الفهرست: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ مهٔ ۲۰۱۷
جز
جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>'
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>')
خط ۵۰: خط ۵۰:
ترجمه «كتاب الفهرست» [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]]  كار ساده و آسانى نيست؛ كتابى كه در سده چهارم هجرى تألیف شده و متضمن نام هزاران كتاب و علم و فن و اشخاص و فرقه‌ها و طوائف و اصطلاحاتى است كه در آن زمان معروف بوده و اكنون از برخى از آنها جز نام و نشانى باقى نمانده و حتى آن نام‌ها هم غالباً دچار تحريف و حذف و اسقاط شده، حل مشكلاتش دشوار و از زبانى به زبان ديگر ترجمه كردن دشوارتر است.
ترجمه «كتاب الفهرست» [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن نديم]]  كار ساده و آسانى نيست؛ كتابى كه در سده چهارم هجرى تألیف شده و متضمن نام هزاران كتاب و علم و فن و اشخاص و فرقه‌ها و طوائف و اصطلاحاتى است كه در آن زمان معروف بوده و اكنون از برخى از آنها جز نام و نشانى باقى نمانده و حتى آن نام‌ها هم غالباً دچار تحريف و حذف و اسقاط شده، حل مشكلاتش دشوار و از زبانى به زبان ديگر ترجمه كردن دشوارتر است.


مترجم كتاب، در ابتداى مقدمه‌اش با اشاره به استقبال فضلا و دانشمندان طبقات مختلف علمى نسبت به اين اثر، مطالبى را درباره شيوه تصحيح و ترجمه كتاب بيان كرده است. وى متذكر مى‌شود كه مشاهده پاره‌اى از افتادگى‌هايى كه در قسمت تأليفات مؤلفان مشهود گرديد، ما را وادار به تصحيح و اصلاح عمل خود نموده است  ..<ref>مقدمه مؤلف، صفحه سه</ref>
مترجم كتاب، در ابتداى مقدمه‌اش با اشاره به استقبال فضلا و دانشمندان طبقات مختلف علمى نسبت به اين اثر، مطالبى را درباره شيوه تصحيح و ترجمه كتاب بيان كرده است. وى متذكر مى‌شود كه مشاهده پاره‌اى از افتادگى‌هايى كه در قسمت تأليفات مؤلفان مشهود گرديد، ما را وادار به تصحيح و اصلاح عمل خود نموده است  ...<ref>مقدمه مؤلف، صفحه سه</ref>


وى در ادامه، برخى از ويژگى‌هاى نسخه هند و نيز انتقاداتى را كه برخى از فضلا به اين ترجمه داشته‌اند، مطرح كرده است.
وى در ادامه، برخى از ويژگى‌هاى نسخه هند و نيز انتقاداتى را كه برخى از فضلا به اين ترجمه داشته‌اند، مطرح كرده است.
خط ۵۶: خط ۵۶:
دكتر [[سجادی، جعفر|سيد جعفر سجادى]]، از جمله كسانى است كه از ترجمه اين كتاب ستايش و از زحمت در اين راه قدردانى نموده، سپس انتقاداتى را مطرح كرده كه برخى به ترجمه وارد نبوده و مربوط به متن عربى كتاب است؛ از جمله اينكه متن عربى اين كتاب از لحاظ به‌كاربردن لغات و اصطلاحات نامأنوس و هم از جهت استعمال اصطلاحات تاريخى و ملل و اديان، براى دانشجويان و مبتديان علوم تاريخى و اجتماعى چندان قابل استفاده نمى‌باشد يا اينكه به ضبط درست اصطلاحات علمى و مذهبى، اعلام اشخاص، اسامى كتب، القاب، اسامى فرقه‌ها و پيدا كردن ريشه و اساس تاريخى آنها كمتر توجه شده است.
دكتر [[سجادی، جعفر|سيد جعفر سجادى]]، از جمله كسانى است كه از ترجمه اين كتاب ستايش و از زحمت در اين راه قدردانى نموده، سپس انتقاداتى را مطرح كرده كه برخى به ترجمه وارد نبوده و مربوط به متن عربى كتاب است؛ از جمله اينكه متن عربى اين كتاب از لحاظ به‌كاربردن لغات و اصطلاحات نامأنوس و هم از جهت استعمال اصطلاحات تاريخى و ملل و اديان، براى دانشجويان و مبتديان علوم تاريخى و اجتماعى چندان قابل استفاده نمى‌باشد يا اينكه به ضبط درست اصطلاحات علمى و مذهبى، اعلام اشخاص، اسامى كتب، القاب، اسامى فرقه‌ها و پيدا كردن ريشه و اساس تاريخى آنها كمتر توجه شده است.


مترجم در ادامه به اين انتقادات پاسخ داده است  ..<ref>مقدمه كتاب، صفحات هشت تا ده</ref>
مترجم در ادامه به اين انتقادات پاسخ داده است  ...<ref>مقدمه كتاب، صفحات هشت تا ده</ref>


در مجموع بايد گفت كه كتاب از ترجمه‌اى روان و سليس برخوردار بوده و مترجم، ترجمه قابل قبولى را ارائه كرده است.
در مجموع بايد گفت كه كتاب از ترجمه‌اى روان و سليس برخوردار بوده و مترجم، ترجمه قابل قبولى را ارائه كرده است.


نص عربى اشعار در متن كتاب آمده و ترجمه آنها در پاورقى ذكر شده است. در مورد برخى نيز مترجم ضرورتى در ترجمه آن مشاهده ننموده است  ..<ref>متن كتاب، ص 319</ref>
نص عربى اشعار در متن كتاب آمده و ترجمه آنها در پاورقى ذكر شده است. در مورد برخى نيز مترجم ضرورتى در ترجمه آن مشاهده ننموده است  ...<ref>متن كتاب، ص 319</ref>


در پاورقى كتاب، اختلاف نسخ كتاب، توضيح برخى الفاظ، عبارات و اعلام با ذكر منبع و ارجاعات به خود كتاب يا منابع ديگر ذكر شده است. مترجم اگر عباراتى مانند: «رضي‌الله‌عنه» را درباره ائمه(ع) به «عليه‌السلام» تغيير داده، به جهت رعايت امانت در پاورقى متذكر شده است  ..<ref>همان، ص 326</ref>
در پاورقى كتاب، اختلاف نسخ كتاب، توضيح برخى الفاظ، عبارات و اعلام با ذكر منبع و ارجاعات به خود كتاب يا منابع ديگر ذكر شده است. مترجم اگر عباراتى مانند: «رضي‌الله‌عنه» را درباره ائمه(ع) به «عليه‌السلام» تغيير داده، به جهت رعايت امانت در پاورقى متذكر شده است  ...<ref>همان، ص 326</ref>


در انتهاى كتاب، فهرست‌هاى «مستندات و مآخذ»، «اجزاى كتاب»، «مطالب»، «اعلام»، «شهرها و اماكن»، «كتاب‌هايى كه در متن و حاشيه آمده» و در آخر «غلطنامه متن كتاب و فهرست آن» آمده است.
در انتهاى كتاب، فهرست‌هاى «مستندات و مآخذ»، «اجزاى كتاب»، «مطالب»، «اعلام»، «شهرها و اماكن»، «كتاب‌هايى كه در متن و حاشيه آمده» و در آخر «غلطنامه متن كتاب و فهرست آن» آمده است.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش