روابط متقابل خلفا با خاندان پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله: تفاوت میان نسخه‌ها

يكى از شبهاتى كه در بحث امامت بر اساس بينش تشيع مطرح است، ناسازگارى اين باور با سيره و روش [[امام على(ع)|امير مؤمنان على(ع)]]  است. گفته مى‌شود آنچه از سيره آن گرامى ثابت است معاشرت و عدم منازعه وى با خلفا، پرهيز از درگيرى آن حضرت با آنان، نام‌گذاشتن برخى از فرزندان خويش را به نام آنان، خيرخواهى و شركت آن حضرت در مشورت و وصلت با آنان است و اين حاكى از پذيرش خلافت آنان از ناحيه آن حضرت و مشروعيت خلافت آنان است. جزوه حاضر تحقيق و بررسى فشرده‌اى پيرامون اين مسئله و پاسخ به شبهه مذكور است. در اين جزوه كيفيت روابط آن حضرت با صحابه و خلفا و خانواده‌هاى آنان مورد بحث و بررسى قرار گرفته است<ref>پیشگفتار: ص9</ref>.

در مقدمه نخست، به این نکته اشاره گردیده که عرضه درست، كارشناسانه، منطقى و استوار فرهنگ اهل‌بیت(ع)، مى‌تواند جلوه‌هاى ماندگار ميراث خاندان رسالت و پرچم‌داران بيدارى و حركت و معنويت را در معرض ديد جهانيان قرار دهد و در كالبد دنياى خسته از جهالت مدرن و خودكامگى جهان خواران و فرهنگ‌هاى ضد اخلاق و انسانيت و در راستاى حكومت جهانى امام عصر(عج) جانى تازه بدمد و اثر حاضر، گامی است در راستای تحقق این امر<ref>ر.ک: مقدمه نخست، ص8</ref>.

# همه صحابه دارای جایگاه یکسانی نیستند<ref>ر.ک: مقدمه دوم، ص9- 10</ref>.

در عنوان نخست، چند نمونه از احاديث اهل سنت كه از نصوص خلافت بلافصل على(ع) به شمار مى‌آيد، آورده شده و آنگاه درباره روابط مذكور كه مورد استناد اهل سنت قرار گرفته است، به بحث تفصيلى پرداخته شده است. ازجمله این نصوص روایتی از کتاب مسند [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]  است: «... عن زيد بن ثابت قالَ: قالَ رسول‌الله(ص): إنّي تاركٌ فيكُمُ خليفتَينِ: كتابَ اللهِ حبلٌ ممدودٌ ما بينَ السماءِ و الارضِ أو ما بينَ السماءِ الى الارضِ وعترتي اهلَ بيتي و إنهما لن يتفرّقا حتّى يردا عليّ الحوضَ..»؛... از زيد بن ثابت روايت است كه پيامبر(ص) فرمود: محققاً من ميان شما دو جانشين مى‌گذارم (يكى از آن دو) كتاب خدا (قرآن كه) ريسمانى است ما بين آسمان و زمين كشيده شده است و (ديگرى) عترتم كه اهل‌بيت من مى‌باشند و به‌راستی اين دو از يكديگر جدا نمى‌شوند تا كنار حوض (در قيامت) بر من وارد شوند). پیرامون این حدیث شریف نویسنده به این نکته اشاره نموده و تأکید دارد که نخست بايد توجه داشت كه اين حديث كه حديث ثقلين نام دارد و در منابع بسیاری از شيعه و اهل سنت به‌طور متواتر نقل شده، از اعتبار كامل برخورداراست و در بيشتر الفاظ حديث تعبير «ثَقَلَين» به‌جاى «خليفتين» آمده است كه به معناى دو چيز گران‌سنگ و نفيس و ارزشمند است كه بر اساس اين تعبير، پيامبر(ص) دو عنصر نفيس و گران‌قدر را كه يكى قرآن و ديگرى اهل‌بيتش است، پس از خود ميان امت به‌جا مى‌گذارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص18</ref>.

به اعتقاد نویسنده تعبير «خليفتين» در اين حديث جالب توجه است كه به معناى دو جانشين است و حاكى از دو نيازى است كه امت اسلامى پس از پيامبر(ص) نسبت به آن‌ها دارند؛ يكى برنامه و دستورالعملی است كه مى‌بايست در زندگى بدان عمل كنند و آن قرآن است و ديگرى رهبر و جانشين آن حضرت كه مبين و مفسر و مجرى آن است و اين جانشين خاندان گرامى آن حضرت كه على(ع) در رأس آنان است، معرفى شده است<ref>همان</ref>.

# ازدواج ام‌کلثوم با خلیفه دوم: اين مسئله كه نزد اهل سنت حاكى از صداقت و صميميت ميان خانواده‌هاى آنان شمرده شده، اصل وجود آن از ديدگاه علماى تشيع مورد بحث است<ref>همان، ص25- 27</ref>.

در سومین عنوان، روابط متقابل عایشه با خاندان پیامبر(ص) مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در پاره‌اى روايات اهل سنت، عايشه فاطمه زهرا(س) را ستوده و برخى از سجاياى اخلاقى آن حضرت را یادآور شده و سيره پيامبر(ص) در برخورد با وى و احترام و تكريم آن حضرت نسبت به وى را روايت كرده است. به اعتقاد نویسنده، اين موارد هيچ‌گونه دلالتى بر ارادت و دوستى و حسن روابط ندارد و بسيار اتفاق مى‌افتد كسانى كه با ديگرى دشمنى دارند؛ فضيلت‌ها و ارزش‌هاى اخلاقى و عملى دشمن خويش را بازگو مى‌كنند<ref>ر.ک: همان، ص30</ref>.

ایشان در شبهه نام‌گذاری برخی از فرزندان [[امام على(ع)|حضرت علی(ع)]]  به نام خلفا چنین جواب می‌دهد: شیوع این نام‌ها در آن زمان، انتخاب نام عمر از طرف خلیفه دوم برای یکی از فرزندان آن حضرت، نام‌گذاری عثمان به جهت علاقه آن حضرت به عثمان بن مظعون بود (ایشان در زمان پیامبر(ص) از دنیا رفت و پیامبر در مرگ او سخت می‌گریست)، نام‌گذاری جهت تحفظ مصالح اسلام و جلوگیری از مفاسد و دخالت در امور خلفا از دلایلی است که برخی از فرزندان آن حضرت با نام خلفا نام‌گذاری شده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص25-26</ref>.

# اين حديث به خاطر مرسل بودن، فاقد اعتبار است؛ زيرا كسى كه در اين حديث راوى از على(ع) است، به‌عنوان «رجل» از وى ياد شده و مجهول است<ref>ر.ک: همان، ص37</ref>.

در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص68</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص71</ref>.