۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
'''التنقيح الرائع لمختصر الشرائع''' تألیف [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|جمال‌الدين مقداد بن عبداللّه سيورى حلّى]] | '''التنقيح الرائع لمختصر الشرائع''' تألیف [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|جمال‌الدين مقداد بن عبداللّه سيورى حلّى]] (م 826 ق) معروف به [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|فاضل مقداد]]، [[فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله|مقداد سيورى]] يكى از بهترين و مفيدترين شروح مختصر النافع [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] (م 676 ق) است كه در آن مباحث مشكل و مجمل تفسير و بيان شده‌اند و وجوه اصطلاحاتى همچون الاظهر، الاشبه، الاصح و نظائر آن تبيين و توضيح داده شده‌اند. | ||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
كتاب [[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرايع الاسلام]] | كتاب [[شرائع الإسلام في مسائل الحلال و الحرام (تحقیق بقال)|شرايع الاسلام]] و [[المختصر النافع في فقه الإمامية|مختصر النافع]] دو اثر جاودانه [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلى]] از باارزشترين و مهمترين كتابهاى فقهى اماميه هستند كه از زمان نگارش مورد توجه فقهاى بزرگ واقع شده كه در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] به بيش از صد شرح و حاشيه بر آنها اشاره شده است. | ||
مؤلف در مقدمه كتاب دربارۀ آن مى‌نويسد:لم يسبق احد الى مثله في تهذيبه (الشرايع)، و لم يلحق لاحد في وضعه و ترتيبه. | مؤلف در مقدمه كتاب دربارۀ آن مى‌نويسد:لم يسبق احد الى مثله في تهذيبه (الشرايع)، و لم يلحق لاحد في وضعه و ترتيبه. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
[[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق)، و حتى نظريات [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (م 676 ق)، در الشرايع و ساير كتابهاى وى، كم نظير است.احاطه مؤلف به تمام آثار [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]،[[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] و [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] و بيان متين و محترمانه اختلاف فتاوايشان در آنها، اين كتاب را از اعتبار والايى برخوردار ساخته است. | [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] (م 786 ق)، و حتى نظريات [[محقق حلی، جعفر بن حسن|محقق حلّى]] (م 676 ق)، در الشرايع و ساير كتابهاى وى، كم نظير است.احاطه مؤلف به تمام آثار [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]،[[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]] و [[شهید اول، محمد بن مکی|شهيد اوّل]] و بيان متين و محترمانه اختلاف فتاوايشان در آنها، اين كتاب را از اعتبار والايى برخوردار ساخته است. | ||
به دليل همين ويژه‌گيها تقريبا در تمام كتب فقهى و موسوعه‌هاى فقهى بعد از آن به نظريات مطرح شده در آن استناد و استدلال شده است.و بزرگانى همچون ابن طى فقعانى (م 855 ق)در الدر المنضود،[[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] (م 940 ق)در [[رسائل المحقق الكركي|الرسائل الكركى]]، [[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع المقاصد]]،[[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|شيخ ابراهيم قطيفى]] (م بعد از 944 ق)در السراج الوهاج،[[شهيد ثانى]](م 966 ق)در [[مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام|مسالك الافهام]]، [[موسوی عاملی، محمد بن علی|سيد محمد عاملى]] | به دليل همين ويژه‌گيها تقريبا در تمام كتب فقهى و موسوعه‌هاى فقهى بعد از آن به نظريات مطرح شده در آن استناد و استدلال شده است.