تفسیر نمونه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
خط ۴۷: خط ۴۷:


== معرفى اجمالى ==
== معرفى اجمالى ==
'''تفسير نمونه: تفسير و بررسى تازه‌اى درباره قرآن مجيد با در نظر گرفتن نيازها، خواست‌ها، پرسش‌ها، مكتب‌ها و مسائل روز'''، اثر فارسى [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]] و گروهى از دانشمندان حوزه علميه قم، حجج اسلام محمدرضا آشتيانى، محمدجعفر امامى، عبدالرسول حسنى، سيد حسن شجاعى، محمود عبداللهى، [[قرائتی، محسن|محسن قرائتى]]، [[محمدی اشتهاردی، محمد|محمد محمدى اشتهاردى]] و شهيد سيد نورالله طباطبايى‌نژاد مى‌باشد <ref>فعال عراقى‌نژاد، حسين، ص 38</ref>
'''تفسير نمونه: تفسير و بررسى تازه‌اى درباره قرآن مجيد با در نظر گرفتن نيازها، خواست‌ها، پرسش‌ها، مكتب‌ها و مسائل روز'''، اثر فارسى [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]] و گروهى از دانشمندان حوزه علميه قم، حجج اسلام محمدرضا آشتيانى، محمدجعفر امامى، عبدالرسول حسنى، سيد حسن شجاعى، محمود عبداللهى، [[قرائتی، محسن|محسن قرائتى]]، [[محمدی اشتهاردی، محمد|محمد محمدى اشتهاردى]] و شهيد سيد نورالله طباطبايى‌نژاد مى‌باشد<ref>فعال عراقى‌نژاد، حسين، ص 38</ref>


اين تفسير، از متداول‌ترين تفاسير فارسى عصر ماست كه به زبان ساده و گويا بيان شده و قابل استفاده براى عموم به نگارش درآمده و همچنين مورد استقبال اقشار مختلف قرار گرفته كه تجديد چاپ‌هاى فراوان آن در طول سال‌هاى اخير، دليل اين مدعاست <ref>همان</ref>
اين تفسير، از متداول‌ترين تفاسير فارسى عصر ماست كه به زبان ساده و گويا بيان شده و قابل استفاده براى عموم به نگارش درآمده و همچنين مورد استقبال اقشار مختلف قرار گرفته كه تجديد چاپ‌هاى فراوان آن در طول سال‌هاى اخير، دليل اين مدعاست<ref>همان</ref>


== ساختار ==
== ساختار ==
خط ۵۶: خط ۵۶:
كتاب، با مقدمه [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]] آغاز و مطالب در بيست و هفت جلد، تنظيم شده است.
كتاب، با مقدمه [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]] آغاز و مطالب در بيست و هفت جلد، تنظيم شده است.


«نمونه»، تفسيرى كامل مى‌باشد كه شامل تمام قرآن، در 27 جلد و با ويژگى عصرى و اجتماعى بودن در ميان قرآن‌پژوهان مطرح است؛ زيرا مناسب با نيازها و پرسش‌هاى عصر، پيام قرآن را با زبان روز تبيين كرده و از مباحث فنى و كلاسيك ادبى پرهيز نموده است <ref>فعال عراقى‌نژاد، حسين، ص 38</ref>
«نمونه»، تفسيرى كامل مى‌باشد كه شامل تمام قرآن، در 27 جلد و با ويژگى عصرى و اجتماعى بودن در ميان قرآن‌پژوهان مطرح است؛ زيرا مناسب با نيازها و پرسش‌هاى عصر، پيام قرآن را با زبان روز تبيين كرده و از مباحث فنى و كلاسيك ادبى پرهيز نموده است<ref>فعال عراقى‌نژاد، حسين، ص 38</ref>


روش ارائه مطالب در اين تفسير، چنين است كه در آغاز، پس از بيان نكات كلى و عام در هر سوره، به فضاى حاكم بر سوره، سبك و سياق و موضوعات مهم مطرح‌شده در سوره اشاره مى‌شود، آنگاه به مضمون آيه پرداخته و با روش بيانى و تحليلى در تفسير، مسائل زندگى و هدايت انسان تشريح مى‌گردد <ref>همان، ص 39</ref>
روش ارائه مطالب در اين تفسير، چنين است كه در آغاز، پس از بيان نكات كلى و عام در هر سوره، به فضاى حاكم بر سوره، سبك و سياق و موضوعات مهم مطرح‌شده در سوره اشاره مى‌شود، آنگاه به مضمون آيه پرداخته و با روش بيانى و تحليلى در تفسير، مسائل زندگى و هدايت انسان تشريح مى‌گردد<ref>همان، ص 39</ref>


