۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
'''در آمدی بر تفسیر علمی قرآن''' تألیف دكتر محمد على رضائى اصفهانى كتاب پيرامون تفسير علمى قرآن نوشته شده است.مطالب كتاب در سه بخش:تفسير، علم(قرآن و علم)و تفسير علمى قرآن ارائه شده است كه در بخش اول پس از تعريف تفسير و تاويل معيارهاى تفسير معتبر و روشهاى | |||
تفسيرى بيان شده است كه اين بخش به عنوان مقدمه مى‌باشد.اما آنچه كه اساس مطالب اين كتاب را تشكيل مى‌دهد بخش دوم و بخش سوم مى‌باشد كه مؤلف محترم براى بيان تفسير علمى قرآن در ابتدا رابطۀ علم و دين و ديدگاههاى موافقين و مخالفين در مورد علوم تجربى و رابطۀ آن با قرآن را مورد بررسى قرار داد. | |||
و در بخش پايانى تفسير علمى قرآن را مورد بحث و نمونه‌هايى از تفسير علمى قرآن را ذكر نموده‌اند | |||
با روشى كه در كتاب ارائه شده و مطالبى را كه توضيح داده‌اند مسالۀ تعارض علم و دين به خوبى روشن شده و در حقيقت رابطۀ علم و دين،جايگاه اساسى آن روشن و سازگارى و انطباق يافته‌هاى علوم تجربى با دست آوردهاى وحى قرآنى به اثبات رسيده است | |||
با روشى كه در كتاب ارائه شده و مطالبى را كه توضيح داده‌اند مسالۀ تعارض علم و دين | |||
به خوبى روشن شده و در حقيقت رابطۀ علم و دين،جايگاه اساسى آن روشن | |||
و سازگارى و انطباق يافته‌هاى علوم تجربى با دست آوردهاى | |||
وحى قرآنى به اثبات رسيده است | |||
==ساختار كتاب== | ==ساختار كتاب== | ||
كتاب داراى تقريظى از آيت ا..معرفت و مقدمه‌اى از طرف مؤلف | كتاب داراى تقريظى از آيت ا..معرفت و مقدمه‌اى از طرف مؤلف و سه بخش و چهارده فصل مى‌باشد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است | ||
و سه بخش و چهارده فصل مى‌باشد كه فهرست مطالب آن به قرار زير است | |||
بخش اول:تفسير اين بخش شامل سه فصل مى‌باشد | بخش اول:تفسير اين بخش شامل سه فصل مى‌باشد | ||
تعريف‌ها شامل: | تعريف‌ها شامل: تعريف لغوى و اصطلاحى تفسير/فرق تفسير و تاويل/، | ||
تعريف لغوى و اصطلاحى تفسير/فرق تفسير و تاويل/، | |||
معيارهاى تفسير معتبر/شرايط مفسر/منابع تفسير معتبر و | معيارها شامل: معيارهاى تفسير معتبر/شرايط مفسر/منابع تفسير معتبر و | ||
روشهاى تفسيرى شامل: | روشهاى تفسيرى شامل: | ||
علل پيدايش شيوه‌هاى مختلف در تفسير قرآن/تفسير قرآن با قرآن/تفسير | علل پيدايش شيوه‌هاى مختلف در تفسير قرآن/تفسير قرآن با قرآن/تفسير قرآن با عقل/تفسير قرآن با روايات/تفسير علمى/تفسير موضوعى قرآن/تفسير به راى تفسير رمزى و اسطوره‌اى/تفسير اجتهادى(تفسير كامل) | ||
قرآن با عقل/تفسير قرآن با روايات/تفسير علمى/تفسير موضوعى قرآن/تفسير به راى | |||
تفسير رمزى و اسطوره‌اى/تفسير اجتهادى(تفسير كامل) | |||
قرآن و علم شامل: | بخش دوم:علم اين بخش داراى شش فصل مى‌باشد: قرآن و علم شامل: تاكيد قرآن بر علم/علوم و مسلمانان/علوم واجب و حرام در اسلام/مقايسه قرآن | ||
تاكيد قرآن بر علم/علوم و مسلمانان/علوم واجب و حرام در اسلام/مقايسه قرآن | |||
با تورات و انجيل در توجه به علم، | با تورات و انجيل در توجه به علم، | ||
علوم شامل:علم چيست/سير طبقه بنديهاى علوم | علوم شامل:علم چيست/سير طبقه بنديهاى علوم/معيارهاى طبقه بندى علوم، | ||
/ | مطالب علمى قرآن شامل:آيا همۀ علوم بشرى در قرآن وجود دارد/دلايل موافقين و مخالفين/جمع بندى و نتيجه‌گيرى/مطالب علمى قرآن استطرادى است، | ||
چهارم:قلمرو علم و دين شامل: مقدمه/آيا علوم تجربى يقين‌آور است/آيا علوم تجربى مى‌تواند ماوراى حس را اثبات كند/توافق قرآن با علوم جديد/آيا قرآن نظريات علمى را اثبات يا نفى مى‌كند/آيا علوم تجربى در فهم آيات تاثير دارد/مقدار تاثير علوم تجربى در فهم قرآن، | |||
/ | رابطۀ علم و دين شامل: مقدمه/تداخل علم و دين/تعارض علم و دين/جدايى مطلق علم و دين توافق و سازگارى علم و دين/تاثيرات علم و دين در يكديگر و حوزه‌هاى مختص و مشترك علم و دين شامل: | ||
مقدمه/نظريه كانت/نظريۀ اگزيستانسياليستها/نظريه‌هاى زبان علم و دين نظريۀ تداخل حوزه‌هاى علم و دين/اشتراك علم و دين در حوزۀ انسان و طبيعت | |||
مقدمه/نظريه كانت/نظريۀ اگزيستانسياليستها/نظريه‌هاى زبان علم و دين | |||
نظريۀ تداخل حوزه‌هاى علم و دين/اشتراك علم و دين در حوزۀ انسان و طبيعت | |||
بخش سوم:تفسير علمى اين بخش شامل پنچ فصل مى‌باشد | بخش سوم:تفسير علمى اين بخش شامل پنچ فصل مى‌باشد | ||
مقدمات شامل:مقدمه/معنى اصطلاحى تفسير علمى | مقدمات شامل:مقدمه/معنى اصطلاحى تفسير علمى پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در غرب/پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در اسلام/علل گسترش تفسير علمى، | ||
پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در غرب/پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در اسلام/علل گسترش تفسير علمى، | |||
موافقان تفسير علمى از قبيل:ابن مسعود/بو على سينا/غزالى/مرحوم طبرسى... | تفسير علمى در بستر تاريخ شامل موافقان تفسير علمى از قبيل:ابن مسعود/بو على سينا/غزالى/مرحوم طبرسى... | ||
مخالفان تفسير علمى همچون:ابواسحاق شاطبى/شيخ محمود شلتوت/دكتر ذهبى | مخالفان تفسير علمى همچون:ابواسحاق شاطبى/شيخ محمود شلتوت/دكتر ذهبى | ||
قائلان به تفصيل در تفسير علمى همچون:سيد جمال اسدآبادى/[[سید قطب]] /رشيد رضا | قائلان به تفصيل در تفسير علمى همچون:سيد جمال اسدآبادى/[[سید قطب]] /رشيد رضا /محمد صادق المراغى/[[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبائى]] /آيت ا..مكارم شيرازى/آيت ا..معرفت و...، | ||
محمد صادق المراغى/[[طباطبایی، محمدحسین|علامه طباطبائى]] /آيت ا..مكارم شيرازى/آيت ا..معرفت و...، | |||
از جهت هدف مفسر/اقسام تفسير علمى از جهت شكل و شيوۀ تفسير/معيارهاى تفسير علمى معتبر | دلايل تفسير علمى و اقسام آن شامل: دلايل موافقين و مخالفين/ديدگاههاى تفصيل و دلايل آنها/اقسام تفسير علمى از جهت هدف مفسر/اقسام تفسير علمى از جهت شكل و شيوۀ تفسير/معيارهاى تفسير علمى معتبر | ||
معيارهاى تفسير علمى غير معتبر/آثار منفى و مثبت تفسير علمى/خلاصه و نتيجه‌گيرى، | معيارهاى تفسير علمى غير معتبر/آثار منفى و مثبت تفسير علمى/خلاصه و نتيجه‌گيرى، | ||
| خط ۱۵۸: | خط ۹۴: | ||
تفسير علمى و تعارض علم و دين شامل: | تفسير علمى و تعارض علم و دين شامل: | ||
آيا تعارض قرآن با علم ممكن است/راه حلهاى تعارض علم و دين/تا چه اندازه مى‌توان | آيا تعارض قرآن با علم ممكن است/راه حلهاى تعارض علم و دين/تا چه اندازه مى‌توان در ظواهر امر قرآن مصرف نمود/تعبد و اعتقاد به ظاهر آيات قرآن تا چه اندازه لازم است/علل تعارض علم و دين و راههاى جلوگيرى از آن و نمونه‌هاى تفسير علمى آيات قرآن شامل:قضايا و آياتى كه تفسير علمى در آنها صورت مى‌گيرد/نمونه‌هايى از تفسير علمى معتبر/نمونه‌هايى از تفسير علمى غير معتبر | ||
در ظواهر امر قرآن مصرف نمود/تعبد و اعتقاد به ظاهر آيات قرآن تا چه اندازه لازم است/علل تعارض | |||
