حج و عمره در آینه فقه مقارن: تفاوت میان نسخه‌ها

#:در اين اثر فقط به گردآورى آراى مختلف در مسائل فقهى با موضوع‌بندى و بر مبناى واحد و بدون آنكه موازنه‌اى ايجاد شود و يا داورى صورت گيرد، پرداخته شده است. هدف تدوين اين كتاب، آشنايى زائران حرمين شريفين با مواردى است كه در اين سفر مشاهده مى‌كنند و هيچ‌گونه اطلاعى درباره آنها ندارند. در اين نوشتار سعى شده از منابع معتبر تمامى مذاهب چهارگانه اهل سنت و نيز از منابع معتبر فقهى شيعه اماميه استفاده شود و پس از ترجمه و تنظيم و مقابله لازم با ذكر منابع و مصادرى كه مورد مراجعه قرار گرفته است، براى استفاده خوانندگان گرامى، در اختيار آنان قرار گيرد و از آنجا كه وهابيون پيروان مذهب حنبلى هستند، نظريات ويژه آنان در اين كتاب تحت عنوان «سلفيه» مطرح خواهد شد» <ref>ر.ك: مقدمه كتاب، ص8-13</ref>.

#شيعه اماميه: لازم است در هنگام قرائت فاتحة الكتاب، ''' «بسم الله الرحمن الرحيم» ''' نيز قرائت شود؛ زيرا جزء سوره حمد است و ترك آن جايز نيست. شافعيه: ''' «بسم الله الرحمن الرحيم» ''' آيه‌اى از سوره فاتحة الكتاب است و واجب است كه خوانده شود و اگر نمازگزار بسمله را نخواند، نمازش باطل است. حنفيه، حنابله: مستحب است ''' «بسم الله الرحمن الرحيم» ''' به‌صورت آهسته قرائت شود، نه اينكه با صداى بلند و آشكار باشد. البته از حنابله نيز نقل شده است كه اگر نمازگزار قرائت بسمله را ترك كرد و قرائت فاتحة الكتاب را آغاز نمود، در اين صورت قرائت بسمله از او ساقط مى‌شود و براى خواندن بسمله بازنگردد. مالكيه: مكروه است در نمازهاى واجب يوميه ''' «بسم الله الرحمن الرحيم» ''' قرائت شود، چه نماز جهريه باشد مثل نماز صبح، مغرب و عشاء و چه نماز اخفاتيه باشد، مثل نماز ظهر و عصر؛ ولى در نمازهاى مستحبى جايز است هنگام قرائت فاتحة الكتاب، بسمله گفته شود. البته از مالكيه نيز نقل شده است كه اگر نمازگزار خواست براى خروج از اختلاف بين مذاهب اهل سنت بسمله را بخواند، مستحب است آن را به‌صورت آهسته بخواند. سلفيه: درباره وجوب قرائت بسمله در آغاز فاتحة الكتاب، بين علما اختلاف است. صحيح آن است كه بسمله در تمام نمازها به‌صورت آهسته قرائت شود <ref>ر.ك: متن كتاب، ص114-115</ref>.

#شيعه اماميه: وقوف به عرفات از ظهر روز نهم ذى‌الحجه تا مغرب، از اركان حج مى‌باشد و كسى كه اين وقوف را درك نكند، حج او فاسد مى‌شود. آنچه ركن است، مقدارى در سرزمين عرفات بماند، هرچند خيلى كم باشد؛ پس اگر هيچ به عرفات نرود، ركن را ترك كرده‌است. مالكيه: از اركان حج، حضور در عرفات مى‌باشد و آن از زوال روز نهم ذى‌الحجه تا غروب آفتاب است. وقت ديگرى نيز براى وقوف در عرفات وجود دارد و آن لحظه‌اى است از غروب شب دهم تا سحرگاه روز عيد. حنابله: وقت معتبر شرعى در وقوف به عرفات، از سحرگاه روز نهم ذى‌الحجه تا سحرگاه روز عيد مى‌باشد. وقوف به عرفات از اركان حج است؛ پس اگر حاجى اين ركن را انجام ندهد، حج او باطل مى‌شود. شافعيه: وقوف به عرفات از اركان حج حساب مى‌شود و وقت حضور درعرفات از زوال خورشيد روز نهم ذى‌الحجه تا فجر روز دهم است؛ ولو لحظه‌اى حضور داشته باشد. حنفيه: حج فقط دو ركن دارد: 1. وقوف به عرفات؛ 2. طواف زيارت (حج). وقت وقوف در عرفات از زوال شمس روز نهم ذى‌الحجه تا فجر روز عيد است <ref>همان، ص251-252</ref>.

#:در كتاب «الأحكام السلطانية» ماوردى، يكى از وظايف اميرالحاج (سرپرست حجاج) را آوردن حجاج به مدينه و زيارت قبر مطهر رسول خدا(ص) ذكر كرده است... قاضى ابوعلى حنبلى در كتاب «الأحكام السلطانية» درباره وظيفه اميرالحاج مى‌نويسد: اميرالحاج، حاجيان را براى زيارت قبر رسول خدا(ص) به مدينه بياورد؛ زيرا زيارت قبر رسول خدا(ص) اگرچه از واجبات حج نيست، ليكن از مستحبات شرع مى‌باشد <ref>همان، ص291-294</ref>.

نويسنده جدول خلاصه احكام حج و عمره را مطابق با نظر مذاهب پنج‌گانه اسلامى در شش جدول تنظيم كرده است <ref>ر.ك: همان، ص297-302</ref>.