۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
نويسنده در بسيارى از موارد به شرح و گزارش معالجات خود، پدرش و ديگر پزشكان پرداخته است و بارها از پزشكان بزرگ گذشته چون [[بقراط]]، [[جالینوس]]، ثابت بن قرّه، رازى، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|سيد اسماعيل جرجانى]] و نيز پزشكان ماهر هم‌عصر خويش نام برده است. از معالجات يك پزشك هندى نيز ياد كرده كه گواه تأثير پزشكى هندى در آثار اوست. | نويسنده در بسيارى از موارد به شرح و گزارش معالجات خود، پدرش و ديگر پزشكان پرداخته است و بارها از پزشكان بزرگ گذشته چون [[بقراط]]، [[جالینوس]]، ثابت بن قرّه، رازى، [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن سينا]]، [[جرجانی، اسماعیل بن حسن|سيد اسماعيل جرجانى]] و نيز پزشكان ماهر هم‌عصر خويش نام برده است. از معالجات يك پزشك هندى نيز ياد كرده كه گواه تأثير پزشكى هندى در آثار اوست. | ||
«خلاصة التجارب»، از جنبه تجربيات و مشاهدات پزشكى، بسيار باارزش و قابل مقايسه با تجربيات پزشكى [[رازی، محمد بن زکریا|محمد بن زكرياى رازى]] است <ref>تاريخ دام‌پزشكى و پزشكى ايران، ج 2، ص 496</ref> | «خلاصة التجارب»، از جنبه تجربيات و مشاهدات پزشكى، بسيار باارزش و قابل مقايسه با تجربيات پزشكى [[رازی، محمد بن زکریا|محمد بن زكرياى رازى]] است <ref>تاريخ دام‌پزشكى و پزشكى ايران، ج 2، ص 496</ref> بهاء الدوله علاوه بر تجربيات شخصى در درمان‌ها، ابداعاتى در داروسازى نيز داشته و گاهى بعد از توضيح يك داروى تركيبى، يادآورى كرده است كه «اين تركيب از مخترعات مصنف است». | ||
«خلاصة التجارب» اگرچه از نظر گستردگى مباحث و شيوايى بيان، به «ذخيره خوارزمشاهى» نمى‌رسد، از نظر اتكاء بر تجربيات شخصى و نوآورى، از آن برتر است. | «خلاصة التجارب» اگرچه از نظر گستردگى مباحث و شيوايى بيان، به «ذخيره خوارزمشاهى» نمى‌رسد، از نظر اتكاء بر تجربيات شخصى و نوآورى، از آن برتر است. | ||
اين كتاب، از مآخذ مهم طب در دوره صفويه و از بهترين متون درسى پزشكى كهن جهان است <ref>طب در دوره صفويه، صفحه دوازده</ref> | اين كتاب، از مآخذ مهم طب در دوره صفويه و از بهترين متون درسى پزشكى كهن جهان است <ref>طب در دوره صفويه، صفحه دوازده</ref> در «خلاصة التجارب»، موارد بسيارى از نخستين اشاره‌هاى طب اسلامى به بعضى بيمارى‌ها وجود دارد <ref>براى آگاهى از نوآورى‌ها و مشاهدات و تجربيات [[بهاء الدوله، بهاء الدین بن میر قوام الدین|بهاء الدوله رازى]] رجوع كنيد به «[[بهاء الدوله، بهاء الدین بن میر قوام الدین|بهاء الدوله رازى]] آخرين پزشك بزرگ ايران»، به قلم دكتر حسن تاج‌بخش، نامه فرهنگستان علوم، سال 3، ش 4، ص 47 - 56</ref> | ||
روش [[بهاء الدوله، بهاء الدین بن میر قوام الدین|بهاء الدوله رازى]]؛ يعنى توجه به علائم و عوارض بيمارى‌ها و شرح و ثبت دقيق آنها، كتاب او را در زمره مهم‌ترين كتب پزشكى قرار داده است <ref>تاريخ دام‌پزشكى و پزشكى ايران، ج 2، ص 494</ref> | روش [[بهاء الدوله، بهاء الدین بن میر قوام الدین|بهاء الدوله رازى]]؛ يعنى توجه به علائم و عوارض بيمارى‌ها و شرح و ثبت دقيق آنها، كتاب او را در زمره مهم‌ترين كتب پزشكى قرار داده است <ref>تاريخ دام‌پزشكى و پزشكى ايران، ج 2، ص 494</ref> از جمله اين موارد مى‌توان به توجه او در ثبت همه‌گيرى سياه‌سرفه در هرات و نيز در رى در سال 906ق، اشاره نمود كه به‌دقت به تشريح اين بيمارى پرداخته است. همچنين نوشته‌هاى او درباره اينكه افرادى كه آبله مى‌گيرند به‌ندرت ممكن است از نو آبله بردارند، حاكى از نظر او درباره ايمنى بدن است. | ||
بهاء الدوله همچنين به موضوع حساسيت‌هاى فصلى (آلرژى) اشاره نموده و نمونه‌اى از درمان اين بيمارى را نيز گزارش كرده است. با استناد به اين نوشته‌ها بايد او را از پيشگامان دانش ايمنى‌شناسى محسوب داشت. او همچنين درباره بيمارى‌هاى مشترك بين انسان و حيوان، از جمله هارى، نوشته‌ها و گزارش‌هاى دقيقى دارد. | بهاء الدوله همچنين به موضوع حساسيت‌هاى فصلى (آلرژى) اشاره نموده و نمونه‌اى از درمان اين بيمارى را نيز گزارش كرده است. با استناد به اين نوشته‌ها بايد او را از پيشگامان دانش ايمنى‌شناسى محسوب داشت. او همچنين درباره بيمارى‌هاى مشترك بين انسان و حيوان، از جمله هارى، نوشته‌ها و گزارش‌هاى دقيقى دارد. | ||