اين تفسير فقط به شرح تفسير آيات بسنده ننموده، بلكه در كنار شرح و بسط آيات، به مسايل اجتماعى نيز پرداخته و به تناسب موضوع، به بسيارى از سؤالات و شبهاتى كه ممكن است ذهن‌ها، به‌ويژه نسل جوان را به خود مشغول دارد، پاسخ گفته است. تفسير نمونه از بيان مطالب علمى نيز بازنمانده است <ref>همان</ref>
اين تفسير فقط به شرح تفسير آيات بسنده ننموده، بلكه در كنار شرح و بسط آيات، به مسايل اجتماعى نيز پرداخته و به تناسب موضوع، به بسيارى از سؤالات و شبهاتى كه ممكن است ذهن‌ها، به‌ويژه نسل جوان را به خود مشغول دارد، پاسخ گفته است. تفسير نمونه از بيان مطالب علمى نيز بازنمانده است<ref>همان</ref>


ازهمين‌رو، تفسير نمونه، از تفاسير علمى معاصر محسوب مى‌گردد. مفسران در اين تفسير، عنايت دارند آياتى را كه مربوط به آفرينش انسان، حيوان و جهان طبيعت است و احتمالا اشاره‌هايى به نظريات و اكتشافات جديد دارد، منطبق سازند <ref>همان</ref>
ازهمين‌رو، تفسير نمونه، از تفاسير علمى معاصر محسوب مى‌گردد. مفسران در اين تفسير، عنايت دارند آياتى را كه مربوط به آفرينش انسان، حيوان و جهان طبيعت است و احتمالا اشاره‌هايى به نظريات و اكتشافات جديد دارد، منطبق سازند<ref>همان</ref>


روش گردآورى مطالب در اين تفسير، بدين‌گونه است كه نخست آيات قرآن در بخش‌هاى مختلف، ميان مفسران تقسيم شده و با راهنمايى‌هاى لازم قبلى از طرف [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]]، تفاسير مختلفى كه منابع اصلى تفسير بود و به قلم محققان بزرگ اين فن، اعم از شيعه و سنى نگاشته شده بود، مورد بررسى قرار مى‌گرفت (مانند: تفسير «مجمع البيان» محقق طبرسى، «أنوار التنزيل» قاضى بيضاوى، «الدر المنثور» جلال‌الدين سيوطى، «برهان» [[محدث بحرانى]]، «[[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]]» [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]، «المنار» تقرير درس محمد عبده، «في ظلال» [[سید قطب]]، «مراغي» احمد مصطفى مراغى، «مفاتيح الغيب» [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]، «روح الجنان» ابوالفتح رازى، «أسباب النزول» واحدى، «قرطبي» محمد بن احمد انصارى قرطبى، «روح المعاني» علامه شهاب‌الدين محمد [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسى]]، «نور الثقلين» عبدعلى بن جمعه حويزى، «صافي» [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملامحسن فيض كاشانى]] و «تبيان» [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و بعضى تفاسير ديگر) و سپس يافته‌ها را كه بر نيازها و تقاضاهاى روز تطبيق داشت، جمع‌آورى نموده، در جلسات عمومى اين هيئت كه همه‌روز تشكيل مى‌شد، مطرح مى‌گرديد و در همان جلسه، دريافت‌هاى تازه را از قرآن كه مى‌بايست بر آنها افزوده شود، افزوده مى‌شد و پس از بحث و گفتگو و مشاوره پيرامون مباحث مختلف و مراجعه به منابع گوناگون، [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]] مطالب را املا كرده و توسط ديگران، نوشته مى‌شد <ref>مقدمه، ص بيست و هفت</ref>
روش گردآورى مطالب در اين تفسير، بدين‌گونه است كه نخست آيات قرآن در بخش‌هاى مختلف، ميان مفسران تقسيم شده و با راهنمايى‌هاى لازم قبلى از طرف [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]]، تفاسير مختلفى كه منابع اصلى تفسير بود و به قلم محققان بزرگ اين فن، اعم از شيعه و سنى نگاشته شده بود، مورد بررسى قرار مى‌گرفت (مانند: تفسير «مجمع البيان» محقق طبرسى، «أنوار التنزيل» قاضى بيضاوى، «الدر المنثور» جلال‌الدين سيوطى، «برهان» [[محدث بحرانى]]، «[[الميزان في تفسير القرآن|الميزان]]» [[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبايى]]، «المنار» تقرير درس محمد عبده، «في ظلال» [[سید قطب]]، «مراغي» احمد مصطفى مراغى، «مفاتيح الغيب» [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازى]]، «روح الجنان» ابوالفتح رازى، «أسباب النزول» واحدى، «قرطبي» محمد بن احمد انصارى قرطبى، «روح المعاني» علامه شهاب‌الدين محمد [[آلوسی، محمود بن عبدالله|آلوسى]]، «نور الثقلين» عبدعلى بن جمعه حويزى، «صافي» [[فیض کاشانی، محمد بن شاه‌مرتضی|ملامحسن فيض كاشانى]] و «تبيان» [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و بعضى تفاسير ديگر) و سپس يافته‌ها را كه بر نيازها و تقاضاهاى روز تطبيق داشت، جمع‌آورى نموده، در جلسات عمومى اين هيئت كه همه‌روز تشكيل مى‌شد، مطرح مى‌گرديد و در همان جلسه، دريافت‌هاى تازه را از قرآن كه مى‌بايست بر آنها افزوده شود، افزوده مى‌شد و پس از بحث و گفتگو و مشاوره پيرامون مباحث مختلف و مراجعه به منابع گوناگون، [[مکارم شیرازی، ناصر|آيت‌الله مكارم شيرازى]] مطالب را املا كرده و توسط ديگران، نوشته مى‌شد<ref>مقدمه، ص بيست و هفت</ref>


