الصوم في الشريعة الإسلامية الغراء: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'جعفر سبحانى' به 'جعفر سبحانى ')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۹: خط ۴۹:




«الصوم في الشريعة الإسلامية الغراء»، اثر آیت‌الله [[سبحانی تبریزی، جعفر|جعفر سبحانى]] ، به مباحث فقهى و استدلالى روزه و اعتكاف از ديدگاه فقه شيعه ذيل كتاب عروة الوثقى، نوشته سيد [[یزدی، محمد کاظم بن عبدالعظیم|محمد كاظم طباطبايى يزدى]] پرداخته است.
'''الصوم في الشريعة الإسلامية الغراء'''، اثر [[سبحانی تبریزی، جعفر|آیت‌الله جعفر سبحانى]] ، به مباحث فقهى و استدلالى روزه و اعتكاف از ديدگاه فقه شيعه ذيل كتاب عروة الوثقى، نوشته سيد [[یزدی، محمد کاظم بن عبدالعظیم|محمد كاظم طباطبايى يزدى]] پرداخته است.


== انگيزه تأليف ==
== انگيزه تأليف ==
خط ۶۸: خط ۶۸:
در مقدمه سه موضوع مورد بحث قرار گرفته است: 1- تعريف روزه. 2- اقسام روزه. 3- ضرورى بودن وجوب روزه.
در مقدمه سه موضوع مورد بحث قرار گرفته است: 1- تعريف روزه. 2- اقسام روزه. 3- ضرورى بودن وجوب روزه.


1- تعريف روزه: خود نگه‌دارى از مفطرات به قصد قربت.
#تعريف روزه: خود نگه‌دارى از مفطرات به قصد قربت.
 
#اقسام روزه: واجب، مستحب، حرام و مكروه. روزه واجب خود 8 قسم دارد: روزه ماه رمضان، روزه قضا، روزه كفاره، روزه بدل از قربانى در حج، روزه نذر و عهد و يمين، روزه اجاره، روزه روز سوم اعتكاف، قضاى روزه پدر براى پسر بزرگ.
2- اقسام روزه: واجب، مستحب، حرام و مكروه. روزه واجب خود 8 قسم دارد: روزه ماه رمضان، روزه قضا، روزه كفاره، روزه بدل از قربانى در حج، روزه نذر و عهد و يمين، روزه اجاره، روزه روز سوم اعتكاف، قضاى روزه پدر براى پسر بزرگ.


نكته سومى كه در مقدمه مورد بحث قرار گرفته ضرورى بودن وجوب روزه است؛ يعنى وجوب روزه را از ضرورياتى دانسته‌اند كه منكر آن مرتد به حساب مى‌آيد و مرتد هم در مواردى حكم به قتلش مى‌شود. البته در باره انكار ضرورى دين اين نكته را تذكر داده‌اند كه در صورتى منكر ضرورى دين مرتد به حساب مى‌آيد كه انكارش ملازم با انكار رسالت باشد و انكار ضرورى دين مستقلاً ارتدادآور نيست.
نكته سومى كه در مقدمه مورد بحث قرار گرفته ضرورى بودن وجوب روزه است؛ يعنى وجوب روزه را از ضرورياتى دانسته‌اند كه منكر آن مرتد به حساب مى‌آيد و مرتد هم در مواردى حكم به قتلش مى‌شود. البته در باره انكار ضرورى دين اين نكته را تذكر داده‌اند كه در صورتى منكر ضرورى دين مرتد به حساب مى‌آيد كه انكارش ملازم با انكار رسالت باشد و انكار ضرورى دين مستقلاً ارتدادآور نيست.
خط ۱۰۶: خط ۱۰۵:
در مبطل ششم سه بحث را مطرح كرده است:
در مبطل ششم سه بحث را مطرح كرده است:


1- رساندن غبار غليظ و غير غليظ به حلق.
#رساندن غبار غليظ و غير غليظ به حلق.
 