علم و دين و راههاى جلوگيرى از آن و | |||
نمونه‌هاى تفسير علمى آيات قرآن شامل:قضايا و آياتى كه تفسير علمى در آنها | |||
صورت مى‌گيرد/نمونه‌هايى از تفسير علمى معتبر/نمونه‌هايى از تفسير علمى غير معتبر | |||
==ويژگى‌ها== | ==ويژگى‌ها== | ||
#مؤلف پس از طرح موضوع،ديدگاههاى مخالفين و موافقين را همراه باادالۀ آنها ذكر مى‌نمايد و در پايان نتيجه‌گيرى مى‌نمايند | |||
#بخش دوم-فصل پنجم،در اين فصل رابطۀ علم و دين را مورد بحث قرار داده چهار احتمال در اين باره بدين صورت ذكر مى‌كند كه: | |||
1-علم و دين با يكديگر رابطه‌اى ندارند 2-رابطۀ خصمانه دارند 3-تداخل دارند 4-با يكديگر سازگارى دارند بخش سوم-فصل پنجم:نمونه‌هاى از آيات كه از طرف دانشمندان علوم اسلامى و علوم تجربى، تفسير علمى شده و سپس آن نظريه تغيير كرده و تفسير قرآن در معرض خطا قرار گرفته است بيان شده(مانند خلقت انسان و نظريۀ تكامل داروين) | |||
4-بخش سوم-فصل پنجم:نمونه‌هاى تفسير علمى معتير را بااستفاده از آيات توضيح داده و در ادامۀ آن آياتى كه تفسير علمى(غير معتبر) شده ذكر و دليل غير معتبر بودن آنها بيان شده است | |||
5-در بخش سوم-فصل اول(مقدمات)،پيشينۀ تاريخى تفسير علمى در غرب و جهان اسلام را بطور جداگانه بحث نموده و نتيجه‌گيرى مى‌كنند كه تفسير علمى قرآن از قرن دوم هجرى شروع شده است در ادامۀ اين بحث علل آن را نيز بيان مى‌نمايند | |||
6-در بخش دوم،فصل اول:(قرآن و علم)نقش مسلمانان در پيشرفت علم را تشريح نموده،خدماتى را كه مسلمانان در پيشرفت علوم مختلف | |||
6-در بخش دوم،فصل اول:(قرآن و علم)نقش مسلمانان در پيشرفت | |||
علم را تشريح نموده،خدماتى را كه مسلمانان در پيشرفت علوم مختلف | |||
ارائه داده‌اند ذكر شده است | ارائه داده‌اند ذكر شده است | ||
7-در بخش دوم-فصل سوم:در اين فصل پيرامون مطالب علمى قرآن | 7-در بخش دوم-فصل سوم:در اين فصل پيرامون مطالب علمى قرآن بحث نموده و اينكه آيا همۀ علوم در قرآن موجود است يا خير؟دلايل موافقان و مخالفان را ذكر و مورد نقد و بررسى قرار داده‌اند و نتيجه مى‌گيرند كه ظاهر آيات قرآن بر تمام علوم بشرى دلالت ندارند گر چه در قرآن به بعضى از علوم | ||
بحث نموده و اينكه آيا همۀ علوم در قرآن موجود است يا خير؟دلايل موافقان و | |||
مخالفان را ذكر و مورد نقد و بررسى قرار داده‌اند و نتيجه مى‌گيرند كه ظاهر آيات | |||
قرآن بر تمام علوم بشرى دلالت ندارند گر چه در قرآن به بعضى از علوم | |||
اشاره شده است | اشاره شده است | ||
8-در بخش سوم:فصل چهارم:در اين فصل پيرامون تعارض قرآن با علم | 8-در بخش سوم:فصل چهارم:در اين فصل پيرامون تعارض قرآن با علم بحث نموده،در ابتداء تعارض علم و دين را به دو صورت(واقعى و ظاهرى) توضيح داده،در پايان راه حلهاى تعارض علم و دين را بيان نموده‌اند. | ||
بحث نموده،در ابتداء تعارض علم و دين را به دو صورت(واقعى و ظاهرى) | |||
توضيح داده،در پايان راه حلهاى تعارض علم و دين را بيان نموده‌اند. | |||
==نسخه شناسى== | ==نسخه شناسى== | ||
كتاب يك جلد، متن آن فارسى،داراى 516 صفحه مى‌باشد كه | كتاب يك جلد، متن آن فارسى،داراى 516 صفحه مى‌باشد كه داراى فهرست: | ||
الف:منابع و مأخذ | الف:منابع و مأخذ | ||
| خط ۲۶۰: | خط ۱۳۵: | ||
و-فهرست تفصيلى | و-فهرست تفصيلى | ||
همچنین داراى فهرست كتابشناسى تفسير علمى(كتابنامه) | |||
== پیوندها == | == پیوندها == | ||