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==




در مقدمه، به اين پرسش پرداخته شده كه تفسير مطلوب در اين عصر، كدام است؟ در پاسخ به اين سؤال، تفسير مطلوب، تفسيرى معرفى شده كه بتواند عظمت قرآن را به تحقيق و نه به تقليد، به ما نشان دهد و به نيازها، دردها و مشكلات ما در اين عصر، پاسخ گويد <ref>فعال عراقى‌نژاد، حسين، ص 38</ref>
در مقدمه، به اين پرسش پرداخته شده كه تفسير مطلوب در اين عصر، كدام است؟ در پاسخ به اين سؤال، تفسير مطلوب، تفسيرى معرفى شده كه بتواند عظمت قرآن را به تحقيق و نه به تقليد، به ما نشان دهد و به نيازها، دردها و مشكلات ما در اين عصر، پاسخ گويد<ref>فعال عراقى‌نژاد، حسين، ص 38</ref>


برخى از ويژگى‌ها و مزاياى اين تفسير را مى‌توان در نكات زير، خلاصه نمود:
برخى از ويژگى‌ها و مزاياى اين تفسير را مى‌توان در نكات زير، خلاصه نمود:


#از آنجا كه قرآن، كتاب زندگى و حيات است، در تفسير آيات به‌جاى پرداختن به مسايل ادبى و عرفان و مانند آن توجه خاصى به مسايل سازنده زندگى مادى و معنوى و به‌ويژه مسايل اجتماعى شده و به اندازه كافى روى مسايلى كه تماس نزديك با حيات فرد و اجتماع دارد، تكيه گرديده است <ref>همان، ص 39</ref>
#از آنجا كه قرآن، كتاب زندگى و حيات است، در تفسير آيات به‌جاى پرداختن به مسايل ادبى و عرفان و مانند آن توجه خاصى به مسايل سازنده زندگى مادى و معنوى و به‌ويژه مسايل اجتماعى شده و به اندازه كافى روى مسايلى كه تماس نزديك با حيات فرد و اجتماع دارد، تكيه گرديده است<ref>همان، ص 39</ref>
#تناسب عناوينى كه در آيات مطرح مى‌شود: در ذيل هر آيه بحث فشرده و مستقلى درباره موضوعاتى مانند ربا، بردگى، حقوق زن، فلسفه حج، اسرار تحريم قمار، شراب، گوشت خوك، اركان و اهداف جهاد اسلامى و مانند آن آمده است تا خوانندگان در يك مطالعه اجمالى، از مراجعه به كتاب‌هاى ديگر بى‌نياز گردند <ref>همان</ref>
#تناسب عناوينى كه در آيات مطرح مى‌شود: در ذيل هر آيه بحث فشرده و مستقلى درباره موضوعاتى مانند ربا، بردگى، حقوق زن، فلسفه حج، اسرار تحريم قمار، شراب، گوشت خوك، اركان و اهداف جهاد اسلامى و مانند آن آمده است تا خوانندگان در يك مطالعه اجمالى، از مراجعه به كتاب‌هاى ديگر بى‌نياز گردند<ref>همان</ref>
#كوشش شده، ترجمه ذيل آيات، روان، سليس و گويا و دقيق و در نوع خود، جالب و رسا بوده باشد <ref>همان</ref>
#كوشش شده، ترجمه ذيل آيات، روان، سليس و گويا و دقيق و در نوع خود، جالب و رسا بوده باشد<ref>همان</ref>
#به‌جاى پرداختن به بحث‌هاى كم‌حاصل، توجه مخصوص به ريشه لغات و شأن نزول آيات كه هر دو در فهم دقيق معانى قرآن مؤثر هستند، شده است <ref>همان</ref>
#به‌جاى پرداختن به بحث‌هاى كم‌حاصل، توجه مخصوص به ريشه لغات و شأن نزول آيات كه هر دو در فهم دقيق معانى قرآن مؤثر هستند، شده است<ref>همان</ref>
#اشكالات و ايرادات و سؤالات مختلفى كه گاهى در پيرامون اصول و فروع اسلام مطرح مى‌گردد، به‌تناسب هر آيه طرح شده و پاسخ فشرده آن، ذكر گرديده است؛ مانند شبهه آكل و مأكول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن و مرد، تفاوت ديه زن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احكام، جنگ‌ها و غزوات اسلامى، آزمايش‌هاى گوناگون الهى و ده‌ها مسئله ديگر؛ به‌طورى كه هنگام مطالعه آيات، علامت استفهامى در ذهن خواننده باقى نماند <ref>همان</ref>
#اشكالات و ايرادات و سؤالات مختلفى كه گاهى در پيرامون اصول و فروع اسلام مطرح مى‌گردد، به‌تناسب هر آيه طرح شده و پاسخ فشرده آن، ذكر گرديده است؛ مانند شبهه آكل و مأكول، معراج، تعدد زوجات، علت تفاوت ارث زن و مرد، تفاوت ديه زن و مرد، حروف مقطعه قرآن، نسخ احكام، جنگ‌ها و غزوات اسلامى، آزمايش‌هاى گوناگون الهى و ده‌ها مسئله ديگر؛ به‌طورى كه هنگام مطالعه آيات، علامت استفهامى در ذهن خواننده باقى نماند<ref>همان</ref>
#از اصطلاحات پيچيده علمى كه نتيجه آن اختصاص كتاب به صنف خاصى است، در متن كتاب دورى و به هنگام ضرورت، در پاورقى آمده تا براى دانشمندان و صاحب‌نظران نيز مفيد باشد <ref>همان</ref>
#از اصطلاحات پيچيده علمى كه نتيجه آن اختصاص كتاب به صنف خاصى است، در متن كتاب دورى و به هنگام ضرورت، در پاورقى آمده تا براى دانشمندان و صاحب‌نظران نيز مفيد باشد<ref>همان</ref>


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
خط ۸۷: خط ۸۷:
در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع، برخى از لغات و عبارات مشكل متن، توضيح داده شده است.
در پاورقى‌ها علاوه بر ذكر منابع، برخى از لغات و عبارات مشكل متن، توضيح داده شده است.


متن فارسى اين تفسير، ده‌ها بار چاپ و منتشر شده و ترجمه كامل آن به زبان «اردو» در (27) جلد نيز بارهاى به چاپ رسيده است و ترجمه كامل آن به زبان «عربى» نيز به نام تفسير «الأمثل» اخيرا در بيروت به چاپ رسيده است. ترجمه آن به زبان «انگليسى» نيز هم‌اكنون در دست تهيه مى‌باشد <ref>على‌بابايى، احمد، ج 1، 20</ref>
متن فارسى اين تفسير، ده‌ها بار چاپ و منتشر شده و ترجمه كامل آن به زبان «اردو» در (27) جلد نيز بارهاى به چاپ رسيده است و ترجمه كامل آن به زبان «عربى» نيز به نام تفسير «الأمثل» اخيرا در بيروت به چاپ رسيده است. ترجمه آن به زبان «انگليسى» نيز هم‌اكنون در دست تهيه مى‌باشد<ref>على‌بابايى، احمد، ج 1، 20</ref>




۶۱٬۱۸۹

ویرایش