تطور مشكلة الفصاحة و التحليل البلاغي و موسيقي الشعر: تفاوت میان نسخه‌ها

كتاب، دربردارنده نمونه‌هايى از تعدادى آثار ادبى مى‌باشد كه مربوط به سنوات اوليه از تاريخ مسلمين است <ref>مقدمه، ص 8</ref>.

در مقدمه ضمن بيان جايگاه فصاحت و بلاغت، به موضوع مباحث كتاب اشاره شده است <ref>مقدمه، ص 7</ref>.

در مبحث اول از فصاحت در كلام و نقش و جايگاه آن، سخن به ميان آمده است <ref>متن كتاب، ص 19</ref>.

مبحث دوم، دربردارنده تحليل بلاغى در تفسير شعر مى‌باشد. نويسنده، در اين مبحث، به بررسى اشعار دوران جاهليت و صدر اسلام پرداخته، پس از توضيح تجارب شعراى حنفيه، به بحث از ظرافت‌ها و تيزبينى‌هاى هنرى بيان پرداخته و سپس، مجالس و مؤلفين قرن پنجم هجرى را بررسى نموده است <ref>همان، ص 12</ref>.

مطالب و موضوعاتى كه در اين مبحث مطرح گرديده، عبارت است از: تفسير شعر از صدر اسلام تا قرن پنجم؛ عناصر بيان در تفسير شعر؛ عناصر معانى و بديع در تفسير شعر <ref>همان</ref>.

از جمله افرادى كه در اين مبحث، نامى از ايشان برده شده و از اشعار و سخنانشان به‌عنوان شاهد مثال، استفاده شده است، عبارتند از: ابوسعيد سكرى (275ق)، [[مبرد، محمد بن یزید|مبرد]] (285ق)، ابوالعباس ثعلب (291ق)، ابومحمد انبارى (304ق)، ابومحمد اعرابى (428ق)، اخفش اصغر (315ق)، [[عسکری، حسن بن عبدالله|ابوهلال عسكرى]]  (395ق)، ابن سيده (458ق)، ابوعبدالله زوزنى (486ق)، ابوجعفر نحاس (338ق)، ابن المعتز (296ق)، ابابكر صولى (335ق)، قاضى جرجانى (366ق)، بشر آمدى (370ق)، عبدالقاهر جرجانى (471ق) و خطيب تبريزى (502ق) <ref>همان</ref>.

مبحث سوم، به موسيقى شعر عربى و اقدامات قدما در مورد عروض و ضوابط فنى شعر، اختصاص يافته است <ref>همان</ref>.

نويسنده در اين باب، ضمن اشاره به وصف و تعابير خليل از نتاج شعرى، به بررسى بحور مختلف شعرى پرداخته است <ref>مقدمه، ص 13</ref>.