التشيع و التحول في العصر الصفوي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>'
جز (جایگزینی متن - 'شیخ حیدر حب‌الله' به 'شیخ حیدر حب‌الله ')
جز (جایگزینی متن - ' <ref>' به '<ref>')
خط ۵۸: خط ۵۸:


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
در مقدمه نخست، ضمن بحث پیرامون غلو و تصوف و عملکرد علماء در برابر این دو جریان، به اهمیت و امتیاز کتاب، اشاره شده است <ref>مقدمه اول، ص، 5- 12</ref>.
در مقدمه نخست، ضمن بحث پیرامون غلو و تصوف و عملکرد علماء در برابر این دو جریان، به اهمیت و امتیاز کتاب، اشاره شده است<ref>مقدمه اول، ص، 5- 12</ref>.


در مقدمه دوم، نکاتی پیرامون ترجمه کتاب بیان گردیده است <ref>مقدمه دوم، ص13- 15</ref>.
در مقدمه دوم، نکاتی پیرامون ترجمه کتاب بیان گردیده است<ref>مقدمه دوم، ص13- 15</ref>.


در فصل اول که مبانی نظری کتاب را در خود جای داده، با استفاده از آیات و روایات و رجوع به کتب حدیثی معتبر شیعه و سنی و نیز تفاسیر قدیمی و معاصر قرآن کریم، به بررسی دو مفهوم ایمان، اسلام، علم و علماء پرداخته شده است <ref>ر.ک: همان، ص22</ref>.
در فصل اول که مبانی نظری کتاب را در خود جای داده، با استفاده از آیات و روایات و رجوع به کتب حدیثی معتبر شیعه و سنی و نیز تفاسیر قدیمی و معاصر قرآن کریم، به بررسی دو مفهوم ایمان، اسلام، علم و علماء پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>.


نویسنده در موضوع «علم» و «عالم»، تطور اصطلاحی علم و فقه و فهم شیعی از اصطلاح «علم» و «علما» را مورد بررسی قرار داده و از نظرات علما و متفکرانی همچون شهید مطهری، دکتر شریعتی استفاده کرده است <ref>متن کتاب، ص59- 81</ref>.
نویسنده در موضوع «علم» و «عالم»، تطور اصطلاحی علم و فقه و فهم شیعی از اصطلاح «علم» و «علما» را مورد بررسی قرار داده و از نظرات علما و متفکرانی همچون شهید مطهری، دکتر شریعتی استفاده کرده است<ref>متن کتاب، ص59- 81</ref>.


در فصل دوم، به بحث پیرامون ایران قبل از صفویان است. نویسنده در این فصل، از نظریات و دیدگاه‌های متفکرین و مستشرقینی همچون هانز، گلاسن، مازوی، شیمل، سافوری و... استفاده کرده است و از جوانیه، برانیه، غلو، گوشه‌گیری و انزواطلبی، تصوف و پدید آمدن سلسله صفویه سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص22</ref>.
در فصل دوم، به بحث پیرامون ایران قبل از صفویان است. نویسنده در این فصل، از نظریات و دیدگاه‌های متفکرین و مستشرقینی همچون هانز، گلاسن، مازوی، شیمل، سافوری و... استفاده کرده است و از جوانیه، برانیه، غلو، گوشه‌گیری و انزواطلبی، تصوف و پدید آمدن سلسله صفویه سخن به میان آمده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص22</ref>.
خط ۷۴: خط ۷۴:
فصل چهارم، به بحث پیرامون شخصیت علمی و اجتماعی علامه مجلسی و رابطه وی با شاهان صفی و نقش او، در گسترش تشیع در ایران، اختصاص یافته است. در این فصل ابتدا به معرفی اجداد علامه محمدباقر مجلسی پرداخته شده و سپس به مسائل و مباحث زیر، پرداخته شده است: چگونگی رشد و بالندگی و دوران زندگی علامه مجلسی؛ مجلسی و منصب ملاباشی؛ تألیفات او ازجمله «بحارالانوار»؛ موضع مجلسی با مسئله تصوف؛ تفسیر وی از اصطلاح «علم» و «علماء» و ذریه و فرزندان او<ref>همان، ص243- 296</ref>.
فصل چهارم، به بحث پیرامون شخصیت علمی و اجتماعی علامه مجلسی و رابطه وی با شاهان صفی و نقش او، در گسترش تشیع در ایران، اختصاص یافته است. در این فصل ابتدا به معرفی اجداد علامه محمدباقر مجلسی پرداخته شده و سپس به مسائل و مباحث زیر، پرداخته شده است: چگونگی رشد و بالندگی و دوران زندگی علامه مجلسی؛ مجلسی و منصب ملاباشی؛ تألیفات او ازجمله «بحارالانوار»؛ موضع مجلسی با مسئله تصوف؛ تفسیر وی از اصطلاح «علم» و «علماء» و ذریه و فرزندان او<ref>همان، ص243- 296</ref>.


در فصل پنجم، عقیده انتظار و رجعت نزد امامیه مورد بحث و بررسی نویسنده قرار گرفته است. ازجمله مطالب این فصل، می‌توان به‌اصطلاح مهدی و اولین استعمال آن؛ مهدی در حدیث؛ احادیث اهل سنت پیرامون مهدی؛ مهدی در احادیث شیعه؛ امتحان بودن غیبت امام؛ احادیث انتظار؛ مضامین سیاسی و دینی انتظار؛ عقیده رجعت در «بحارالانوار»، رجعت در منابع اهل سنت، تشیع علوی و تشیع صفوی، ... اشاره نمود <ref>همان، ص301- 373</ref>.
در فصل پنجم، عقیده انتظار و رجعت نزد امامیه مورد بحث و بررسی نویسنده قرار گرفته است. ازجمله مطالب این فصل، می‌توان به‌اصطلاح مهدی و اولین استعمال آن؛ مهدی در حدیث؛ احادیث اهل سنت پیرامون مهدی؛ مهدی در احادیث شیعه؛ امتحان بودن غیبت امام؛ احادیث انتظار؛ مضامین سیاسی و دینی انتظار؛ عقیده رجعت در «بحارالانوار»، رجعت در منابع اهل سنت، تشیع علوی و تشیع صفوی، ... اشاره نمود<ref>همان، ص301- 373</ref>.


فصل آخر، به خلاصه پنج فصل قبلی اختصاص یافته است.
فصل آخر، به خلاصه پنج فصل قبلی اختصاص یافته است.
خط ۹۲: خط ۹۲:
فهرست مطالب، به همراه فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.
فهرست مطالب، به همراه فهرست منابع و مآخذ مورد استفاده نویسنده، در انتهای کتاب آمده است.


در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع <ref>ر.ک: پاورقی، ص123</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است <ref>ر.ک: همان، ص124</ref>.
در پاورقی‌ها علاوه بر ذکر منابع<ref>ر.ک: پاورقی، ص123</ref>، به توضیح برخی از مطالب متن پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص124</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==
۶۱٬۱۸۹

ویرایش