إجماعات فقهاء الإمامية، إجماعات الفقهاء المتقدمين: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
خط ۴۳: خط ۴۳:
'''إجماعات فقهاء الإمامية: إجماعات الفقهاء المتقدمين'''، اثر سيد [[احمد موسوى روضاتى]]، تحقيقى است پيرامون اجماع فقهاى متقدم شيعه، از [[شيخ مفيد]] تا [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] كه به زبان عربى و در سال 1432ق، نوشته شده است.
'''إجماعات فقهاء الإمامية: إجماعات الفقهاء المتقدمين'''، اثر سيد [[احمد موسوى روضاتى]]، تحقيقى است پيرامون اجماع فقهاى متقدم شيعه، از [[شيخ مفيد]] تا [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] كه به زبان عربى و در سال 1432ق، نوشته شده است.


نويسنده بر اين باور است كه بايد علوم حوزوى خصوصا در بخش ادله مربوط به کتاب و سنت، به‌طور علمى طبقه‌بندى شود تا از اتلاف وقت و سرمايه‌هاى علمى جلوگيرى شود. تأليف کتاب حاضر نيز به همين انگيزه انجام شده است ...<ref>پايگاه اطلاع‌رسانى حوزه</ref>
نويسنده بر اين باور است كه بايد علوم حوزوى خصوصا در بخش ادله مربوط به کتاب و سنت، به‌طور علمى طبقه‌بندى شود تا از اتلاف وقت و سرمايه‌هاى علمى جلوگيرى شود. تأليف کتاب حاضر نيز به همين انگيزه انجام شده است ....<ref>پايگاه اطلاع‌رسانى حوزه</ref>


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۵۰: خط ۵۰:
کتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در هفت جلد، تنظيم شده است.
کتاب با مقدمه نويسنده آغاز و مطالب در هفت جلد، تنظيم شده است.


اثر حاضر از نظر تاريخى، شامل اجماعات فقهاى اماميه از آغاز غيبت تا قرن هشتم هجرى مى‌شود ...<ref>ر.ك: همان</ref>
اثر حاضر از نظر تاريخى، شامل اجماعات فقهاى اماميه از آغاز غيبت تا قرن هشتم هجرى مى‌شود ....<ref>ر.ك: همان</ref>


پنج جلد اول، اصل کتاب محسوب مى‌شود كه شامل دعاوى اجماع و شهرت در آراى فقهاى متقدمين در ابواب مختلف فقه مى‌باشد ...<ref>ر.ك: همان</ref>
پنج جلد اول، اصل کتاب محسوب مى‌شود كه شامل دعاوى اجماع و شهرت در آراى فقهاى متقدمين در ابواب مختلف فقه مى‌باشد ....<ref>ر.ك: همان</ref>


در جلد اول، اجماعات [[شيخ مفيد]] و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] آمده است و در جلد دوم و سوم، اجماعات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] ذكر شده و در جلد چهارم، اجماعات [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهره]] حلبى، قاضى ابن براج و ابن حمزه طوسى آمده و در جلد پنجم، اجماعات [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] و ابومجد حلبى ذكر گرديده است ...<ref>ر.ك: همان</ref>
در جلد اول، اجماعات [[شيخ مفيد]] و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] آمده است و در جلد دوم و سوم، اجماعات [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] ذكر شده و در جلد چهارم، اجماعات [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهره]] حلبى، قاضى ابن براج و ابن حمزه طوسى آمده و در جلد پنجم، اجماعات [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] و ابومجد حلبى ذكر گرديده است ....<ref>ر.ك: همان</ref>


جلد ششم در حقيقت كليدواژه اين مجموعه محسوب مى‌گردد؛ زيرا در اين جلد، مسائل اجماعى فقهاى مذكور، به‌صورت موضوعى، طبق ابواب فقهى تنظيم شده و در تنظيم آن، رعايت تقسيمات متقدمين و معاصرين شده است، بلكه ابواب جديد مثل: يك باب در مسائل عبيد و يك باب در مسائل كفار و اهل کتاب و يك باب در مسائل اجماعات علماى اهل سنت قرار داده شده كه باب اخير، به‌خاطر اهميت آن، مى‌تواند به‌عنوان يك کتاب مستقل معرفى گردد ...<ref>همان</ref>
جلد ششم در حقيقت كليدواژه اين مجموعه محسوب مى‌گردد؛ زيرا در اين جلد، مسائل اجماعى فقهاى مذكور، به‌صورت موضوعى، طبق ابواب فقهى تنظيم شده و در تنظيم آن، رعايت تقسيمات متقدمين و معاصرين شده است، بلكه ابواب جديد مثل: يك باب در مسائل عبيد و يك باب در مسائل كفار و اهل کتاب و يك باب در مسائل اجماعات علماى اهل سنت قرار داده شده كه باب اخير، به‌خاطر اهميت آن، مى‌تواند به‌عنوان يك کتاب مستقل معرفى گردد ....<ref>همان</ref>


مى‌توان گفت كه جلد آخر، در واقع، قسمت نظرى اين مجموعه مى‌باشد و در آن بحوث اصل اجماع طبق نظر فقهاى شيعه از متقدمين و متأخرين در آن جمع‌آورى و تنظيم گرديده است ...<ref>ر.ك: همان</ref>
مى‌توان گفت كه جلد آخر، در واقع، قسمت نظرى اين مجموعه مى‌باشد و در آن بحوث اصل اجماع طبق نظر فقهاى شيعه از متقدمين و متأخرين در آن جمع‌آورى و تنظيم گرديده است ....<ref>ر.ك: همان</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==




