۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
إبصار العين في أنصار الحسين عليهالسلام (طبع جدید) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۰ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۰۱:۴۵
، ۱۰ مارس ۲۰۱۷جایگزینی متن - 'ن(' به 'ن ('
جز (جایگزینی متن - 'ر(' به 'ر (') |
جز (جایگزینی متن - 'ن(' به 'ن (') |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
==معرفی اجمالی== | ==معرفی اجمالی== | ||
'''إبصار العين في أنصار الحسين(ع)'''، اثر شیخ محمد بن طاهر سماوی، همراه با تحقیق محمدجعفر طبسی، حاوی شرح زندگانی اصحاب امام حسین(ع) است. | '''إبصار العين في أنصار الحسين (ع)'''، اثر شیخ محمد بن طاهر سماوی، همراه با تحقیق محمدجعفر طبسی، حاوی شرح زندگانی اصحاب امام حسین (ع) است. | ||
آقابزرگ تهرانی میگوید: مؤلف، کتابش را در ابتدای پذیرش منصب قضاوت، تألیف و در سال 1343ق، منتشر نمود<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص17</ref>. | آقابزرگ تهرانی میگوید: مؤلف، کتابش را در ابتدای پذیرش منصب قضاوت، تألیف و در سال 1343ق، منتشر نمود<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص17</ref>. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
مؤلف در این کتاب به بیان ترجمه یکصدودوازده تن از یاران امام حسین(ع) همت گماشته؛ چه کسانی که در رکاب آن حضرت، روز عاشورا در کربلا به شهادت رسیدند و چه کسانی که مانند «حسن مثنی» که زخمی شده، ولی به شهادت نرسیده و یا آن دسته که در یاری آن بزرگوار قبل از عاشورا در بصره به شهادت رسیدند؛ نظیر سلیمان بن رزین و یا در کوفه شهید شدند؛ مانند مسلم بن عقیل... | مؤلف در این کتاب به بیان ترجمه یکصدودوازده تن از یاران امام حسین (ع) همت گماشته؛ چه کسانی که در رکاب آن حضرت، روز عاشورا در کربلا به شهادت رسیدند و چه کسانی که مانند «حسن مثنی» که زخمی شده، ولی به شهادت نرسیده و یا آن دسته که در یاری آن بزرگوار قبل از عاشورا در بصره به شهادت رسیدند؛ نظیر سلیمان بن رزین و یا در کوفه شهید شدند؛ مانند مسلم بن عقیل... | ||
در ابتدای کتاب پیشدرآمدی از مؤلف آمده که به بیان زندگی امام حسین(ع) از ولادت تا شهادت اختصاص یافته است. | در ابتدای کتاب پیشدرآمدی از مؤلف آمده که به بیان زندگی امام حسین (ع) از ولادت تا شهادت اختصاص یافته است. | ||
متن کتاب بعد از مقدمه محقق، به هفده بخش تقسیم شده که مؤلف در هریک از آنها قبایلی را که یک رزمنده و یا بیشتر در رکاب امام(ع) داشتهاند، یادآور شده و در پایان کتاب، به بیان بیست فراز سودمند که همه آنها به یاران امام حسین(ع) ارتباط دارند، پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | متن کتاب بعد از مقدمه محقق، به هفده بخش تقسیم شده که مؤلف در هریک از آنها قبایلی را که یک رزمنده و یا بیشتر در رکاب امام(ع) داشتهاند، یادآور شده و در پایان کتاب، به بیان بیست فراز سودمند که همه آنها به یاران امام حسین (ع) ارتباط دارند، پرداخته است<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
منابع تاریخی در بیان تعداد یاران امام حسین(ع)، متفاوت سخن گفتهاند، ولی تاریخ در بالاترین عدد، یارانی را که در کربلا در کنار امام حضور داشتهاند، اندکی بیش از یکصد تن دانسته است و در تعداد شهدا نیز اختلاف دارند، ولی بنابر مشهور، تعداد شهدا را 72 تن ذکر کردهاند. | منابع تاریخی در بیان تعداد یاران امام حسین (ع)، متفاوت سخن گفتهاند، ولی تاریخ در بالاترین عدد، یارانی را که در کربلا در کنار امام حضور داشتهاند، اندکی بیش از یکصد تن دانسته است و در تعداد شهدا نیز اختلاف دارند، ولی بنابر مشهور، تعداد شهدا را 72 تن ذکر کردهاند. | ||
مؤلف در این کتاب میگوید: پنج تن از اصحاب رسول خدا از غیر بنیهاشم و 24 تن از یاران امیرالمؤمنین(ع) در کربلا حضور داشتهاند<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>. | مؤلف در این کتاب میگوید: پنج تن از اصحاب رسول خدا از غیر بنیهاشم و 24 تن از یاران امیرالمؤمنین (ع) در کربلا حضور داشتهاند<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>. | ||