و بزرگانى همچون ابن طى فقعانى (م 855 ق)در الدر المنضود،[[محقق کرکی، علی بن حسین|محقق كركى]] (م 940 ق)در [[رسائل المحقق الكركي|الرسائل الكركى]]، [[جامع المقاصد في شرح القواعد|جامع المقاصد]]،[[قطیفی بحرانی، ابراهیم بن سلیمان|شيخ ابراهيم قطيفى]] (م بعد از 944 ق)در السراج الوهاج،[[شهيد ثانى]](م 966 ق)در [[مسالك الأفهام إلی تنقيح شرائع الإسلام|مسالك الافهام]]، [[موسوی عاملی، محمد بن علی|سيد محمد عاملى]] در [[مدارك الأحكام في شرح شرائع الإسلام|مدارك الاحكام]]، شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق)در [[الحدائق الناضرة في أحكام العترة الطاهرة|الحدائق الناضرة]]، [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد|محمد جواد عاملى]] (م 1226 ق)در [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]]،[[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد على طباطبائى]] (م 1231 ق)در [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]]، [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] (م 1246 ق)، در [[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعه]]،[[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق)در [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] و در اكثر كتب فقهاى متأخر از وى به آن استناد و استدلال شده است. | ||
==گفتار بزرگان== | ==گفتار بزرگان== | ||
[[خوانساری، محمدباقر بن زین‌العابدین|صاحب الروضات]] | [[خوانساری، محمدباقر بن زین‌العابدین|صاحب الروضات]] در 173/7 دربارۀ آن مى‌نويسد:و اما كتابه التنقيح الذى هو في الحقيقة معلمه الوضيع، فهو امتن كتاب في الفقه الاستدلالى و أرزن خطاب ينتفع به الدانى و العالى، و فيه من الفوائد الخارجة في كثير، و من الزوائد النافجة نبذ حقبر؟ | ||
[[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]463/4،464 دربارۀ آن آمده است: | [[آقا بزرگ تهرانى]] در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]463/4،464 دربارۀ آن آمده است: | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
هو شرح تام من الطهارة الى الديات في مجلدين بعنوان قوله قوله ابتدأ فيه بمقدمات في تعريف الفقه و تحصيله و الادلّة العقلية و العمل بخبر الواحد و اقسامه، و تفسير الأشهر و الاظهر و الأشبه و غير ذلك من مصطلحات المصنف. | هو شرح تام من الطهارة الى الديات في مجلدين بعنوان قوله قوله ابتدأ فيه بمقدمات في تعريف الفقه و تحصيله و الادلّة العقلية و العمل بخبر الواحد و اقسامه، و تفسير الأشهر و الاظهر و الأشبه و غير ذلك من مصطلحات المصنف. | ||
[[امین، محسن|صاحب اعيان الشيعه]] | [[امین، محسن|صاحب اعيان الشيعه]] ج 139/4 به نقل از حسن بن راشد حلّى (زنده در 830 ق) شاگرد مؤلف مى‌نويسد:شرح مختصر النافع شيخنا نجم الدين ابى القاسم بن سعيد المسمى ب(النافع)، شرحا اكثر فيه الافادة و اظهر الاحكام و الاجادة و بلغ الحسنى و زيادة و لا يشبه بغيره من الشروح البتة يعرف ذلك من وقف عليها و عليه. | ||
==تاريخ تأليف== | ==تاريخ تأليف== | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
بنابر اين كتاب در حدود سالهاى 813ق تا 818ق تأليف شده است. | بنابر اين كتاب در حدود سالهاى 813ق تا 818ق تأليف شده است. | ||
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]463/4 و 464 و [[طبقات أعلام الشيعة]] | در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]463/4 و 464 و [[طبقات أعلام الشيعة]] ج /4قرن نهم/ص 139 نيز تاريخ پايان آن 818 ذكر شده است. | ||
==نسخه‌ها== | ==نسخه‌ها== | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۹: | ||
علم الهدى السيد المرتضى | علم الهدى السيد المرتضى | ||
الخمسة الثلاثة مع [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]] | الخمسة الثلاثة مع [[ابن‌بابویه، محمد بن علی|ابن بابويه]] و ابنه محمد | ||
المتأخر[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] | المتأخر[[ابن‌ادریس، محمد بن احمد| ابن ادريس]] | ||