از آنجايى كه از لحظه اول شروع به كار، انگيزه نويسنده، تدوين يك منبع بوده است، لذا با مطالعه آن، مى‌توان به اين نكته دست يافت كه گزينشى بودن موضوعات در اين کتاب مفهومى نداشته و شامل كليه كتب فقهى معتبر و مستند فقهاى متقدمين شيعه از [[شيخ مفيد]] تا [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] مى‌شود كه صفحه‌به‌صفحه و سطربه‌سطر، مورد بررسى نويسنده قرار گرفته و با مراجعه به اين کتاب، رعايت اين موضوع محسوس مى‌باشد ...<ref>ر.ك: همان</ref>
از آنجايى كه از لحظه اول شروع به كار، انگيزه نويسنده، تدوين يك منبع بوده است، لذا با مطالعه آن، مى‌توان به اين نكته دست يافت كه گزينشى بودن موضوعات در اين کتاب مفهومى نداشته و شامل كليه كتب فقهى معتبر و مستند فقهاى متقدمين شيعه از [[شيخ مفيد]] تا [[ابن ادریس، محمد بن احمد|ابن ادريس حلى]] مى‌شود كه صفحه‌به‌صفحه و سطربه‌سطر، مورد بررسى نويسنده قرار گرفته و با مراجعه به اين کتاب، رعايت اين موضوع محسوس مى‌باشد ....<ref>ر.ك: همان</ref>


نويسنده، معتقد است ما در ساير ادله، اعم از کتاب و سنت داراى منابع اصيلى، نظير تفاسير مختلف و كتب اربعه و غيره هستيم و در موضوع عقل، مباحث و قواعد آن در كتب اصول مطرح شده است، اما در موضوع اثر حاضر، جاى يك مجموعه، خالى به نظر مى‌رسيده است. وى معتقد است جمع‌آورى اجماعات فقهاى شيعه، در حقيقت در امتداد سنت مى‌باشد؛ زيرا منشأ بسيارى از اين اجماعات، رواياتى بوده كه در اختيار سلف صالح ما قرار داشته و به هر دليل به ما نرسيده است ...<ref>ر.ك: همان</ref>
نويسنده، معتقد است ما در ساير ادله، اعم از کتاب و سنت داراى منابع اصيلى، نظير تفاسير مختلف و كتب اربعه و غيره هستيم و در موضوع عقل، مباحث و قواعد آن در كتب اصول مطرح شده است، اما در موضوع اثر حاضر، جاى يك مجموعه، خالى به نظر مى‌رسيده است. وى معتقد است جمع‌آورى اجماعات فقهاى شيعه، در حقيقت در امتداد سنت مى‌باشد؛ زيرا منشأ بسيارى از اين اجماعات، رواياتى بوده كه در اختيار سلف صالح ما قرار داشته و به هر دليل به ما نرسيده است ....<ref>ر.ك: همان</ref>


نويسنده در اين کتاب، هيچ‌گونه اظهار نظرى ننموده و مسئله كاشفيت اين اجماعات از قول معصوم(ع) و يا عدم كاشفيت آن را كه يك مسئله اصولى و اختلافى مى‌باشد، به خود اهل فتوى محول نموده است؛ زيرا معتقد است اين مسئله ربطى به جمع‌آورى اجماعات ندارد؛ همان‌طوركه عدم حجيت خبر واحد كه در مراحل اول فقه شيعه رايج بوده، مانع از تأليف كتب حديث نشده است ...<ref>ر.ك: همان</ref>
نويسنده در اين کتاب، هيچ‌گونه اظهار نظرى ننموده و مسئله كاشفيت اين اجماعات از قول معصوم(ع) و يا عدم كاشفيت آن را كه يك مسئله اصولى و اختلافى مى‌باشد، به خود اهل فتوى محول نموده است؛ زيرا معتقد است اين مسئله ربطى به جمع‌آورى اجماعات ندارد؛ همان‌طوركه عدم حجيت خبر واحد كه در مراحل اول فقه شيعه رايج بوده، مانع از تأليف كتب حديث نشده است ....<ref>ر.ك: همان</ref>


در پايان، اشاره به اين نكته ضرورى است كه بخش دوم اين مجموعه، در خصوص «اجماعات متأخرين فقهاى اماميه» در مراحل تحقيق است، ولى چون ملاك حجيت اجماع، كه كشف قول معصوم(ع) است در اجماعات متأخرين، كمتر تحصيل مى‌شود، هدف از تأليف اجماعات متأخرين با اجماعات متقدمين در اثر حاضر، متفاوت است كه به آثار و فوايد اجماعات متأخرين كه اهل فن نيز به آن توجه دارند، در مقدمه کتاب، اشاره شده است. اين قسمت هم مراحل تكميل تحقيقات را طى مى‌كند ...<ref>ر.ك: همان</ref>
در پايان، اشاره به اين نكته ضرورى است كه بخش دوم اين مجموعه، در خصوص «اجماعات متأخرين فقهاى اماميه» در مراحل تحقيق است، ولى چون ملاك حجيت اجماع، كه كشف قول معصوم(ع) است در اجماعات متأخرين، كمتر تحصيل مى‌شود، هدف از تأليف اجماعات متأخرين با اجماعات متقدمين در اثر حاضر، متفاوت است كه به آثار و فوايد اجماعات متأخرين كه اهل فن نيز به آن توجه دارند، در مقدمه کتاب، اشاره شده است. اين قسمت هم مراحل تكميل تحقيقات را طى مى‌كند ....<ref>ر.ك: همان</ref>


== وضعيت کتاب ==
== وضعيت کتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش