۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱ مهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۵:۱۰
، ۱ مهٔ ۲۰۱۷جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>'
جز (جایگزینی متن - ']]ب' به ']] ب') |
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
== معرفى اجمالى == | == معرفى اجمالى == | ||
'''جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد'''، تأليف [[محمد بن على اردبيلى غروى حائرى]] از جمله منابع مهم علم رجال است كه در دو مجلد به زبان عربى نگارش شده است. نويسنده از دانشمندان بنام دوره صفوى و از شاگردان مبرز [[علامه مجلسی|علامه محمدباقر مجلسى]] بوده كه كتاب را پس از بيست سال تلاش در سال 1100ق، به پايان رسانده است (مقدمه، صفحه ب). خود مؤلف در مقدمه كتاب تذكر مى‌دهد كه در حدود دوازده هزار از اخبارى كه در نظر علماء و بزرگان از دانشمندان شيعه، تا آن روز مجهول و يا ضعيف و يا مرسل بود، به‌واسطه اين تأليف شريف معلوم و صحيح شناخته شده است <ref>مقدمه، ص 6</ref> | '''جامع الرواة و إزاحة الاشتباهات عن الطرق و الأسناد'''، تأليف [[محمد بن على اردبيلى غروى حائرى]] از جمله منابع مهم علم رجال است كه در دو مجلد به زبان عربى نگارش شده است. نويسنده از دانشمندان بنام دوره صفوى و از شاگردان مبرز [[علامه مجلسی|علامه محمدباقر مجلسى]] بوده كه كتاب را پس از بيست سال تلاش در سال 1100ق، به پايان رسانده است (مقدمه، صفحه ب). خود مؤلف در مقدمه كتاب تذكر مى‌دهد كه در حدود دوازده هزار از اخبارى كه در نظر علماء و بزرگان از دانشمندان شيعه، تا آن روز مجهول و يا ضعيف و يا مرسل بود، به‌واسطه اين تأليف شريف معلوم و صحيح شناخته شده است <ref>مقدمه، ص 6</ref> | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
صاحب «جامع الرواة» توانسته به‌خوبى از عهده تصحيح و تبيين و حل اين مشكلات با راه‌هاى مختلف كه از ابتكارات خود اوست برآيد و از راه جمع نمودن سند و قرينه نمودن آنها به يكديگر و نشان دادن استادها و شاگردان هر كسى و طرق ديگر كه از مطالعه اصل كتاب به‌خوبى پيداست، اين مشكلات را حل نموده و نشان دهد كه در آن سند به اين دليل حسن بن حسين درست است نه حسين بن حسن و در آنجا مراد از ابن محبوب، حسن بن محبوب است نه على بن محبوب و در آن ديگر دو نفر به نام فلان و فلان به اين دليل و به اين قرينه حذف شده‌اند. | صاحب «جامع الرواة» توانسته به‌خوبى از عهده تصحيح و تبيين و حل اين مشكلات با راه‌هاى مختلف كه از ابتكارات خود اوست برآيد و از راه جمع نمودن سند و قرينه نمودن آنها به يكديگر و نشان دادن استادها و شاگردان هر كسى و طرق ديگر كه از مطالعه اصل كتاب به‌خوبى پيداست، اين مشكلات را حل نموده و نشان دهد كه در آن سند به اين دليل حسن بن حسين درست است نه حسين بن حسن و در آنجا مراد از ابن محبوب، حسن بن محبوب است نه على بن محبوب و در آن ديگر دو نفر به نام فلان و فلان به اين دليل و به اين قرينه حذف شده‌اند. | ||
روى همين اصل و فائده سرشار كتاب است كه وقتى كه تمام مى‌شود، از اساتيد و دانشمندان معاصر خود در اصفهان كه محل اين تأليف گران‌مايه است، دعوت مى‌كند؛ پس از آنكه همگى در منزل او حضور به هم مى‌رسانند، نتيجه زحمات خود را در اختيار آنها گذاشته و خواهش مى‌كند كه مقدمه و خطبه كتاب را آنان مرقوم دارند؛ علامه محمدباقر مجلسى كه استاد مؤلف بوده و اجازه مفصلى نيز به او داده كه در آخر كتاب ذكر شده است، شروع نموده و «بسم الله الرحمن الرحيم» را به خط خود مى‌نويسد و [[آقاجمال خونسارى]] «الحمد لله» را مى‌نويسد و... <ref>نورى، حسن، ص 84 - 85</ref> | روى همين اصل و فائده سرشار كتاب است كه وقتى كه تمام مى‌شود، از اساتيد و دانشمندان معاصر خود در اصفهان كه محل اين تأليف گران‌مايه است، دعوت مى‌كند؛ پس از آنكه همگى در منزل او حضور به هم مى‌رسانند، نتيجه زحمات خود را در اختيار آنها گذاشته و خواهش مى‌كند كه مقدمه و خطبه كتاب را آنان مرقوم دارند؛ علامه محمدباقر مجلسى كه استاد مؤلف بوده و اجازه مفصلى نيز به او داده كه در آخر كتاب ذكر شده است، شروع نموده و «بسم الله الرحمن الرحيم» را به خط خود مى‌نويسد و [[آقاجمال خونسارى]] «الحمد لله» را مى‌نويسد و... <ref>نورى، حسن، ص 84 - 85</ref> | ||
نويسنده در آخر كتاب «جامع الرواة»، تلخيص كتاب «[[تصحيح الأسانيد]]» خود را كه يكى ديگر از تأليفات سودمند اوست، به مناسبتى آورده و همين تلخيص است كه آن را [[محدث نورى]] در آخر «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك]]» ذكر نموده است و اينكه [[آقابزرگ تهرانی]] در «[[الذریعة إلی تصانیف الشیعة|الذريعة]]» نوشته‌اند كه تمام «تصحيح الأسانيد» در آخر مجلد سوم «مستدرك» ذكر شده، سهو قلمى است <ref>همان، ص 86</ref> | نويسنده در آخر كتاب «جامع الرواة»، تلخيص كتاب «[[تصحيح الأسانيد]]» خود را كه يكى ديگر از تأليفات سودمند اوست، به مناسبتى آورده و همين تلخيص است كه آن را [[محدث نورى]] در آخر «[[مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل|مستدرك]]» ذكر نموده است و اينكه [[آقابزرگ تهرانی]] در «[[الذریعة إلی تصانیف الشیعة|الذريعة]]» نوشته‌اند كه تمام «تصحيح الأسانيد» در آخر مجلد سوم «مستدرك» ذكر شده، سهو قلمى است <ref>همان، ص 86</ref> | ||
كتاب «جامع الرواة» تقريباً ذيلى است براى كتاب رجال «[[تلخيص المقال]]» [[سيد محمد استرآبادى]] و كتاب «[[نقد الرجال]]» [[سيد مصطفى تفرشى]] كه با «مح» به اولى و با «س» به دومى اشاره شده است؛ لذا در خاتمه كتاب «جامع الرواة» كه با جمله «الخاتمة تشتمل على فوائد نافعة» شروع مى‌شود، ده فائده كه در آخر كتاب «تلخيص المقال» و پنج فائده كه در آخر كتاب «نقد الرجال» بوده عيناً نقل و در بعضى از آنها نيز متعرض شرحى گرديده است و در آخر فائده هشتم از فوائد خاتمه «تلخيص المقال»، تلخيص «تصحيح الأسانيد» خود را به مناسبتى ذكر نموده است. البته اين فائده‌ها به‌طور مرتب ذكر نشده است؛ روى همين جهت كه فوائد مرتباًً نقل نشده، صاحب «الذريعة» گمان كرده‌اند كه در خاتمه «جامع الرواة» ده فائده ذكر شده؛ بااينكه چنين نيست و نيز احتمال داده كه فوائد از خود صاحب «جامع الرواة» است. | كتاب «جامع الرواة» تقريباً ذيلى است براى كتاب رجال «[[تلخيص المقال]]» [[سيد محمد استرآبادى]] و كتاب «[[نقد الرجال]]» [[سيد مصطفى تفرشى]] كه با «مح» به اولى و با «س» به دومى اشاره شده است؛ لذا در خاتمه كتاب «جامع الرواة» كه با جمله «الخاتمة تشتمل على فوائد نافعة» شروع مى‌شود، ده فائده كه در آخر كتاب «تلخيص المقال» و پنج فائده كه در آخر كتاب «نقد الرجال» بوده عيناً نقل و در بعضى از آنها نيز متعرض شرحى گرديده است و در آخر فائده هشتم از فوائد خاتمه «تلخيص المقال»، تلخيص «تصحيح الأسانيد» خود را به مناسبتى ذكر نموده است. البته اين فائده‌ها به‌طور مرتب ذكر نشده است؛ روى همين جهت كه فوائد مرتباًً نقل نشده، صاحب «الذريعة» گمان كرده‌اند كه در خاتمه «جامع الرواة» ده فائده ذكر شده؛ بااينكه چنين نيست و نيز احتمال داده كه فوائد از خود صاحب «جامع الرواة» است. | ||