در ابتدای کتاب مروری گذرا بر زندگی امام حسین(ع) از ولادت تا شهادت آمده است. | در ابتدای کتاب مروری گذرا بر زندگی امام حسین (ع) از ولادت تا شهادت آمده است. | ||
کتاب بعد از مروری گذرا بر زندگی امام حسین(ع)، با شهدای خاندان ابوطالب آغاز شده است. مؤلف در این بخش از کتاب 26 نفر از کسانی را که در کربلا و غیر کربلا همچون مسلم بن عقیل به شهادت رسیدند، نام برده و به شرح زندگانی هرکدام پرداخته است. تعداد هفت نفر از این شهدا از غلامان آن خاندان بشمار میروند. در این میان اولین شهیدی که مؤلف از وی نام میبرد، حضرت علی اکبر (ع) است. | کتاب بعد از مروری گذرا بر زندگی امام حسین (ع)، با شهدای خاندان ابوطالب آغاز شده است. مؤلف در این بخش از کتاب 26 نفر از کسانی را که در کربلا و غیر کربلا همچون مسلم بن عقیل به شهادت رسیدند، نام برده و به شرح زندگانی هرکدام پرداخته است. تعداد هفت نفر از این شهدا از غلامان آن خاندان بشمار میروند. در این میان اولین شهیدی که مؤلف از وی نام میبرد، حضرت علی اکبر (ع) است. | ||
طوایف و خاندانی که بعد از خاندان ابوطالب در این کتاب از آنها نامی به میان آمده، عبارتند از: بنیاسد، همدانی، مذحجی، انصاری، بجلی، خثعمی، کندی، غفاری، کلبی، ازدی، عبدی، تیمی، طایی، تغلبی، جهنی و تمیمی. | طوایف و خاندانی که بعد از خاندان ابوطالب در این کتاب از آنها نامی به میان آمده، عبارتند از: بنیاسد، همدانی، مذحجی، انصاری، بجلی، خثعمی، کندی، غفاری، کلبی، ازدی، عبدی، تیمی، طایی، تغلبی، جهنی و تمیمی. | ||
برخی از شهدا همچون واضح الترکی<ref>ر.ک: متن کتاب، ص144</ref>، سالم بن عمرو<ref>ر.ک: همان، ص182</ref>، سالم مولی عامر<ref>ر.ک: همان، ص191</ref> و جابر بن حجاج<ref>ر.ک: همان، ص193</ref> که در کربلا به شهادت رسیدند، از غلامان بودند و برخی نیز چون جون بن حوی از غلامانی بوده که آزاده شده و در رکاب امام حسین(ع) شمشیر زده تا به درجه رفیع شهادت نائل شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص176</ref>. | برخی از شهدا همچون واضح الترکی<ref>ر.ک: متن کتاب، ص144</ref>، سالم بن عمرو<ref>ر.ک: همان، ص182</ref>، سالم مولی عامر<ref>ر.ک: همان، ص191</ref> و جابر بن حجاج<ref>ر.ک: همان، ص193</ref> که در کربلا به شهادت رسیدند، از غلامان بودند و برخی نیز چون جون بن حوی از غلامانی بوده که آزاده شده و در رکاب امام حسین (ع) شمشیر زده تا به درجه رفیع شهادت نائل شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص176</ref>. | ||
در مقصد پایانی کتاب نام سه نفر از شهدای کربلا آمده که مؤلف نتوانسته است نام آنها را در هیچکدام از مقاصد شانزدهگانهای که به طوایف و قبایل اختصاص داده، جای دهد. | در مقصد پایانی کتاب نام سه نفر از شهدای کربلا آمده که مؤلف نتوانسته است نام آنها را در هیچکدام از مقاصد شانزدهگانهای که به طوایف و قبایل اختصاص داده، جای دهد. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
مؤلف در پایان ترجمه هر شهید، تلفظ صحیح کلمات و واژگان دشوار را در ذیل عنوان «ضبط الغريب» آورده است. | مؤلف در پایان ترجمه هر شهید، تلفظ صحیح کلمات و واژگان دشوار را در ذیل عنوان «ضبط الغريب» آورده است. | ||
در پایان کتاب خاتمهای آمده که حاوی بیست فایده درباره یاران امام حسین(ع) است. | در پایان کتاب خاتمهای آمده که حاوی بیست فایده درباره یاران امام حسین (ع) است. | ||
اولین فایده آن درباره کیفیت دفن شهدای دشت کربلاست. مؤلف میگوید: برخی از شهدا، همچون: امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع)، همان جایی که به شهادت رسیدهاند، دفن شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص219</ref>. | اولین فایده آن درباره کیفیت دفن شهدای دشت کربلاست. مؤلف میگوید: برخی از شهدا، همچون: امام حسین (ع) و حضرت عباس(ع)، همان جایی که به شهادت رسیدهاند، دفن شدهاند<ref>ر.ک: همان، ص219</ref>. | ||
