۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'مولف' به 'مؤلف') |
||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
كتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محقق، دكتر عزت حسن، مقدمه | كتاب؛ مشتمل بر مقدمه‌اى به قلم محقق، دكتر عزت حسن، مقدمه مؤلف و 23 باب است. | ||
روش | روش مؤلف در اين كتاب بر اختصار است، از اين رو به بيان ديدگاه‌هاى متفاوت و بيان جزئيات آنها در زمينه مورد نظر نپرداخته، به ذكر خطوط كلى بحث بسنده مى‌كند. | ||
اين كتاب از آن جهت كه ما را با دانسته‌هاى اعراب جاهلى در موضوع انواء و ازمنه آشنا ساخته و همچنين به آنچه از اين فن در ميان اعراب پس از اسلام تا زمان | اين كتاب از آن جهت كه ما را با دانسته‌هاى اعراب جاهلى در موضوع انواء و ازمنه آشنا ساخته و همچنين به آنچه از اين فن در ميان اعراب پس از اسلام تا زمان مؤلف مشهور و مورد استفاده بوده، آشنا مى‌سازد، از ارزش و اهميت ويژه‌اى برخوردار است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
عزت حسن كه كتاب الازمنة والانواء به كوشش او به چاپ رسيده، در مقدمه به ارزش اين كتاب از نظر علمى، ادبى، لغوى و تاريخى اشاره كرده و آن را بعد از الانواء [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] (متوفاى276ق.) و الازمنة والامكنة ابوعلى مرزوقى (متوفاى 421ق.) سومين كتابى برشمرده كه در اين زمينه نوشته شده است. | عزت حسن كه كتاب الازمنة والانواء به كوشش او به چاپ رسيده، در مقدمه به ارزش اين كتاب از نظر علمى، ادبى، لغوى و تاريخى اشاره كرده و آن را بعد از الانواء [[ابن قتیبه، عبدالله بن مسلم|ابن قتيبه]] (متوفاى276ق.) و الازمنة والامكنة ابوعلى مرزوقى (متوفاى 421ق.) سومين كتابى برشمرده كه در اين زمينه نوشته شده است. | ||
مؤلف در اين كتاب گزيده‌اى از علم أنواء نزد اعراب را كه از دوران جاهليت و اسلام به يادگار مانده، گردآورده و مطالبى نيز از اقوام غير عرب كه در اين فن نگاشته شده، بدان افزوده است. همچنين فصولى را با بهره‌گيرى از دانش‌هاى هيئت و نجوم، كه در ميان اعراب پس از ظهور اسلام بروز و ظهور يافته، بدان اضافه نموده است. نگاهى كوتاه به عناوين برخى ابواب اين كتاب گوياى اين حقيقت است. عناوين ابواب كتاب به شرح ذيل است: | |||
باب شناخت اصل در محاسبه ازمنه، باب ذكر ايام سال عربى و نام ماه‌هاى آن، باب ذكر اساس سال عربى، علامت‌هاى ماه‌هاى عربى و راه شناخت اوائل اين ماه‌ها، باب شناخت سال كبيسه از سال‌هاى عربى، باب ذكر سال شمسى، باب تاريخ رومى و سريانى و نام ماه‌هاى اين دو، سال عجمى، سال كبسيه در بين سال‌هاى عجمى، باب ذكر ستارگان مشهور؛ نظير: بنات النعش صغرى و كبرى، صليب، سهيل، سعود، زحل، مشترى و...، باب اوقات فصول و.... | باب شناخت اصل در محاسبه ازمنه، باب ذكر ايام سال عربى و نام ماه‌هاى آن، باب ذكر اساس سال عربى، علامت‌هاى ماه‌هاى عربى و راه شناخت اوائل اين ماه‌ها، باب شناخت سال كبيسه از سال‌هاى عربى، باب ذكر سال شمسى، باب تاريخ رومى و سريانى و نام ماه‌هاى اين دو، سال عجمى، سال كبسيه در بين سال‌هاى عجمى، باب ذكر ستارگان مشهور؛ نظير: بنات النعش صغرى و كبرى، صليب، سهيل، سعود، زحل، مشترى و...، باب اوقات فصول و.... | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۸: | ||
كتاب حاضر سرشار از واژگانى است كه امروزه نيز در موضوع أزمنه و أنواء كاربرد دارد و به صورت اصطلاح در اين فن درآمده است. با مقايسه واژگان به كار رفته در اين كتاب با آنچه امروزه رايج و مصطلح است، مى‌توان به سير تطور و تحول مدلولات اين واژگان پى‌برد و از اين طريق به نگارش فرهنگ لغتى كه اين گونه الفاظ پراكنده را يك جا گردآورده پرداخت و به پديدآمدن دائره المعارفى تاريخى در زمينه لغت عرب كمك نمود. | كتاب حاضر سرشار از واژگانى است كه امروزه نيز در موضوع أزمنه و أنواء كاربرد دارد و به صورت اصطلاح در اين فن درآمده است. با مقايسه واژگان به كار رفته در اين كتاب با آنچه امروزه رايج و مصطلح است، مى‌توان به سير تطور و تحول مدلولات اين واژگان پى‌برد و از اين طريق به نگارش فرهنگ لغتى كه اين گونه الفاظ پراكنده را يك جا گردآورده پرداخت و به پديدآمدن دائره المعارفى تاريخى در زمينه لغت عرب كمك نمود. | ||
همچنين باب(معرفه الشهور الشمسيه و اسماءها عند الاعاجم و...) اين كتاب پر است از سجع‌هاى عربى كه اعراب درباره انواء و ازمنه از خود به يادگار گذارده‌اند. اين سجع‌ها از زيبايى ادبى خاص و آهنگ ويژه‌اى برخوردارند كه | همچنين باب(معرفه الشهور الشمسيه و اسماءها عند الاعاجم و...) اين كتاب پر است از سجع‌هاى عربى كه اعراب درباره انواء و ازمنه از خود به يادگار گذارده‌اند. اين سجع‌ها از زيبايى ادبى خاص و آهنگ ويژه‌اى برخوردارند كه مؤلف به شرح الفاظ و توضيح مفهوم آنها نيز پرداخته است. | ||
== وضعيت == | == وضعيت == | ||