سفر فرنگ: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۷ ژوئیهٔ ۲۰۱۷
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'پرويز ناتل خانلرى' به 'پرويز ناتل خانلرى ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۵۵: خط ۵۵:
«سفر فرنگ»، شامل يادداشت‌هاى روزانه جلال آل‌احمد، از سفر او به كشورهاى اروپايى است. يادداشت‌هاى مزبور، فقط حدود پنج هفته را در برمى‌گيرند و پيوستگى‌شان، پس از ترك فرانسه و ورود به سوييس، به طرز غافل‌گير كننده‌اى، گسيخته مى‌شود. بر مبناى روايت آل‌احمد، گفتگوهاى مقدّماتى سفر او، از چند ماه قبل از عزيمتش آغاز مى‌شود: «در اوايل سال چهل، پيش‌نهادش آمد.» در آن زمان، محمّد درخشش، كه عضو هيأت دولت وقت بوده، براى استفاده از «بورس يونسكو»، آل‌احمد را در نظر مى‌گيرد تا «براى مطالعه در روش‌هاى مختلف نوشتن كتاب‌هاى درسى»، «در ممالك اروپا»، عازم سفر شود.
«سفر فرنگ»، شامل يادداشت‌هاى روزانه جلال آل‌احمد، از سفر او به كشورهاى اروپايى است. يادداشت‌هاى مزبور، فقط حدود پنج هفته را در برمى‌گيرند و پيوستگى‌شان، پس از ترك فرانسه و ورود به سوييس، به طرز غافل‌گير كننده‌اى، گسيخته مى‌شود. بر مبناى روايت آل‌احمد، گفتگوهاى مقدّماتى سفر او، از چند ماه قبل از عزيمتش آغاز مى‌شود: «در اوايل سال چهل، پيش‌نهادش آمد.» در آن زمان، محمّد درخشش، كه عضو هيأت دولت وقت بوده، براى استفاده از «بورس يونسكو»، آل‌احمد را در نظر مى‌گيرد تا «براى مطالعه در روش‌هاى مختلف نوشتن كتاب‌هاى درسى»، «در ممالك اروپا»، عازم سفر شود.


جلال پيش خود حدس مى‌زند كه درخشش، «به جبران سگ دوى‌هاى» او در چاپ و نشر مجلّه «مهرگان»- كه صاحب امتيازش درخشش بوده- وى را سزاوار استفاده از چنان بورسى دانسته است. اندكى بعد، به علّت آن كه تداركات و مقدّمات سفر به درازا مى‌انجامد، با روى كار آمدن هيأت دولت جديد، درخشش از مقام وزارت بر كنار مى‌گردد و به جاى او [[خانلری، پرویز|پرويز ناتل خانلرى]]   به قدرت مى‌رسد: «قرار بود در ظرف دو هفته راه بيفتيم؛ ولى نيفتاديم تا درخشش افتاد و خانلرى آمد.» در اين جا آل‌احمد دچار ترديد مى‌شود و مى‌پندارد خانلرى، به تقاص نقارى كه بينشان حاكم بوده است، بورس او را لغو خواهد كرد؛ امّا خانلرى، تنها به كاستن روزان سفر جلال، بسنده مى‌كند:
جلال پيش خود حدس مى‌زند كه درخشش، «به جبران سگ دوى‌هاى» او در چاپ و نشر مجلّه «مهرگان»- كه صاحب امتيازش درخشش بوده- وى را سزاوار استفاده از چنان بورسى دانسته است. اندكى بعد، به علّت آن كه تداركات و مقدّمات سفر به درازا مى‌انجامد، با روى كار آمدن هيأت دولت جديد، درخشش از مقام وزارت بر كنار مى‌گردد و به جاى او [[خانلری، پرویز|پرويز ناتل خانلرى]] به قدرت مى‌رسد: «قرار بود در ظرف دو هفته راه بيفتيم؛ ولى نيفتاديم تا درخشش افتاد و خانلرى آمد.» در اين جا آل‌احمد دچار ترديد مى‌شود و مى‌پندارد خانلرى، به تقاص نقارى كه بينشان حاكم بوده است، بورس او را لغو خواهد كرد؛ امّا خانلرى، تنها به كاستن روزان سفر جلال، بسنده مى‌كند:


«خيال مى‌كردم، اسمم را قلم خواهد زد، كه نزد؛ امّا بورس نه ماهه، شد چهار ماهه.» سفر آل‌احمد، از تاريخ «جمعه/ /6 مهر/ 1341» شروع مى‌شود و او اوّلين يادداشتش را «در هواپيماى ارفرانس»، «روى آسمان مرز تركيه» مى‌نگارد و تقريبا هر روز، و گاهى در نوبت‌هاى مختلف، گزارش سفرش را ادامه مى‌دهد، تا اين كه رشته تسلسل آنها، در تاريخ «چهارشنبه/ /16 آبان/ [1341]»، پس از شرح ملاقاتش با محمّد على جمال‌زاده، گسسته مى‌شود. با يك حساب سرانگشتى، در مى‌يابيم كه يادداشت‌هاى جلال، به جاى چهار ماه (صد و بيست روز)، چهل روز را در برمى‌گيرد و ما از ما وقع هشتاد روز بعدى، بى‌خبر مى‌مانيم.
«خيال مى‌كردم، اسمم را قلم خواهد زد، كه نزد؛ امّا بورس نه ماهه، شد چهار ماهه.» سفر آل‌احمد، از تاريخ «جمعه/ /6 مهر/ 1341» شروع مى‌شود و او اوّلين يادداشتش را «در هواپيماى ارفرانس»، «روى آسمان مرز تركيه» مى‌نگارد و تقريبا هر روز، و گاهى در نوبت‌هاى مختلف، گزارش سفرش را ادامه مى‌دهد، تا اين كه رشته تسلسل آنها، در تاريخ «چهارشنبه/ /16 آبان/ [1341]»، پس از شرح ملاقاتش با محمّد على جمال‌زاده، گسسته مى‌شود. با يك حساب سرانگشتى، در مى‌يابيم كه يادداشت‌هاى جلال، به جاى چهار ماه (صد و بيست روز)، چهل روز را در برمى‌گيرد و ما از ما وقع هشتاد روز بعدى، بى‌خبر مى‌مانيم.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش