش این اثر از 30 منبع فارسی و عربی از منابع شیعه و اهل تسنن استفاده کرده که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از؛ البیان في تفسير القرآن ابوالقاسم خویی، [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع‌البیان طبرسی]]، [[الإتقان في علوم القرآن]] [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدين سيوطى]]، [[التفسير و المفسرون|التفسير و المفسرون محمدحسین ذهبی]]، [[التمهيد في علوم القرآن (معرفت، محمدهادی)|التمهيد في علوم القرآن محمدهادی معرفت]]، [[مباحث في علوم القرآن|[[مباحث في علوم القرآن|مباحث في علوم القرآن صبحی صالح]] ]]، [[الكافي (ط. الاسلاميه)|اصول کافی]]، [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسایل الشیعه]] [[حر عاملی، محمد بن حسن|شیخ حر عاملی]]، [[صحيح البخاري]]، [[علل الشرایع]] و [[عيون أخبار الرضا(عليه السلام) (تصحیح لاجوردی)|عیون اخبار الرضا(ع) صدوق]]، المفردات في غريب القرآن [[راغب اصفهانی، حسین بن محمد|راغب اصفهانی]] و... .<ref>ر.ک: منابع و مآخذ کتاب، ص87-88</ref> | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۲: | ||
درس سوم درباره نزول دفعی و تدریجی و آغاز نزول قرآن و اسباب نزول صحبت می‌کند. از جمله رازهای نزول تدریجی قرآن که مورد اعتراض کافران هم قرار گرفت، استوار شدن قلب پیامبر(ص) و رسوخ و پایداری احکام قرآن در جان مردم به خاطر تدریجی نازل شدن آن است. تحریف‌ناپذیری قرآن و تناسب آیات با موقعیت‌های زندگانی پیامبر(ص) نیز از دیگر حکمت‌های نزول تدریجی قرآن است.<ref>ر.ک: همان، ص33-36</ref> «آیات، به‌طورکلی به دو دسته تقسیم مى‌گردند: اول: آیاتى که بدون سبب خاص و تنها براى هدایت و ارشاد عموم مردم نازل شده‌اند. دوم: آیاتى که نزول آن به انگیزه‌اى خاص بوده است. بسیارى از آیات و یا سور قرآن ناظر به حوادث و اتفاقاتى بوده است که در طول مدت بعثت پیامبر به وقوع مى‌پیوسته و یا سؤالى از آن حضرت مى‌شده و در حقیقت زمینه‌هایى به وجود مى‌آمده تا آیه یا آیات بلکه سوره‌اى نازل گردد. این شرایط و زمینه‌ها را «سبب» یا «شأن نزول» آیه نام نهاده‌اند.»<ref>همان، ص37-38</ref> سپس چهار فایده از فواید شناخت اسباب نزول را بیان می‌شود. | درس سوم درباره نزول دفعی و تدریجی و آغاز نزول قرآن و اسباب نزول صحبت می‌کند. از جمله رازهای نزول تدریجی قرآن که مورد اعتراض کافران هم قرار گرفت، استوار شدن قلب پیامبر(ص) و رسوخ و پایداری احکام قرآن در جان مردم به خاطر تدریجی نازل شدن آن است. تحریف‌ناپذیری قرآن و تناسب آیات با موقعیت‌های زندگانی پیامبر(ص) نیز از دیگر حکمت‌های نزول تدریجی قرآن است.<ref>ر.ک: همان، ص33-36</ref> «آیات، به‌طورکلی به دو دسته تقسیم مى‌گردند: اول: آیاتى که بدون سبب خاص و تنها براى هدایت و ارشاد عموم مردم نازل شده‌اند. دوم: آیاتى که نزول آن به انگیزه‌اى خاص بوده است. بسیارى از آیات و یا سور قرآن ناظر به حوادث و اتفاقاتى بوده است که در طول مدت بعثت پیامبر به وقوع مى‌پیوسته و یا سؤالى از آن حضرت مى‌شده و در حقیقت زمینه‌هایى به وجود مى‌آمده تا آیه یا آیات بلکه سوره‌اى نازل گردد. این شرایط و زمینه‌ها را «سبب» یا «شأن نزول» آیه نام نهاده‌اند.»<ref>همان، ص37-38</ref> سپس چهار فایده از فواید شناخت اسباب نزول را بیان می‌شود. | ||
درس چهارم درباره جمع و تدوین قرآن است و در آن از مراحل حفظ شفاهی قرآن و کتابت آن بحث می‌شود. معرفی کاتبان وحی و چگونگی کتابت آیات قرآن و چگونگی جمع قرآن توسط [[امام على(ع)]] از مطالبی است که در این درس مطرح می‌شود. «در شماره کاتبان وحى اختلاف زیادى وجود دارد. ابن عساکر (م 571) در «تاریخ دمشق»23 نفر را یاد مى‌کند، ابوشامه در تلخیص این تاریخ، نام 25 نفر را مى‌برد، «شبّر املسى (م 1087) تعداد را به چهل نفر مى‌رساند و برهان حلبى در حواشى «شفا» 43 نفر را به نام مى‌شمارد... در این میان تقریباً همه تصریح دارند که [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] | درس چهارم درباره جمع و تدوین قرآن است و در آن از مراحل حفظ شفاهی قرآن و کتابت آن بحث می‌شود. معرفی کاتبان وحی و چگونگی کتابت آیات قرآن و چگونگی جمع قرآن توسط [[امام على(ع)]] از مطالبی است که در این درس مطرح می‌شود. «در شماره کاتبان وحى اختلاف زیادى وجود دارد. ابن عساکر (م 571) در «تاریخ دمشق»23 نفر را یاد مى‌کند، ابوشامه در تلخیص این تاریخ، نام 25 نفر را مى‌برد، «شبّر املسى (م 1087) تعداد را به چهل نفر مى‌رساند و برهان حلبى در حواشى «شفا» 43 نفر را به نام مى‌شمارد... در این میان تقریباً همه تصریح دارند که [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] از کاتبان نخستین وحى بوده است.» در ادامه از ویژگی‌های مصحف [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]] سخن به میان آمده است.<ref>ر.ک: همان، ص41-46</ref> | ||
نویسندگان در درس پنجم درباره اعجاز قرآن می‌نویسند: ایشان اعجاز در لغت و اصطلاح را شرح می‌دهند، سپس بحث تحدی را مطرح می‌کنند و ابعاد اعجاز قرآن را در شش محور شخصیت درس نخوانده پیامبر(ص)، فصاحت و بلاغت قرآن، هماهنگی و عدم اختلاف، خبرهای غیبی، مسائل دقیق علمی و اعجاز عددی بیان می‌کنند.<ref>ر.ک: همان، ص47-56</ref> | نویسندگان در درس پنجم درباره اعجاز قرآن می‌نویسند: ایشان اعجاز در لغت و اصطلاح را شرح می‌دهند، سپس بحث تحدی را مطرح می‌کنند و ابعاد اعجاز قرآن را در شش محور شخصیت درس نخوانده پیامبر(ص)، فصاحت و بلاغت قرآن، هماهنگی و عدم اختلاف، خبرهای غیبی، مسائل دقیق علمی و اعجاز عددی بیان می‌کنند.<ref>ر.ک: همان، ص47-56</ref> | ||