گزیده مفتاح الفلاح-کلید رستگاری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۲: خط ۴۲:




«گزيده مفتاح الفلاح، كليد رستگارى»، در باره آداب، اعمال و دعاهاى شبانه‌روز، برگزيده‌اى است از كتاب «مفتاح الفلاح في عمل اليوم و الليلة» اثر [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] كه به قلم [[نظری منفرد، علی|على نظرى منفرد]]، گزينش و به فارسى روان و سليس، ترجمه شده است.
'''گزيده مفتاح الفلاح، كليد رستگارى'''، در باره آداب، اعمال و دعاهاى شبانه‌روز، برگزيده‌اى است از كتاب «مفتاح الفلاح في عمل اليوم و الليلة» اثر [[شیخ بهایی، محمد بن حسین|شيخ بهايى]] كه به قلم [[نظری منفرد، علی|على نظرى منفرد]]، گزينش و به فارسى روان و سليس، ترجمه شده است.


اصل كتاب در شش باب تنظيم شده و گزيده آن نيز داراى شش باب است.
اصل كتاب در شش باب تنظيم شده و گزيده آن نيز داراى شش باب است.
خط ۵۴: خط ۵۴:
مترجم، سعى وافرى بر آن داشته تا اين كتاب، جايگاه شايسته خويش را در بين توده افراد بيابد و اقبال بندگان خداجو را به نيايش، با جام گواراى خويش، سيراب كند. با عنايت به اين هدف والا، نكاتى در اين ترجمه و گزينش لحاظ شده است كه عبارتند از:
مترجم، سعى وافرى بر آن داشته تا اين كتاب، جايگاه شايسته خويش را در بين توده افراد بيابد و اقبال بندگان خداجو را به نيايش، با جام گواراى خويش، سيراب كند. با عنايت به اين هدف والا، نكاتى در اين ترجمه و گزينش لحاظ شده است كه عبارتند از:


1. در اين گزينش، از بيان دقايق فنى و نكات ژرف علمى، كه در خلال تبيين برخى مسائل فقهى و عملى يا توضيح و تفسير واژگان آمده، احتراز شده است <ref>همان</ref>
#در اين گزينش، از بيان دقايق فنى و نكات ژرف علمى، كه در خلال تبيين برخى مسائل فقهى و عملى يا توضيح و تفسير واژگان آمده، احتراز شده است <ref>همان</ref>
 
#:نمونه آن را مى‌توان در همان ابتداى كتاب مشاهده كرد. شيخ پس از بيان روايتى كه دلالت دارد بر اينكه نماز فجر را هم فرشتگان روز و هم فرشتگان شب گواهى مى‌دهند، روايت معارضى را طرح كرده كه در آن، وقت بين طلوع فجر و طلوع خورشيد، از ساعات شب و روز قرار داده نشده است و سپس به حل اين اشكال، پرداخته و بحث را كاملا فقهى نموده است.
نمونه آن را مى‌توان در همان ابتداى كتاب مشاهده كرد. شيخ پس از بيان روايتى كه دلالت دارد بر اينكه نماز فجر را هم فرشتگان روز و هم فرشتگان شب گواهى مى‌دهند، روايت معارضى را طرح كرده كه در آن، وقت بين طلوع فجر و طلوع خورشيد، از ساعات شب و روز قرار داده نشده است و سپس به حل اين اشكال، پرداخته و بحث را كاملا فقهى نموده است.
#همه دعاهاى موجود در مفتاح، به شكل كامل آن، در گزيده آورده شده است و به‌طور وافى، ترجمه و اعراب‌گذارى شده تا كاركرد يك كتاب دعايى در آن مشهود و ملموس باشد <ref>همان، ص 57</ref>
 
#نظم و چينش موجود در مفتاح كه يك نظم كاملا منطقى، مناسب و بر اساس ساعات شبانه‌روز است، در گزيده به‌طور كامل مراعات و پيروى شده و مطالب با همان ترتيب آورده شده؛ جز اينكه خاتمه مفتاح كه در مورد تفسير سوره فاتحه است، در گزيده نيامده است <ref>همان</ref>
2. همه دعاهاى موجود در مفتاح، به شكل كامل آن، در گزيده آورده شده است و به‌طور وافى، ترجمه و اعراب‌گذارى شده تا كاركرد يك كتاب دعايى در آن مشهود و ملموس باشد <ref>همان، ص 57</ref>
#علاوه بر آنكه اغلب تعليقه‌هاى مصنف به شكل ترجمه‌شده در پاورقى آورده شده، در برخى مواضع، مترجم، خود، تعليقه‌هاى سودمندى بر برخى بيانات ايشان زده و نكات قابل توجهى را متذكر شده است؛ مثلا در توضيح «وضوى بيانى» در پاورقى اشاره شده: «مقصود از وضوى بيانى، وضوى رسول خدا (ص) مى‌باشد، كه در روايات ائمه(ع) كيفيت وضو گرفتن رسول خدا (ص) براى مردم بيان شده است» يا در باره كفش عربى آمده است: «كفش عربى، نوعى پوشش است كه مانع از گذاشتن انگشت پا روى زمين نيست» يا در تبيين حالت تورك ذكر شده: «تورك، آن است كه نمازگزار بر ران چپ بنشيند و روى پاى راست را بر كف پاى چپ بگذارد». همچنين در تبيين معناى حديثى كه بيان مى‌دارد: ابليس سپاه شب خود را هنگام غروب تا ناپديد شدن شفق و سپاه روزش را از طلوع فجر تا طلوع آفتاب مى‌پراكند، چنين يادآور مى‌شود: علت اينكه زمان پراكندن سپاه روز ابليس، طولانى‌تر از زمان پراكندن سپاه شب ابليس مى‌باشد، اين است كه گمراه كردن مردم و وادار كردن آن‌ها به گناه، در روز بيشتر از شب است؛ چون در شب، اكثر مردم مى‌خوابند، لذا شيطان در روز براى گمراه كردن مردم، نياز به سپاه بيشترى دارد <ref>همان</ref>
 
#آنچه سبب اتقان يك كتاب، به‌ويژه كتاب روايى مى‌شود، تحقيق متن و مستند نمودن مطالب آن و اصطلاحا تخريج مصادر است. اين نكته نيز از ديد مترجم گرامى مخفى نبوده و به شكل روشمند، بدين مهم پرداخته و گاه حتى شأن صدور برخى احاديث موجود در متن را نيز، در تعليقه و به هنگام تخريج، متذكر شده است؛ به‌عنوان نمونه، در ذيل دعاهاى پس از فراغت از دو ركعت نخست نافله مغرب مى‌خوانيم: «[[ابن‌طاووس، علی بن موسی|سيد بن طاووس]] در مهج الدعوات با سند خود از امام باقر(ع) نقل كرده است كه فرمود: جبرئيل(ع) گفت: اى پيامبر خدا! من هيچ‌يك از پيامبران را همانند شما دوست نمى‌دارم؛ پس زياد بگو: اللهم إنك ترى و لا ترى...» <ref>همان</ref>
3. نظم و چينش موجود در مفتاح كه يك نظم كاملا منطقى، مناسب و بر اساس ساعات شبانه‌روز است، در گزيده به‌طور كامل مراعات و پيروى شده و مطالب با همان ترتيب آورده شده؛ جز اينكه خاتمه مفتاح كه در مورد تفسير سوره فاتحه است، در گزيده نيامده است <ref>همان</ref>
#:همچنين، در ذكر دعاهاى پس از نافله مغرب آمده است: [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] در كافى، از جعفى، از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] روايت كرده است كه جعفى مى‌گويد: من بيشتر اوقات از چشم خود شكوه مى‌كردم. از اين موضوع به [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] شكايت كردم. حضرت فرمود: تو را دعايى نياموزم كه براى دنيا و آخرت تو باشد و براى درد چشم تو نافع باشد؟ گفتم: چرا! فرمود: بعد از نماز صبح و نماز مغرب مى‌گويى: اللهم إني أسألك أن تصلي على محمد و آل محمد... <ref>همان، ص 58</ref>
 
#:يادآورى اين نكته نيز خالى از لطف نيست كه بيشتر مصادر روايى اين كتاب شريف، كتب اربعه و مخصوصا «كافى» و «[[من‌لايحضره‌الفقيه]]» و در مواردى «[[تهذيب الأحكام]] » است.
4. علاوه بر آنكه اغلب تعليقه‌هاى مصنف به شكل ترجمه‌شده در پاورقى آورده شده، در برخى مواضع، مترجم، خود، تعليقه‌هاى سودمندى بر برخى بيانات ايشان زده و نكات قابل توجهى را متذكر شده است؛ مثلا در توضيح «وضوى بيانى» در پاورقى اشاره شده: «مقصود از وضوى بيانى، وضوى رسول خدا (ص) مى‌باشد، كه در روايات ائمه(ع) كيفيت وضو گرفتن رسول خدا (ص) براى مردم بيان شده است» يا در باره كفش عربى آمده است: «كفش عربى، نوعى پوشش است كه مانع از گذاشتن انگشت پا روى زمين نيست» يا در تبيين حالت تورك ذكر شده: «تورك، آن است كه نمازگزار بر ران چپ بنشيند و روى پاى راست را بر كف پاى چپ بگذارد». همچنين در تبيين معناى حديثى كه بيان مى‌دارد: ابليس سپاه شب خود را هنگام غروب تا ناپديد شدن شفق و سپاه روزش را از طلوع فجر تا طلوع آفتاب مى‌پراكند، چنين يادآور مى‌شود: علت اينكه زمان پراكندن سپاه روز ابليس، طولانى‌تر از زمان پراكندن سپاه شب ابليس مى‌باشد، اين است كه گمراه كردن مردم و وادار كردن آن‌ها به گناه، در روز بيشتر از شب است؛ چون در شب، اكثر مردم مى‌خوابند، لذا شيطان در روز براى گمراه كردن مردم، نياز به سپاه بيشترى دارد <ref>همان</ref>
 
5. آنچه سبب اتقان يك كتاب، به‌ويژه كتاب روايى مى‌شود، تحقيق متن و مستند نمودن مطالب آن و اصطلاحا تخريج مصادر است. اين نكته نيز از ديد مترجم گرامى مخفى نبوده و به شكل روشمند، بدين مهم پرداخته و گاه حتى شأن صدور برخى احاديث موجود در متن را نيز، در تعليقه و به هنگام تخريج، متذكر شده است؛ به‌عنوان نمونه، در ذيل دعاهاى پس از فراغت از دو ركعت نخست نافله مغرب مى‌خوانيم: «[[ابن‌طاووس، علی بن موسی|سيد بن طاووس]] در مهج الدعوات با سند خود از امام باقر(ع) نقل كرده است كه فرمود: جبرئيل(ع) گفت: اى پيامبر خدا! من هيچ‌يك از پيامبران را همانند شما دوست نمى‌دارم؛ پس زياد بگو: اللهم إنك ترى و لا ترى...» <ref>همان</ref>
 
همچنين، در ذكر دعاهاى پس از نافله مغرب آمده است: [[کلینی، محمد بن یعقوب|كلينى]] در كافى، از جعفى، از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] روايت كرده است كه جعفى مى‌گويد: من بيشتر اوقات از چشم خود شكوه مى‌كردم. از اين موضوع به [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] شكايت كردم. حضرت فرمود: تو را دعايى نياموزم كه براى دنيا و آخرت تو باشد و براى درد چشم تو نافع باشد؟ گفتم: چرا! فرمود: بعد از نماز صبح و نماز مغرب مى‌گويى: اللهم إني أسألك أن تصلي على محمد و آل محمد... <ref>همان، ص 58</ref>
 
يادآورى اين نكته نيز خالى از لطف نيست كه بيشتر مصادر روايى اين كتاب شريف، كتب اربعه و مخصوصا «كافى» و «[[من‌لايحضره‌الفقيه]]» و در مواردى «[[تهذيب الأحكام]] » است.


فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.
فهرست مطالب در انتهاى كتاب آمده است.
خط ۷۶: خط ۶۹:
== منابع مقاله ==
== منابع مقاله ==


1. مقدمه و متن كتاب.
#مقدمه و متن كتاب.
 
#نظرى منفرد، مجتبى «گزيده‌نگارى (با بررسى گزيده مفتاح الفلاح)»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: حديث انديشه، دوره جديد، پاييز و زمستان 1386، شماره 4 (23 صفحه، از 37 تا 59).
2. نظرى منفرد، مجتبى «گزيده‌نگارى (با بررسى گزيده مفتاح الفلاح)»، پايگاه مجلات تخصصى نور، نشريه: حديث انديشه، دوره جديد، پاييز و زمستان 1386، شماره 4 (23 صفحه، از 37 تا 59).


== وابسته‌ها ==
== وابسته‌ها ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش