۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - '</ref>.' به '</ref>') |
جز (جایگزینی متن - '<ref>' به '.<ref>') |
||
خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
كتاب با مقدمه مفصلى از محقق در پنج باب و هر باب در چندين فصل آغاز شده و مطالب در ده جلد، دربردارنده تفسير تمام سورههاى قرآن مىباشد. | كتاب با مقدمه مفصلى از محقق در پنج باب و هر باب در چندين فصل آغاز شده و مطالب در ده جلد، دربردارنده تفسير تمام سورههاى قرآن مىباشد. | ||
نويسنده در اين كتاب به تفسير آيات قرآن پرداخته و از آراى اصولى و فقهى خود و نيز آراى امام مذهب خود، ابوحنيفه بهره گرفته است. بدين جهت كتاب رنگ اعتقادى و فقهى دارد .<ref>ربانى گلپايگانى، على، ص 106</ref> | نويسنده در اين كتاب به تفسير آيات قرآن پرداخته و از آراى اصولى و فقهى خود و نيز آراى امام مذهب خود، ابوحنيفه بهره گرفته است. بدين جهت كتاب رنگ اعتقادى و فقهى دارد ..<ref>ربانى گلپايگانى، على، ص 106</ref> | ||
وى در اين تفسير، از روشهاى گوناگون تفسيرى همانند قرآنى، روايى و عقلى بهره جسته است. در اين مجموعه، جلد اول، تا آخر جزء اول و جلد آخر، از سوره مطففين تا آخر قرآن را در بر دارد. | وى در اين تفسير، از روشهاى گوناگون تفسيرى همانند قرآنى، روايى و عقلى بهره جسته است. در اين مجموعه، جلد اول، تا آخر جزء اول و جلد آخر، از سوره مطففين تا آخر قرآن را در بر دارد. | ||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
ماتريدى در تفسير خود ابتدا به بيان اقوال مفسرين و اختلافات آنها پرداخته است؛ مثلاً در تفسير {{متن قرآن|يوْمَ يقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلَائِكة صَفًّا|سوره=نباء|آیه=38}} | ماتريدى در تفسير خود ابتدا به بيان اقوال مفسرين و اختلافات آنها پرداخته است؛ مثلاً در تفسير {{متن قرآن|يوْمَ يقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلَائِكة صَفًّا|سوره=نباء|آیه=38}} | ||
گفته است: «اختلف في الروح؛ فمنهم من قال: هو جبريل(ع) و منهم من صرفه إلى أرواح المسلمين و منهم من ذكر أنّهم الحفظة على الملائكة يرون الملائكة و لا تراهم الملائكة»، سپس نظر خود را بيان نموده است: «و جاز أن يكون الرُّوح الكتب المنزلة من السماء...». همچنين در ادامه در برخى موارد ابتدا ديدگاه خود را بيان مىنمايد، سپس براى بيان خود آيهاى از قرآن يا روايت يا از عقل و... را شاهد مثال مىآورد .<ref>عبدالفغار حسين. اف</ref> | گفته است: «اختلف في الروح؛ فمنهم من قال: هو جبريل(ع) و منهم من صرفه إلى أرواح المسلمين و منهم من ذكر أنّهم الحفظة على الملائكة يرون الملائكة و لا تراهم الملائكة»، سپس نظر خود را بيان نموده است: «و جاز أن يكون الرُّوح الكتب المنزلة من السماء...». همچنين در ادامه در برخى موارد ابتدا ديدگاه خود را بيان مىنمايد، سپس براى بيان خود آيهاى از قرآن يا روايت يا از عقل و... را شاهد مثال مىآورد ..<ref>عبدالفغار حسين. اف</ref> | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
محقق در باب اول مقدمه، به بررسى عصر ماتريدى پرداخته .<ref>مقدمه، ج اول، ص 3</ref> و سپس، زندگىنامه مفصلى از وى، ارائه نموده است .<ref>همان، ص 71</ref> در ادامه، به بررسى فرق و مذاهب اسلامى .<ref>همان، ص 95</ref>، تفاسير قرآن .<ref>همان، ص 179</ref> و همچنين تفسير ماتريدى .<ref>همان، ص 299</ref>، پرداخته است. | محقق در باب اول مقدمه، به بررسى عصر ماتريدى پرداخته ..<ref>مقدمه، ج اول، ص 3</ref> و سپس، زندگىنامه مفصلى از وى، ارائه نموده است ..<ref>همان، ص 71</ref> در ادامه، به بررسى فرق و مذاهب اسلامى ..<ref>همان، ص 95</ref>، تفاسير قرآن ..<ref>همان، ص 179</ref> و همچنين تفسير ماتريدى ..<ref>همان، ص 299</ref>، پرداخته است. | ||
براى هر مفسرى لازم است كه قبل از وارد شدن به بحث تفسير، موضع خود را در برخى از مسائل كه به آنها پيشفرضها يا مبانى تفسير گفته مىشود، مشخص و معين نمايد. برخى از مفسران قبل از شروع به تفسير، در مقدمه، مبانى خويش را ذكر مىكنند، اما برخى ديگر مبانى خويش را ذكر نكردهاند، مانند امام ماتريدى. البته در لابهلاى تفسير ماتريدى مىتوان به مبانى او پى برد، لذا برخى از محققان مبانى وى را در تفسير چنين ذكر كردهاند: | براى هر مفسرى لازم است كه قبل از وارد شدن به بحث تفسير، موضع خود را در برخى از مسائل كه به آنها پيشفرضها يا مبانى تفسير گفته مىشود، مشخص و معين نمايد. برخى از مفسران قبل از شروع به تفسير، در مقدمه، مبانى خويش را ذكر مىكنند، اما برخى ديگر مبانى خويش را ذكر نكردهاند، مانند امام ماتريدى. البته در لابهلاى تفسير ماتريدى مىتوان به مبانى او پى برد، لذا برخى از محققان مبانى وى را در تفسير چنين ذكر كردهاند: | ||
خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
و) عقل (اجتهاد): ماتريدى در تفسير آيات، جمعبندى اقوال، توضيح الفاظ كنايه، جمع ميان آيات بهظاهر متعارض و... از روش تفسير عقلى و اجتهادى استفاده كرده است. | و) عقل (اجتهاد): ماتريدى در تفسير آيات، جمعبندى اقوال، توضيح الفاظ كنايه، جمع ميان آيات بهظاهر متعارض و... از روش تفسير عقلى و اجتهادى استفاده كرده است. | ||
ز)- اقوال مفسران: ماتريدى در برخى موارد، به سخن مفسرين نيز در تفسير برخى آيات تمسك مىجويد؛ از جمله در بسيارى از موارد، از بيانات امام [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، از جلالالدين [[سيوطى]] و... استفاده نموده است .<ref>ر. ك.: همان</ref> | ز)- اقوال مفسران: ماتريدى در برخى موارد، به سخن مفسرين نيز در تفسير برخى آيات تمسك مىجويد؛ از جمله در بسيارى از موارد، از بيانات امام [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]]، از جلالالدين [[سيوطى]] و... استفاده نموده است ..<ref>ر. ك.: همان</ref> | ||
با سير در تفسير ماتريدى دو گرايش را در تفسير ايشان خواهيم يافت: | با سير در تفسير ماتريدى دو گرايش را در تفسير ايشان خواهيم يافت: | ||
خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
الف)- گرايش كلامى: از آنجا كه ماتريدى قبل از مفسر بودن، يك متكلم است، در جاىجاى تفسيرش مباحث كلامى ديده مىشود و در مباحث كلامى بيشترين حمله را بهسوى مذهب رايج آن زمان؛ يعنى معتزله دارد؛ لذا گرايش كلامى از مهمترين گرايشهاى تفسيرى ايشان محسوب مىشود. | الف)- گرايش كلامى: از آنجا كه ماتريدى قبل از مفسر بودن، يك متكلم است، در جاىجاى تفسيرش مباحث كلامى ديده مىشود و در مباحث كلامى بيشترين حمله را بهسوى مذهب رايج آن زمان؛ يعنى معتزله دارد؛ لذا گرايش كلامى از مهمترين گرايشهاى تفسيرى ايشان محسوب مىشود. | ||
ب)- گرايش فقهى: ماتريدى علاوه بر گرايش كلامى، گرايش فقهى هم دارد كه در برخى از موارد، مسائل فقهى را مطرح و يا سعى در استخراج احكام از آيات دارد .<ref>ر. ك.: همان</ref> | ب)- گرايش فقهى: ماتريدى علاوه بر گرايش كلامى، گرايش فقهى هم دارد كه در برخى از موارد، مسائل فقهى را مطرح و يا سعى در استخراج احكام از آيات دارد ..<ref>ر. ك.: همان</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == |
ویرایش