فایده دوم درباره سرهای شهدای کربلاست. مؤلف در این باره میگوید: فقط سر دو نفر از شهدای کربلا از تنشان جدا نشده است؛ یکی، فرزند خردسال امام حسین(ع) که خود حضرت وی را دفن کرد و دیگری، حر بن یزید ریاحی <ref>ر.ک: همان، ص220</ref>. | فایده دوم درباره سرهای شهدای کربلاست. مؤلف در این باره میگوید: فقط سر دو نفر از شهدای کربلا از تنشان جدا نشده است؛ یکی، فرزند خردسال امام حسین (ع) که خود حضرت وی را دفن کرد و دیگری، حر بن یزید ریاحی <ref>ر.ک: همان، ص220</ref>. | ||
مؤلف در فایده سوم این مطلب را بیان میکند که از میان اصحاب امام حسین(ع) از غیر بنیهاشم فقط سه نفر بههمراه خانواده در صحنه کربلا حضور داشتند که عبارتند از: جنادة بن حرث سلمانی، عبدالله بن عمیر کلبی و مسلم بن عوسجه<ref>ر.ک: همان، ص220 و 221</ref>. | مؤلف در فایده سوم این مطلب را بیان میکند که از میان اصحاب امام حسین (ع) از غیر بنیهاشم فقط سه نفر بههمراه خانواده در صحنه کربلا حضور داشتند که عبارتند از: جنادة بن حرث سلمانی، عبدالله بن عمیر کلبی و مسلم بن عوسجه<ref>ر.ک: همان، ص220 و 221</ref>. | ||
نام پنج نفر از صحابه که در کربلا حضور داشتند عبارتند از: انس بن حرث کاهلی، حبیب بن مظهر اسدی، مسلم بن عوسجه، هانی بن عروه و عبدالله بن یقطر<ref>ر.ک: همان، ص221</ref>. | نام پنج نفر از صحابه که در کربلا حضور داشتند عبارتند از: انس بن حرث کاهلی، حبیب بن مظهر اسدی، مسلم بن عوسجه، هانی بن عروه و عبدالله بن یقطر<ref>ر.ک: همان، ص221</ref>. | ||
مطالب بعدی که هرکدام در یک فایده آمده است عبارتند از: نام بردگانی که در کربلا حضور داشتند، کسانی که بعد از واقعه کربلا به شهادت رسیدند، کسانی که بر اثر جراحات وارده در واقعه کربلا بعدها به شهادت رسیدند، کسانی که هم خود و هم فرزندانشان در کربلا به شهادت رسیدند، پنج برادری که در کربلا به شهادت رسیدند، نه نفر از اصحاب امام که مادرانشان نظارهگر شهادتشان بودند، کودکانی که در کربلا به شهادت رسیدند، ده نفری که امام حسین(ع) در سوگ آنها با حزن و اندوه سخن گفت، حضور امام بر سر بالین هفت نفر با پای پیاده، کسانی که در واقعه کربلا مثله شدند و بدنشان تکهتکه شد، کسانی که سر مبارکشان از تن جدا شد و دشنمان آن را به سمت امام پرتاب کردند، بانوانی که در رکاب حضرت جنگیدند و به شهادت رسیدند یا در برابر دشمن قرار گرفتند و از آنها بیزاری جستند، خانوادههایی از یاران امام که گرچه اسیر شدند، ولی با وساطت خویشاوندانشان نزد ابن زیاد، آزاد شدند و در کوفه ماندند و به شام برده نشدند و در پایان به شهادت رسیدن دو طفل از فرزندان عقیل یا جعفر. | مطالب بعدی که هرکدام در یک فایده آمده است عبارتند از: نام بردگانی که در کربلا حضور داشتند، کسانی که بعد از واقعه کربلا به شهادت رسیدند، کسانی که بر اثر جراحات وارده در واقعه کربلا بعدها به شهادت رسیدند، کسانی که هم خود و هم فرزندانشان در کربلا به شهادت رسیدند، پنج برادری که در کربلا به شهادت رسیدند، نه نفر از اصحاب امام که مادرانشان نظارهگر شهادتشان بودند، کودکانی که در کربلا به شهادت رسیدند، ده نفری که امام حسین (ع) در سوگ آنها با حزن و اندوه سخن گفت، حضور امام بر سر بالین هفت نفر با پای پیاده، کسانی که در واقعه کربلا مثله شدند و بدنشان تکهتکه شد، کسانی که سر مبارکشان از تن جدا شد و دشنمان آن را به سمت امام پرتاب کردند، بانوانی که در رکاب حضرت جنگیدند و به شهادت رسیدند یا در برابر دشمن قرار گرفتند و از آنها بیزاری جستند، خانوادههایی از یاران امام که گرچه اسیر شدند، ولی با وساطت خویشاوندانشان نزد ابن زیاد، آزاد شدند و در کوفه ماندند و به شام برده نشدند و در پایان به شهادت رسیدن دو طفل از فرزندان عقیل یا جعفر. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||