#رساندن بخار غليظ و دود تنباكو به حلق.
2- رساندن بخار غليظ و دود تنباكو به حلق.
#حكم داخل شدن بخار يا دود يا غبار غليظ به حلق از روى غفلت، نسيان و اجبار. به اعتقاد ايشان رساندن غبار غليظ به حلق روزه را باطل مى‌كند و غير غليظ اشكال ندارد. در مورد دود تنباكو روايات را متعارض مى‌بيند و وجه جمعى هم براى آنها پيدا نمى‌كند و لذا فتوا به احتياط مى‌دهد؛ چرا كه سيره عقلا بر اجتناب از دخان است.
 
3- حكم داخل شدن بخار يا دود يا غبار غليظ به حلق از روى غفلت، نسيان و اجبار. به اعتقاد ايشان رساندن غبار غليظ به حلق روزه را باطل مى‌كند و غير غليظ اشكال ندارد. در مورد دود تنباكو روايات را متعارض مى‌بيند و وجه جمعى هم براى آنها پيدا نمى‌كند و لذا فتوا به احتياط مى‌دهد؛ چرا كه سيره عقلا بر اجتناب از دخان است.


صورت سوم هم اتفاقى است كه روزه را باطل نمى‌كند.
صورت سوم هم اتفاقى است كه روزه را باطل نمى‌كند.
خط ۱۱۸: خط ۱۱۵:
در مسئله بقاى بر جنابت و حيض سه فرع بيان كرده است:
در مسئله بقاى بر جنابت و حيض سه فرع بيان كرده است:


1- باقى ماندن بر جنابت تا طلوع فجر به صورت عمدى.
#باقى ماندن بر جنابت تا طلوع فجر به صورت عمدى.
 
#باقى ماندن بر جنابت به طور غير عمدى.
2- باقى ماندن بر جنابت به طور غير عمدى.
#باقى ماندن بر حيض و نفاس تا طلوع فجر، اگر قبل از اذان صبح پاك شده باشد. روايات اين باب هم مختلف است؛ ولى در يك جمع بندى كلى در صورت اول روزه باطل مى‌شود و در صورت دوم باطل نمى‌شود. در صورت سوم هم روزه باطل مى‌شود اگر عمدى باشد.
 
3- باقى ماندن بر حيض و نفاس تا طلوع فجر، اگر قبل از اذان صبح پاك شده باشد. روايات اين باب هم مختلف است؛ ولى در يك جمع بندى كلى در صورت اول روزه باطل مى‌شود و در صورت دوم باطل نمى‌شود. در صورت سوم هم روزه باطل مى‌شود اگر عمدى باشد.


در فصل سوم به اين مسئله پرداخته است كه ارتكاب مفطرات اگر به صورت عمدى و از روى اختيار باشد روزه را باطل مى‌كند و در صورتى كه سهوى و يا از روى اكراه باشد، روزه را باطل نمى‌كند. البته يك مورد را استثنا كرده و آن بقاى بر جنابت است.
در فصل سوم به اين مسئله پرداخته است كه ارتكاب مفطرات اگر به صورت عمدى و از روى اختيار باشد روزه را باطل مى‌كند و در صورتى كه سهوى و يا از روى اكراه باشد، روزه را باطل نمى‌كند. البته يك مورد را استثنا كرده و آن بقاى بر جنابت است.
خط ۱۳۲: خط ۱۲۷:
مواردى كه كفاره واجب مى‌شود عبارتند از:
مواردى كه كفاره واجب مى‌شود عبارتند از:


1- انجام دادن مفطرات از روى عمد در ماه رمضان.
#انجام دادن مفطرات از روى عمد در ماه رمضان.
 
#افطار روزه قضاى رمضان بعد از ظهر شرعى.
2- افطار روزه قضاى رمضان بعد از ظهر شرعى.
#افطار روزه روز سوم اعتكاف.
 
#ترك روزه نذر معين.
3- افطار روزه روز سوم اعتكاف.
 
4- ترك روزه نذر معين.


در فصل بعد مواردى را بررسى مى‌كند كه قضاى آن واجب است؛ ولى كفاره ندارد.
در فصل بعد مواردى را بررسى مى‌كند كه قضاى آن واجب است؛ ولى كفاره ندارد.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش