حدائق الحقائق: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حدائق الحقائق'''، به زبان عربى، اثر محمد بن ابوبكر رازى و در موضوع عرفان عملى است.

#توبه در نزد اهل حقيقت بر دو نوع است: توبه عام و توبه خاص. توبه خاص خود بر دوقسم است: توبه عارفان و توبه مقربان.

#مجاهده در مشرب تصوف، محاربه با نفس اماره است با رياضات شرعيه. برخى گفته‌اند: مجاهده، منع كردن نفس از مألوفات است. به نظر اهل تصوف، مجاهد خواص تصفيه احوال به شمار مى‌رود؛ به‌طورى كه مجاهده كننده با رياضاتى از قبيل جوع و سهر مى‌تواند اخلاق مذمومه خود را به اخلاق محموده تبديل نمايد.

#خلوت، صفت اهل صفوت است و عزلت، از امارات وصلت است و براى مريد لازم است كه در ابتداى سير و سلوكش به عزلت از ابناء خلق بپردازد و در نهايت، به خلوت روى آورد تا انس بين عبدو معبود تحقق يابد. در عرفان، عزلت بر دو نوع است: عزلت عوام و عزلت خواص. عزلت عوام، همان مفارقت از مردم است براى سالم ماندن آنها از شر وى. عزلت خواص، جدا شدن از صفات بشرى به‌سوى صفات ملكى است.

#مخالفت نفس و قطع حظوظ نفسانى سرلوحه عبادت است، چون هواى نفس بزرگ‌ترين حجابى است كه ميان عبدو رب قرار گرفته و تا سلطان نفس شكسته نشود، انسان به هيچ مقامى نمى‌رسد.

#حسد اشد امراض نفسانى و بدترين رذايل و خبيث‌ترين آنهاست و صاحب خود را به عذاب دنيا گرفتار و به عقاب عقبى مبتلا مى‌سازد.

#غيبت، اعظم مهلكات و اشد معاصى است و به اجماع جميع امت و صريح كتاب رب الغرة و احاديث پيامبر(ص)، حرمت آن ثابت است.

#دنيا مانند پيرزنى است متعفن كه ظاهر خود را زينت مى‌دهد و خود را به انواع زيورها مى‌آرايد تا مردمان را فريفته خود سازد.

#علت طول امل، محبت دنياى دنى و انس به لذات فانى است و موجب مى‌شود كه انسان از خداوند غافل شود.

#صمت و سكوت موجب نجات انسان است و بر دو نوع است: صمت عوام و صمت خواص.

#نزديك‌ترين راه به‌سوى خداوند عز و جل، تفكر است و بهترين آنها تفكر در نفس است.

#فقير در اصطلاح اهل حقيقت آن است كه شخصى غير از خداوند كسى را تكيه‌گاه خود قرار ندهد و اين در اصطلاح اهل حكمت همان فقر وجودى است.

#خوف و رجاء، هر كدام، مراتبى دارند و همواره متلازمند؛ يعنى خوف بدون رجاء و رجاى بدون خوف وجود ندارد و دائماً با هم هستند. اكثر اهل حقيقت مى‌گويند كه خوف و رجاء مانند دو جناح طير هستند كه هر گاه معتدل باشند، پرواز طير تام خواهد بود.

#حزن، انكسار قلب و خضوع آن است و خداوند متعال قلب محزون را همواره دوست دارد.

#خداوند متعال چشمان كسى را كه شب‌زنده‌دارى كرده و از خشيت او گريه و زارى نموده، بر آتش جهنم حرام كرده است.

#جوع يكى از اركان اربعه سلوك الى الله است و موجب دست‌يابى انسان به ينابيع حكمت مى‌شود.

#خداوند سبحان غناء را در قناعت قرار داده، همان‌طورى كه ذلت را در معصيت قرار داده است.

#توكل، بدايت سلوك، تسليم، اواسط آن و تفويض، نهايت سلوك به شمار مى‌رود.

#بلاء بر سه قسم است: بلاى بر مخلصين، بلاى بر اتقياء و بلاى بر صديقين.

#علامت صبر آن است كه نعمت و نقمت براى انسان يك‌سان باشد.

#رضا سرور قلب است به قضاى الهى.