مسالك الأفهام إلی آيات الأحكام: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '،ا' به '، ا'
جز (جایگزینی متن - '،ع' به '، ع')
جز (جایگزینی متن - '،ا' به '، ا')
خط ۵۶: خط ۵۶:
اين كتاب تفسير آياتى از قرآن كريم است كه در آنها احكام فقهى بيان، و بر اساس ترتيب كتب فقهى منظم شده است.
اين كتاب تفسير آياتى از قرآن كريم است كه در آنها احكام فقهى بيان، و بر اساس ترتيب كتب فقهى منظم شده است.


از صدر اسلام در كنار سبكهاى مختلف فقهى مثل فقه رساله‌اى،خلافى،استدلالى،سبك ديگرى پديد آمد كه در آن تفسير آيات فقهى قرآن كريم بر اساس ابواب فقهى مرتب شده كه نام آن را آيات الاحكام گذاشتند.
از صدر اسلام در كنار سبكهاى مختلف فقهى مثل فقه رساله‌اى،خلافى، استدلالى،سبك ديگرى پديد آمد كه در آن تفسير آيات فقهى قرآن كريم بر اساس ابواب فقهى مرتب شده كه نام آن را آيات الاحكام گذاشتند.


اين سبك تفسير آيات فقهى در هر چهار فرقه مذاهب اسلامى ديده مى‌شود.
اين سبك تفسير آيات فقهى در هر چهار فرقه مذاهب اسلامى ديده مى‌شود.


اولين كتابى كه در بين فقهاى اماميه به اين سبك نوشته شده است كتاب آيات الاحكام محمد بن سائب كلبى(م 146 ق)از اصحاب امام باقر ع است([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]40/1)و پس از آن كتابهاى آيات الاحكام ديگرى نوشته شده كه از مهمترين آنان مى‌توان فقه القرآن راوندى(م 573 ق)،النهاية فى تفسير الخمسمائة آية از احمد بن حسن بن متوج بحرانى(م بعد از 836 ق)،زبدة البيان مقدس اردبيلى(م 993 ق)،تفسير شاهى امير ابوالفتح حسينى(م 986 ق)،قلائد الدرر علامه
اولين كتابى كه در بين فقهاى اماميه به اين سبك نوشته شده است كتاب آيات الاحكام محمد بن سائب كلبى(م 146 ق)از اصحاب امام باقر ع است([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]40/1)و پس از آن كتابهاى آيات الاحكام ديگرى نوشته شده كه از مهمترين آنان مى‌توان فقه القرآن راوندى(م 573 ق)، النهاية فى تفسير الخمسمائة آية از احمد بن حسن بن متوج بحرانى(م بعد از 836 ق)،زبدة البيان مقدس اردبيلى(م 993 ق)،تفسير شاهى امير ابوالفتح حسينى(م 986 ق)،قلائد الدرر علامه


شيخ احمد بن عبدالنبى جزائرى(م 1150 ق)را نام برد.
شيخ احمد بن عبدالنبى جزائرى(م 1150 ق)را نام برد.
خط ۶۸: خط ۶۸:
اين كتاب پر از تحقيقات فقهى و دقيق و نكات ادبى است كه بر آگاهان به اين علوم پوشيده
اين كتاب پر از تحقيقات فقهى و دقيق و نكات ادبى است كه بر آگاهان به اين علوم پوشيده


نيست.مؤلف تمام اقوال فقهاى قبل از خود را بيان نكرده است بلكه به ذكر نظريات [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]](م 436 ق)،[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](م 460 ق)،[[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 676 ق)،اكتفا نموده است.
نيست.مؤلف تمام اقوال فقهاى قبل از خود را بيان نكرده است بلكه به ذكر نظريات [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]](م 436 ق)،[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]](م 460 ق)،[[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 676 ق)، اكتفا نموده است.


همراه با اين نظريات،به اقوال ذكر شده در تفاسير البيضاوى(م 685 ق)،[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]](م 548 ق)،ال[[التبيان في تفسير القرآن|تبيان [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]و همينطور نظريات بزرگان اهل
همراه با اين نظريات،به اقوال ذكر شده در تفاسير البيضاوى(م 685 ق)،[[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]](م 548 ق)، ال[[التبيان في تفسير القرآن|تبيان [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]و همينطور نظريات بزرگان اهل


تسنن در كتابهاى تفسيرى و فقهى آنان نيز اشاره شده است.
تسنن در كتابهاى تفسيرى و فقهى آنان نيز اشاره شده است.
خط ۷۹: خط ۷۹:




در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]377/20،378،اعيان الشيعه 271/4 تاريخ پايان تأليف آن بر هشتم محرم الحرام سال 1043 ق ذكر شده است.
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]377/20،378، اعيان الشيعه 271/4 تاريخ پايان تأليف آن بر هشتم محرم الحرام سال 1043 ق ذكر شده است.


==نسخه‌ها:==
==نسخه‌ها:==
خط ۸۶: خط ۸۶:
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]378/20 به نسخه‌اى در نزد حاج ميرزا محمد حسين شهرستانى در كتابخانه شيخ عبدالحسين آل ياسين بالكاظميّة،و در نزد سيد على ايروانى در تبريز،و در نزد شيخ [[مظفر، محمدرضا|محمد رضا مظفر]] به خط ناصر فضل اللّه مربوط به 1044 ق اشاره شده است.
در [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]378/20 به نسخه‌اى در نزد حاج ميرزا محمد حسين شهرستانى در كتابخانه شيخ عبدالحسين آل ياسين بالكاظميّة،و در نزد سيد على ايروانى در تبريز،و در نزد شيخ [[مظفر، محمدرضا|محمد رضا مظفر]] به خط ناصر فضل اللّه مربوط به 1044 ق اشاره شده است.


در مقدمه‌اى بر فقه شيعه صفحه 232 به چندين نسخه منتخب از كتابخانه‌هاى آیت‌اللهمرعشى،مجلس شوراى اسلامى،دانشگاه تهران،الهيات،ملك در تهران،روضاتى در اصفهان اشاره شده است.
در مقدمه‌اى بر فقه شيعه صفحه 232 به چندين نسخه منتخب از كتابخانه‌هاى آیت‌اللهمرعشى،مجلس شوراى اسلامى،دانشگاه تهران، الهيات،ملك در تهران،روضاتى در اصفهان اشاره شده است.


در چاپ كتاب موجود از 4 نسخه خطى استفاده شده كه عبارتند از:
در چاپ كتاب موجود از 4 نسخه خطى استفاده شده كه عبارتند از:
خط ۱۴۵: خط ۱۴۵:
در كتب تراجم دو حاشيه و شرح براى كتاب ذكر شده است
در كتب تراجم دو حاشيه و شرح براى كتاب ذكر شده است


1-سلوك مسالك المرام مسلك مسالك الافهام،از شيخ عبدالقاهر بن عبدرجب عبادى حويزى(امل الآمل 157/2،ذ243/4/،ذ227/12/،اعيان الشيعة(32/8)
1-سلوك مسالك المرام مسلك مسالك الافهام، از شيخ عبدالقاهر بن عبدرجب عبادى حويزى(امل الآمل 157/2،ذ243/4/،ذ227/12/، اعيان الشيعة(32/8)


2-حاشية بر مسالك الافهام از ميرزا عبداللّه بن عيسى تبريزى اصفهانى(م 1130 ق)ذ199/06/
2-حاشية بر مسالك الافهام از ميرزا عبداللّه بن عيسى تبريزى اصفهانى(م 1130 ق)ذ199/06/
خط ۱۵۶: خط ۱۵۶:
قسمت اوّل از جلد اوّل شامل كتابهاى طهارت،صلاة،صوم است.
قسمت اوّل از جلد اوّل شامل كتابهاى طهارت،صلاة،صوم است.


قسمت دوّم از جلد اوّل در بردارنده كتابهاى زكات،خمس،حج،جهاد،امر به معروف و نهى از منكر است.قسمت اوّل از جلد دوّم كتابهاى المكاسب،البيع،دين و توابع آن،بعضى از عقود مثل شركت، عارية،غصب،مضاربة،و نظائر آن،و در آخر كتاب النكاح را در بردارد.
قسمت دوّم از جلد اوّل در بردارنده كتابهاى زكات،خمس،حج،جهاد، امر به معروف و نهى از منكر است.قسمت اوّل از جلد دوّم كتابهاى المكاسب، البيع،دين و توابع آن،بعضى از عقود مثل شركت، عارية،غصب،مضاربة،و نظائر آن،و در آخر كتاب النكاح را در بردارد.


قسمت دوّم از جلد دوم كتابهاى طلاق،مطاعم و مشارب،مواريث،حدود،جنايات،قضاء و شهادات را شامل مى‌شود.
قسمت دوّم از جلد دوم كتابهاى طلاق،مطاعم و مشارب،مواريث،حدود،جنايات،قضاء و شهادات را شامل مى‌شود.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش