پژوهشى تطبیقى در روایات تفسیرى فریقین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن تیمیه' به 'ابن تیمیه '
(صفحه‌ای تازه حاوی «<div class='wikiInfo'> پرونده:NUR39127J1.jpg|بندانگشتی|پژوهشى تطبیقى در روایات تفسیرى فریقی...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'ابن تیمیه' به 'ابن تیمیه ')
خط ۶۳: خط ۶۳:
بخش دوم، به بیان ویژگی‌های مشترک روایات تفسیری فریقین اختصاص یافته است. تبیین اطلاعات جانبی(سوره شناسی)، تبیین ابهامات(ابهام‌زدایی)، تفصیل جزئیات(معنا گستری)، تبیین مراد متکلم(کشف مراد جدی) از امور مشترکی است که نویسنده در این بخش به آن می‌پردازد. از مهم‌ترین ویژگی مشترک روایات تفسیری شیعه و اهل سنت، روایاتی است که ترتیب نزول سوره‌ها و آیات را گزارش می‌کنند. این روایات تقریباً دارای متن واحدی هستند که نزول تک‌تک سوره‌ها از علق تا توبه را به ترتیب ارائه می‌دهند. روایتگران این روایات مجموعاً چهارده تن هستند که عبارت‌اند از: امیر مؤمنان(ع)، امام سجاد(ع)، امام صادق(ع)، ابن عباس، جابر بن یزید، محمد بن نعمان، مجاهد، ضحاک، عکرمه، حسن بصری، زهری، عطاء خراسانی، مقاتل بن سلیمان و حسین بن واقد.<ref>همان، ص156</ref>
بخش دوم، به بیان ویژگی‌های مشترک روایات تفسیری فریقین اختصاص یافته است. تبیین اطلاعات جانبی(سوره شناسی)، تبیین ابهامات(ابهام‌زدایی)، تفصیل جزئیات(معنا گستری)، تبیین مراد متکلم(کشف مراد جدی) از امور مشترکی است که نویسنده در این بخش به آن می‌پردازد. از مهم‌ترین ویژگی مشترک روایات تفسیری شیعه و اهل سنت، روایاتی است که ترتیب نزول سوره‌ها و آیات را گزارش می‌کنند. این روایات تقریباً دارای متن واحدی هستند که نزول تک‌تک سوره‌ها از علق تا توبه را به ترتیب ارائه می‌دهند. روایتگران این روایات مجموعاً چهارده تن هستند که عبارت‌اند از: امیر مؤمنان(ع)، امام سجاد(ع)، امام صادق(ع)، ابن عباس، جابر بن یزید، محمد بن نعمان، مجاهد، ضحاک، عکرمه، حسن بصری، زهری، عطاء خراسانی، مقاتل بن سلیمان و حسین بن واقد.<ref>همان، ص156</ref>


عناوینی چون ظهر و بطن، تنزیل و تأویل، حد و مطلع و ذو وجوه بودن قرآن، حکایت از ساحت‌های باطنی و لایه‌های پنهانی آیات قرآن دارد. به‌رغم تصریح برخی از علمای اهل سنت مبنی بر اشتمال قرآن بر بطن، شماری از آنان همچون ابن تیمیه، دیدگاه بطن را ویژه شیعه دانسته و ازاین‌جهت بر آ نان خرده گرفته‌اند. ذهبی نیز شیعه را در این باب به بازیچه قرار دادن قرآن متهم کرده است.<ref>همان، ص238</ref>
عناوینی چون ظهر و بطن، تنزیل و تأویل، حد و مطلع و ذو وجوه بودن قرآن، حکایت از ساحت‌های باطنی و لایه‌های پنهانی آیات قرآن دارد. به‌رغم تصریح برخی از علمای اهل سنت مبنی بر اشتمال قرآن بر بطن، شماری از آنان همچون [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] ، دیدگاه بطن را ویژه شیعه دانسته و ازاین‌جهت بر آ نان خرده گرفته‌اند. ذهبی نیز شیعه را در این باب به بازیچه قرار دادن قرآن متهم کرده است.<ref>همان، ص238</ref>


وی در بخش سوم، ویژگی‌های اختصاصی روایات تفسیری فریقین را بیان می‌کند. از جمله ویژگی‌های روایات تفسیری شیعه، اختصاص آن به روایات اهل‌بیت(ع) است. همچنین در روایات تفسیری اهل‌بیت(ع) به‌صورت گسترده‌ای از بطن برای تبیین معنای آیه استفاده شده است. به‌علاوه روایات تفسیری شیعه، فراوان از قاعده جری بهره برده‌اند. از دیگر مزایای رویات تفسیری اهل‌بیت(ع) روشمند بودن آن است. جری و تطبیق یعنی جاری بودن مفاهیم آیات در بستر زمان و انطباق آن با مصادیق و موارد مشابه. بر اساس جری، قرآن از حصار تنگ اتفاقات عصر نزول و اسباب آن خارج شده و درباره آیندگان همچون گذشتگان جاری می‌شود.<ref>همان، ص246</ref>  
وی در بخش سوم، ویژگی‌های اختصاصی روایات تفسیری فریقین را بیان می‌کند. از جمله ویژگی‌های روایات تفسیری شیعه، اختصاص آن به روایات اهل‌بیت(ع) است. همچنین در روایات تفسیری اهل‌بیت(ع) به‌صورت گسترده‌ای از بطن برای تبیین معنای آیه استفاده شده است. به‌علاوه روایات تفسیری شیعه، فراوان از قاعده جری بهره برده‌اند. از دیگر مزایای رویات تفسیری اهل‌بیت(ع) روشمند بودن آن است. جری و تطبیق یعنی جاری بودن مفاهیم آیات در بستر زمان و انطباق آن با مصادیق و موارد مشابه. بر اساس جری، قرآن از حصار تنگ اتفاقات عصر نزول و اسباب آن خارج شده و درباره آیندگان همچون گذشتگان جاری می‌شود.<ref>همان، ص246</ref>  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش