التشيع، نشأته، معالمه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'امام صادق(ع)' به 'امام صادق(ع) '
جز (جایگزینی متن - 'امام علی(ع)' به 'امام على(ع)')
جز (جایگزینی متن - 'امام صادق(ع)' به 'امام صادق(ع) ')
خط ۵۹: خط ۵۹:
همچنین به این نکته اشاره شده است که بذر تشیع، در زمان خود پیامبر(ص) کاشته شده و [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]  به دلیل حفظ وحدت مسلمین، از مواجهه سیاسی با حکومت در زمان خلفا، خودداری کرده و گوشه عزلت گزید؛ بااین‌حال از ادای نصیحت و مشورت به خلیفه اول و دوم، خودداری نفرمود<ref>المحمودی، مجتبی، ص198</ref>
همچنین به این نکته اشاره شده است که بذر تشیع، در زمان خود پیامبر(ص) کاشته شده و [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]  به دلیل حفظ وحدت مسلمین، از مواجهه سیاسی با حکومت در زمان خلفا، خودداری کرده و گوشه عزلت گزید؛ بااین‌حال از ادای نصیحت و مشورت به خلیفه اول و دوم، خودداری نفرمود<ref>المحمودی، مجتبی، ص198</ref>


نویسنده در ادامه به توضیح چگونگی انشقاق مسلمین و تبیین سیر تشیع، پرداخته است. پس از قتل خلیفه سوم، مردم با [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]  بیعت کردند، اما معاویه از بیعت تخلف نموده و از امام مسلمین، نافرمانی کرد و مسلمین به دو گروه تقسیم شدند: شیعه اهل‌بیت(ع) به امامت [[امام على(ع)]] و دو فرزندش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و پیروان بنی‌امیه به رهبری معاویه و فرزندش یزید. پس از به شهادت رسیدن امام حسین(ع)، امام سجاد(ع) به دلیل عدم دسترسی به شرایط و امکانات مناسب، از مواجهه علنی با حکومت، خودداری کرده، ولذا حرکت جریان تشیع، به‌صورت سری و به‌دور از چشم حکومت، صورت گرفت. در دوره حیات امام باقر(ع) و امام صادق(ع) نیز نظریات فقهی، سیاسی و اختلافات در فهم امامت و تشخیص شخص امام، شروع به ظهور کرده و فرق غالیه، مفوضه و... به وجود آمدند، اما اهل‌بیت(ع)، از امام باقر(ع) تا امام حسن عسکری(ع)، برائت خویش از این فرق را به‌صورت علنی ابراز نموده و در راه استمرار و حفظ خط تشیع و خلوص آن از انشعابات و کژی‌ها، تا رسیدن رهبری و امامت به حضرت مهدی(عج)، کوشیدند<ref>همان</ref>
نویسنده در ادامه به توضیح چگونگی انشقاق مسلمین و تبیین سیر تشیع، پرداخته است. پس از قتل خلیفه سوم، مردم با [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]  بیعت کردند، اما معاویه از بیعت تخلف نموده و از امام مسلمین، نافرمانی کرد و مسلمین به دو گروه تقسیم شدند: شیعه اهل‌بیت(ع) به امامت [[امام على(ع)]] و دو فرزندش امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و پیروان بنی‌امیه به رهبری معاویه و فرزندش یزید. پس از به شهادت رسیدن امام حسین(ع)، امام سجاد(ع) به دلیل عدم دسترسی به شرایط و امکانات مناسب، از مواجهه علنی با حکومت، خودداری کرده، ولذا حرکت جریان تشیع، به‌صورت سری و به‌دور از چشم حکومت، صورت گرفت. در دوره حیات امام باقر(ع) و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]  نیز نظریات فقهی، سیاسی و اختلافات در فهم امامت و تشخیص شخص امام، شروع به ظهور کرده و فرق غالیه، مفوضه و... به وجود آمدند، اما اهل‌بیت(ع)، از امام باقر(ع) تا امام حسن عسکری(ع)، برائت خویش از این فرق را به‌صورت علنی ابراز نموده و در راه استمرار و حفظ خط تشیع و خلوص آن از انشعابات و کژی‌ها، تا رسیدن رهبری و امامت به حضرت مهدی(عج)، کوشیدند<ref>همان</ref>


در فصل دوم، روش تحقیق و تفکر در مکتب اهل‌بیت(ع)، به دو روش زیر تقسیم و هریک به‌صورت مفصل، تبیین و تشریح شده است:
در فصل دوم، روش تحقیق و تفکر در مکتب اهل‌بیت(ع)، به دو روش زیر تقسیم و هریک به‌صورت مفصل، تبیین و تشریح شده است:
خط ۷۳: خط ۷۳:
# موضوعات و فروعاتی که قابل اجتهاد و رأی بوده و واجب است عرضه آن‌ها به قرآن و سنت، نه روایات ضعیف و خبر واحد<ref>ر.ک: المحمودی، مجتبی، ص199</ref>
# موضوعات و فروعاتی که قابل اجتهاد و رأی بوده و واجب است عرضه آن‌ها به قرآن و سنت، نه روایات ضعیف و خبر واحد<ref>ر.ک: المحمودی، مجتبی، ص199</ref>


فصل سوم، به بررسی مبحث توحید در مکتب اهل‌بیت(ع) اختصاص یافته است. نویسنده در این فصل، به این نکته اشاره دارد که شیوه و رویکرد اهل‌بیت(ع) در توحید، رجوع به قرآن کریم می‌باشد؛ چنان‌که امام صادق(ع) در این‌باره فرموده است: «إن المذهب الصحيح في التوحيد ما نزل به القرآن»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص67</ref>
فصل سوم، به بررسی مبحث توحید در مکتب اهل‌بیت(ع) اختصاص یافته است. نویسنده در این فصل، به این نکته اشاره دارد که شیوه و رویکرد اهل‌بیت(ع) در توحید، رجوع به قرآن کریم می‌باشد؛ چنان‌که [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]  در این‌باره فرموده است: «إن المذهب الصحيح في التوحيد ما نزل به القرآن»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص67</ref>


وی سپس اقسام چهارگانه توحید، که عبارتند از: توحید در ذات، صفات، افعال و عبادت را توضیح داده و به مناسبت بحث، موقف ائمه(ع) در قبال فرق ضاله و منحرف از مسیر توحید مانند غلات، مفوضه و مجسمه را تشریح کرده و به ذکر روایاتی از ائمه(ع) پیرامون انکار انتساب این دسته به مکتب اهل‌بیت(ع) پرداخته است<ref>ر.ک: المحمودی، مجتبی، ص199</ref>
وی سپس اقسام چهارگانه توحید، که عبارتند از: توحید در ذات، صفات، افعال و عبادت را توضیح داده و به مناسبت بحث، موقف ائمه(ع) در قبال فرق ضاله و منحرف از مسیر توحید مانند غلات، مفوضه و مجسمه را تشریح کرده و به ذکر روایاتی از ائمه(ع) پیرامون انکار انتساب این دسته به مکتب اهل‌بیت(ع) پرداخته است<ref>ر.ک: المحمودی، مجتبی، ص199</ref>
خط ۹۳: خط ۹۳:
# حساب و جزا: در این قسمت، از حقایق کلی و مجملی که در قرآن و سنت، در مورد حساب و جزا آمده، بحث شده است. مانند: نشر صحف و اطلاع از آنچه درون آن است در روز حساب؛ سخن گفتن اعضا و جوارح و شهادت دادن آن‌ها و ایمان به حوض، صراط، اعراف، شفاعت و...<ref>ر.ک: همان، ص248</ref>
# حساب و جزا: در این قسمت، از حقایق کلی و مجملی که در قرآن و سنت، در مورد حساب و جزا آمده، بحث شده است. مانند: نشر صحف و اطلاع از آنچه درون آن است در روز حساب؛ سخن گفتن اعضا و جوارح و شهادت دادن آن‌ها و ایمان به حوض، صراط، اعراف، شفاعت و...<ref>ر.ک: همان، ص248</ref>


در فصل هشتم، به مباحث مربوط به اجتهاد و مصادر احکام در مکتب اهل‌بیت(ع) پرداخته شده است. نویسنده در ابتدای این فصل، به‌صورت مختصر، به تاریخ اجتهاد و تطوارت آن در مکتب اهل‌بیت(ع)، از زمان رسول‌الله(ص) تا عصر امام باقر(ع) و امام صادق(ع) اشاره نموده و سپس، به ذکر این نکته پرداخته که مصادر احکام در مکتب اهل‌بیت(ع)، عبارتند از: کتاب، سنت، عقل و اجماع و مصدر اساسی در اجتهاد، کتاب و سنت می‌باشد و روایات فراوانی از اهل‌بیت(ع) در زمینه وارد شده است<ref>ر.ک: همان، ص263-281</ref>
در فصل هشتم، به مباحث مربوط به اجتهاد و مصادر احکام در مکتب اهل‌بیت(ع) پرداخته شده است. نویسنده در ابتدای این فصل، به‌صورت مختصر، به تاریخ اجتهاد و تطوارت آن در مکتب اهل‌بیت(ع)، از زمان رسول‌الله(ص) تا عصر امام باقر(ع) و [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]]  اشاره نموده و سپس، به ذکر این نکته پرداخته که مصادر احکام در مکتب اهل‌بیت(ع)، عبارتند از: کتاب، سنت، عقل و اجماع و مصدر اساسی در اجتهاد، کتاب و سنت می‌باشد و روایات فراوانی از اهل‌بیت(ع) در زمینه وارد شده است<ref>ر.ک: همان، ص263-281</ref>


در آخرین فصل، از روش تربیت و پرورش انسان و سیر و سلوک عملی وی در مکتب اهل‌بیت(ع)، بحث شده است<ref>ر.ک: همان، ص355-363</ref>
در آخرین فصل، از روش تربیت و پرورش انسان و سیر و سلوک عملی وی در مکتب اهل‌بیت(ع)، بحث شده است<ref>ر.ک: همان، ص355-363</ref>
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش