فضل العرب و التنبیه علی علومها: تفاوت میان نسخه‌ها

== معرفی اجمالی ==

نام‌های مختلفی از قبیل «فضل العرب علی العجم»، «فضل العرب و التنبیه علی علومها» و «کتاب العرب و علومها» و همچنین «التسویة بین العرب و العجم» برای این کتاب ذکر شده است<ref>ر.ک: احمدی، محمدقاسم، 1386، ص26-27</ref>.

در مقدمه، ضمن ارائه زندگی نامه مختصری از نویسنده، به بحث و بررسی نام کتاب پرداخته شده است<ref>مقدمه محقق، ص17-35</ref>.

البته بسیاری از منابع از آن با نام «التسویة بین العرب و العجم» یاد کرده‌اند. شایسته مقام و جایگاه عالمی مانند ابن قتیبه هم همین است که کتابش را با چنین عنوانی و با همین موضوع بنویسد، ولی آنچه ابن عبد ربه در کتاب «العقد الفرید» از آن نقل کرده، با عنوان «فضل العرب علی العجم» سازگارتر است. ابن عبد ربه چنین آورده است: ابن قتیبه در کتاب «تفضیل العرب» گفته است: «و اما اهل تسویه...؛ گروهی از آن‌ها برخی از ظواهر قرآن و حدیث را گرفته و با آن بر ضد مخالفانشان احتجاج کرده، ولی درست در معنای آن دقت نکرده‌اند. آنان به آیاتی مانند: » یا أیها الناس إنا خلقناکم من ذکر و أنثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا، إنّ أکرمکم عند اللّه أتقاکم« و آیه «إنما المؤمنون إخوة» و نیز به قول پیامبر(ص) در خطبه حجة الوداع که فرموده است: «أیها الناس إنّ اللّه قد أذهب عنکم نخوة الجاهلیة و تفاخرها بالآباء، لیس لعربی علی عجمی فخر إلاّ بالتقوی، کلّکم لآدم و آدم من تراب» و همچنین به قول دیگرش که فرموده است: «المؤمنون تتکافأ دماؤهم و یسعی بذمتهم أدناهم و هم ید علی من سواهم»، تمسک جسته‌اند. معنایی که از این آیات و روایات برداشت می‌شود این است که همه مؤمنان در طریق احکام و منزلت نزد خدا و در روز قیامت برابرند ]نه در امور دنیا[.