۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ':ت' به ': ت') |
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)') |
||
خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
در مقدمه نويسنده، علاوه بر بيان انگيزه تأليف، به برخى مشخصات و ويژگىهاى كتاب، اشاره شده است <ref>مقدمه نويسنده، ج1، ص99-103</ref>. | در مقدمه نويسنده، علاوه بر بيان انگيزه تأليف، به برخى مشخصات و ويژگىهاى كتاب، اشاره شده است <ref>مقدمه نويسنده، ج1، ص99-103</ref>. | ||
بلنسى در تفسير مبهمات قرآن، همچون سهيلى و ابن عسكر، عمل كرده است؛ يعنى ابتدا از خود قرآن بهره مىگيرد؛ با اين توضيح كه پس از مطرح كردن آيه مبهم، چنانچه آيه يا آياتى در تفسير و شرح آن آيه يافت، از آن استفاده مىكند؛ وگرنه به حديث رسول خدا (ص) براى كشف مبهم روى مىآورد. وى بهفراوانى از روايات استفاده مىكند. در اين مورد، به سهيلى شبيهتر است تا به ابن عسكر <ref>ر.ك: رفيعى، محسن؛ شريفى، معصومه، ص77</ref>. | بلنسى در تفسير مبهمات قرآن، همچون سهيلى و ابن عسكر، عمل كرده است؛ يعنى ابتدا از خود قرآن بهره مىگيرد؛ با اين توضيح كه پس از مطرح كردن آيه مبهم، چنانچه آيه يا آياتى در تفسير و شرح آن آيه يافت، از آن استفاده مىكند؛ وگرنه به حديث رسول خدا(ص) براى كشف مبهم روى مىآورد. وى بهفراوانى از روايات استفاده مىكند. در اين مورد، به سهيلى شبيهتر است تا به ابن عسكر <ref>ر.ك: رفيعى، محسن؛ شريفى، معصومه، ص77</ref>. | ||
وى در صورتى كه نتواند مبهم را با قرآن يا حديث و سنّت پيامبر (ص) كشف نمايد، دست به دامان سخنان صحابه و سپس تابعين مىشود. او از ابن عباس، [[امام على(ع)]]، ابن مسعود و جز آنان، بهعنوان صحابه به نقل حديث پرداخته است و تابعينى كه از آنان حديث نقل كرده، عبارتند از: عكرمه، مجاهد بن جَبْر، حسن بصرى، وهب بن منبه، قتاده و... <ref>همان</ref>. | وى در صورتى كه نتواند مبهم را با قرآن يا حديث و سنّت پيامبر(ص) كشف نمايد، دست به دامان سخنان صحابه و سپس تابعين مىشود. او از ابن عباس، [[امام على(ع)]]، ابن مسعود و جز آنان، بهعنوان صحابه به نقل حديث پرداخته است و تابعينى كه از آنان حديث نقل كرده، عبارتند از: عكرمه، مجاهد بن جَبْر، حسن بصرى، وهب بن منبه، قتاده و... <ref>همان</ref>. | ||
مىتوان برجستگىها ويژگىها و ارزش علمى اين تفسير گرانبها را در امور زير، خلاصه نمود: | مىتوان برجستگىها ويژگىها و ارزش علمى اين تفسير گرانبها را در امور زير، خلاصه نمود: | ||
خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
افزون بر محاسن فراوانى كه در كتاب بلنسى وجود دارد، برخى ضعفها و نارسايىها نيز بر آن وارد است: | افزون بر محاسن فراوانى كه در كتاب بلنسى وجود دارد، برخى ضعفها و نارسايىها نيز بر آن وارد است: | ||
#عدم ارجاع به مصادر اصلى: گاهى مؤلّف، أحاديث و سخنانى را ارائه مىدهد، ولى به مصادر اصلى ارجاع نمىدهد و به انتساب، به تفاسير و كتب متأخّرين اكتفا مىكند؛ به مَثَل، در تفسير اين سخن خداوند: ''' «وَ حَلاَئِلُ اَبْنَاءِكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْلاَبِكُمْ» ''' <ref>نساء: 23</ref>، از عطاء بن ابىرباح نقل مىكند كه: «اين آيه درباره پيامبر (ص) نازل شده؛ آنگاه كه پس از جدا شدن زينب بنت جحش از زيد بن حارثه با وى ازدواج نمود، مشركان گفتند: او با زن پسرش ازدواج كرده است؛ پس اين آيه نازل شده تا پسرانى را كه از پشت خود افراد هستند، تخصيص نمايد». مؤلّف اين مطلب را به ابن عطيّه و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] نسبت داده؛ درصورتىكه [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] آن را به نقل از عطا در تفسيرش آورده است <ref>همان، ص78</ref>. | #عدم ارجاع به مصادر اصلى: گاهى مؤلّف، أحاديث و سخنانى را ارائه مىدهد، ولى به مصادر اصلى ارجاع نمىدهد و به انتساب، به تفاسير و كتب متأخّرين اكتفا مىكند؛ به مَثَل، در تفسير اين سخن خداوند: ''' «وَ حَلاَئِلُ اَبْنَاءِكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْلاَبِكُمْ» ''' <ref>نساء: 23</ref>، از عطاء بن ابىرباح نقل مىكند كه: «اين آيه درباره پيامبر(ص) نازل شده؛ آنگاه كه پس از جدا شدن زينب بنت جحش از زيد بن حارثه با وى ازدواج نمود، مشركان گفتند: او با زن پسرش ازدواج كرده است؛ پس اين آيه نازل شده تا پسرانى را كه از پشت خود افراد هستند، تخصيص نمايد». مؤلّف اين مطلب را به ابن عطيّه و [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] نسبت داده؛ درصورتىكه [[طبری آملی، محمد بن جریر|طبرى]] آن را به نقل از عطا در تفسيرش آورده است <ref>همان، ص78</ref>. | ||
#عدم اشاره به مصدر برخى از سخنان: وى گاهى سخنانى را بهطور كامل نقل مىكند، بدون اينكه به مصدرش اشاره نمايد؛ درصورتىكه بيشتر اين مطالب - غالباً - از «المحرّر الوجيز» ابن عطيّه و «الكشّاف» [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] است؛ به مَثَل، آنچه درباره اين سخن خداوند: ''' «وَ إذَا لَقُوا الَّذِينَ ءَامَنُوا» '''<ref>بقره: 76</ref> آورده، به همين گونه است <ref>همان</ref>. | #عدم اشاره به مصدر برخى از سخنان: وى گاهى سخنانى را بهطور كامل نقل مىكند، بدون اينكه به مصدرش اشاره نمايد؛ درصورتىكه بيشتر اين مطالب - غالباً - از «المحرّر الوجيز» ابن عطيّه و «الكشّاف» [[زمخشری، محمود بن عمر|زمخشرى]] است؛ به مَثَل، آنچه درباره اين سخن خداوند: ''' «وَ إذَا لَقُوا الَّذِينَ ءَامَنُوا» '''<ref>بقره: 76</ref> آورده، به همين گونه است <ref>همان</ref>. | ||
#استطراد و سخنراندن طولانى و خستهكننده پيرامون برخى مسائل: در اين باره مىتوان به موارد زير اشاره نمود: استطراد در بحث پيرامون نامهاى سوره «فاتحه» و پرداختن به مباحث صرفى و نحوى؛ استطراد در بحث پيرامون «آدم» و «ابليس» و پرداختن به مباحث لغوى؛ استطراد در بحث پيرامون «شراب» و ارائه نامها و صفات آن <ref>همان</ref>. | #استطراد و سخنراندن طولانى و خستهكننده پيرامون برخى مسائل: در اين باره مىتوان به موارد زير اشاره نمود: استطراد در بحث پيرامون نامهاى سوره «فاتحه» و پرداختن به مباحث صرفى و نحوى؛ استطراد در بحث پيرامون «آدم» و «ابليس» و پرداختن به مباحث لغوى؛ استطراد در بحث پيرامون «شراب» و ارائه نامها و صفات آن <ref>همان</ref>. |
ویرایش