التشيع و التحول في العصر الصفوي: تفاوت میان نسخه‌ها

در مقدمه نخست، ضمن بحث پیرامون غلو و تصوف و عملکرد علماء در برابر این دو جریان، به اهمیت و امتیاز کتاب، اشاره شده است<ref>مقدمه اول، ص، 5- 12</ref>.

در مقدمه دوم، نکاتی پیرامون ترجمه کتاب بیان گردیده است<ref>مقدمه دوم، ص13- 15</ref>.

در فصل اول که مبانی نظری کتاب را در خود جای داده، با استفاده از آیات و روایات و رجوع به کتب حدیثی معتبر شیعه و سنی و نیز تفاسیر قدیمی و معاصر قرآن کریم، به بررسی دو مفهوم ایمان، اسلام، علم و علماء پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>.

نویسنده در موضوع «علم» و «عالم»، تطور اصطلاحی علم و فقه و فهم شیعی از اصطلاح «علم» و «علما» را مورد بررسی قرار داده و از نظرات علما و متفکرانی همچون شهید مطهری، دکتر شریعتی استفاده کرده است<ref>متن کتاب، ص59- 81</ref>.

در فصل دوم، به بحث پیرامون ایران قبل از صفویان است. نویسنده در این فصل، از نظریات و دیدگاه‌های متفکرین و مستشرقینی همچون هانز، گلاسن، مازوی، شیمل، سافوری و... استفاده کرده است و از جوانیه، برانیه، غلو، گوشه‌گیری و انزواطلبی، تصوف و پدید آمدن سلسله صفویه سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص22</ref>.

در فصل سوم، تحکیم قدرت دولت صفوی و تصوف امامیه در خلال قرون شانزدهم و هفدهم میلادی، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نویسنده در این فصل، درباره علمای شیعه و سنی برانیة و جوانیة و افکار آنان و پادشاهان صفویه مطالبی بیان نموده است. ازجمله منابع مورد استفاده وی در این فصل، می‌توان به «ریاض العلماء» افندی، اشاره کرد<ref>ر.ک: مقدمه، ص23</ref>.

فصل چهارم، به بحث پیرامون شخصیت علمی و اجتماعی علامه مجلسی و رابطه وی با شاهان صفی و نقش او، در گسترش تشیع در ایران، اختصاص یافته است. در این فصل ابتدا به معرفی اجداد علامه محمدباقر مجلسی پرداخته شده و سپس به مسائل و مباحث زیر، پرداخته شده است: چگونگی رشد و بالندگی و دوران زندگی علامه مجلسی؛ مجلسی و منصب ملاباشی؛ تألیفات او ازجمله «بحارالانوار»؛ موضع مجلسی با مسئله تصوف؛ تفسیر وی از اصطلاح «علم» و «علماء» و ذریه و فرزندان او<ref>همان، ص243- 296</ref>.

در فصل پنجم، عقیده انتظار و رجعت نزد امامیه مورد بحث و بررسی نویسنده قرار گرفته است. ازجمله مطالب این فصل، می‌توان به‌اصطلاح مهدی و اولین استعمال آن؛ مهدی در حدیث؛ احادیث اهل سنت پیرامون مهدی؛ مهدی در احادیث شیعه؛ امتحان بودن غیبت امام؛ احادیث انتظار؛ مضامین سیاسی و دینی انتظار؛ عقیده رجعت در «بحارالانوار»، رجعت در منابع اهل سنت، تشیع علوی و تشیع صفوی، ... اشاره نمود<ref>همان، ص301- 373</ref>.

# هدف مترجم، صرفاً ترجمه کتاب و در دسترس قرار دادن آن برای عرب‌زبانان بوده، بدون نقد یا بررسی مطالب آن<ref>مقدمه، ص13- 15</ref>.

در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص123</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص124</ref>.