۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'ابن حوقل' به 'ابن حوقل ') |
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
اين كتاب احتمالاً نخستين اثر با عنوان عمومى مسالك و ممالك است و مؤلف آن نخستين فردى است كه كتابى در جغرافياى اقتصادى گردآورى كرده و اثر وى براى ما باقى مانده است. طرح مباحث اقتصادى در اثر ابن خردادبه بيشتر بدان جهت است كه اولاً مؤلف ايرانى الاصل مسالك و ممالك از سنت ايرانى در جغرافى‌نگارى پيروى نموده است و جغرافى‌نگاران پيرو سنت ايرانى براى مسائل مربوط به خراج و محصولات و معادن سرزمين‌ها اهميت فراوان قائل بوده‌اند. ثانياً مؤلف به جهت شغل حكومتى خويش نه تنها با راه‌هاى ممالك اسلامى به ويژه ايران آشنا بوده بلكه نياز جدى به داشتن اطلاعات مبسوط از اوضاع اقتصادى جبال داشته است. | اين كتاب احتمالاً نخستين اثر با عنوان عمومى مسالك و ممالك است و مؤلف آن نخستين فردى است كه كتابى در جغرافياى اقتصادى گردآورى كرده و اثر وى براى ما باقى مانده است. طرح مباحث اقتصادى در اثر ابن خردادبه بيشتر بدان جهت است كه اولاً مؤلف ايرانى الاصل مسالك و ممالك از سنت ايرانى در جغرافى‌نگارى پيروى نموده است و جغرافى‌نگاران پيرو سنت ايرانى براى مسائل مربوط به خراج و محصولات و معادن سرزمين‌ها اهميت فراوان قائل بوده‌اند. ثانياً مؤلف به جهت شغل حكومتى خويش نه تنها با راه‌هاى ممالك اسلامى به ويژه ايران آشنا بوده بلكه نياز جدى به داشتن اطلاعات مبسوط از اوضاع اقتصادى جبال داشته است. | ||
از ديگر وجوه اهميت مسالك و ممالك آنست كه اين اثر بر آثار جغرافيايى پس از خود تأثير فراوانى گذارده است. [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن حوقل]] | از ديگر وجوه اهميت مسالك و ممالك آنست كه اين اثر بر آثار جغرافيايى پس از خود تأثير فراوانى گذارده است. [[ابن حوقل، محمد بن حوقل|ابن حوقل]] صاحب صورة الارض در تدوين اثر خود از مسالك و ممالك سود جسته است. مقدسى كه اثر بسيار ارزشمندى در جغرافيا بنام أحسن التّقاسيم فى معرفة الاقاليم گردآورى كرده، ابن خردادبه را از پيشوايان دانش جغرافى مى‌شمرد. ظاهراً نزديكى ابن خردادبه به خلافت عباسى اين امكان را مهيا ساخته بود كه وى از آرشيوهاى حكومتى استفاده كند و بدين جهت مورد وثوق جغرافى‌دانان پس از خود قرار گرفته بود، هر چند از سوى بعضى نويسندگان اسلامى چون [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى]] به بى‌دقتى متهم شده است. | ||
ابن خردادبه در بيان حدود اقاليم و راهها از بطلميوس استفاده نموده و لذا نفوذ و تأثير سنت يونانى در جغرافياى اسلامى از همان ابتدا همپاى نفوذ و تأثير سنت ايرانى وجود داشته است. | ابن خردادبه در بيان حدود اقاليم و راهها از بطلميوس استفاده نموده و لذا نفوذ و تأثير سنت يونانى در جغرافياى اسلامى از همان ابتدا همپاى نفوذ و تأثير سنت ايرانى وجود داشته است. | ||