به سوی ام‌القری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'سيد محمدكاظم طباطبايى' به 'سيد محمدكاظم طباطبايى ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۶۱: خط ۶۱:
سفر اول، در روز چهارشنبه چهاردهم ارديبهشت ماه 1373ش، مطابق با 22 ذى‌قعده، از فرودگاه مهرآباد تهران آغاز شده است. نويسنده در نوشتن اين سفرنامه، دقت زيادى به خرج داده و علاوه بر اشاره به مكان‌ها و اعمال انجام‌داده‌شده در هريك، به جزئيات و حتى احساسات هم‌سفران خود توجه نموده و آن‌ها را به رشته تحرير درآورده است؛ به‌عنوان مثال، وى لحظات اوليه انتظار و ورود به مدينه را چنين به تصوير كشيده است: «شور و حال برخى از زائران در سالن انتظار، به حدى بود كه دسته‌اى گرد هم اجتماع كرده، يكى از آنها شعر مى‌خواند و ديگران با احساس تمام، همراهى‌اش مى‌كردند. زائران ايرانى براى ديدن مدينه لحظه‌شمارى مى‌كنند؛ در واقع علاقه آنان به اهل‌بيت(ع) و سال‌ها مداحى آن بزرگواران، چنين روحيه‌اى را به آنان داده است» <ref>متن كتاب، ص21-22</ref>.
سفر اول، در روز چهارشنبه چهاردهم ارديبهشت ماه 1373ش، مطابق با 22 ذى‌قعده، از فرودگاه مهرآباد تهران آغاز شده است. نويسنده در نوشتن اين سفرنامه، دقت زيادى به خرج داده و علاوه بر اشاره به مكان‌ها و اعمال انجام‌داده‌شده در هريك، به جزئيات و حتى احساسات هم‌سفران خود توجه نموده و آن‌ها را به رشته تحرير درآورده است؛ به‌عنوان مثال، وى لحظات اوليه انتظار و ورود به مدينه را چنين به تصوير كشيده است: «شور و حال برخى از زائران در سالن انتظار، به حدى بود كه دسته‌اى گرد هم اجتماع كرده، يكى از آنها شعر مى‌خواند و ديگران با احساس تمام، همراهى‌اش مى‌كردند. زائران ايرانى براى ديدن مدينه لحظه‌شمارى مى‌كنند؛ در واقع علاقه آنان به اهل‌بيت(ع) و سال‌ها مداحى آن بزرگواران، چنين روحيه‌اى را به آنان داده است» <ref>متن كتاب، ص21-22</ref>.


سفرنامه دوم، يكى از سفرنامه‌هاى ارزشمندى است كه در طى سفر حجى كه در سال 1331ق، صورت گرفته، به رشته تحرير درآمده است. نويسنده همراه جمعى از علماى نجف از اين شهر مقدس، راهى شام گرديده، از آنجا با قطار به مدينه منوره مشرف شده و پس از آن راهى مكه مكرمه شده است. او شرح سفر خود و همراهان را تا اتمام اعمال و مراجعت به جده براى بازگشت به‌تفصيل و با قلمى نسبتاً خواندنى و زيبا نگاشته است. مؤلف در جايى از متن، نامى از خود به ميان نياورده؛ همان‌طوركه براى سفرنامه خود نيز نامى ذكر نكرده است، جز آنكه مى‌دانيم و مؤلف نيز مكرر يادآور شده كه جناب آقا سيد محمد طباطبايى (متوفاى 1334، در سن 45 سالگى) فرزند ارشد آيت‌الله [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمدكاظم طباطبايى]] صاحب كتاب «العروة الوثقى» در اين سفر همراه آنان بوده است. وى در جاى‌جاى رساله از ايشان با عظمت ياد كرده و گويا اين سفرنامه را براى ايشان نوشته است. آنچه مسلم است، اينكه نسخه اصل رساله در اختيار خاندان طباطبايى و متعلق به آقا سيد محمد بوده است <ref>همان، ص153</ref>.
سفرنامه دوم، يكى از سفرنامه‌هاى ارزشمندى است كه در طى سفر حجى كه در سال 1331ق، صورت گرفته، به رشته تحرير درآمده است. نويسنده همراه جمعى از علماى نجف از اين شهر مقدس، راهى شام گرديده، از آنجا با قطار به مدينه منوره مشرف شده و پس از آن راهى مكه مكرمه شده است. او شرح سفر خود و همراهان را تا اتمام اعمال و مراجعت به جده براى بازگشت به‌تفصيل و با قلمى نسبتاً خواندنى و زيبا نگاشته است. مؤلف در جايى از متن، نامى از خود به ميان نياورده؛ همان‌طوركه براى سفرنامه خود نيز نامى ذكر نكرده است، جز آنكه مى‌دانيم و مؤلف نيز مكرر يادآور شده كه جناب آقا سيد محمد طباطبايى (متوفاى 1334، در سن 45 سالگى) فرزند ارشد آيت‌الله [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمدكاظم طباطبايى]] صاحب كتاب «العروة الوثقى» در اين سفر همراه آنان بوده است. وى در جاى‌جاى رساله از ايشان با عظمت ياد كرده و گويا اين سفرنامه را براى ايشان نوشته است. آنچه مسلم است، اينكه نسخه اصل رساله در اختيار خاندان طباطبايى و متعلق به آقا سيد محمد بوده است <ref>همان، ص153</ref>.


در صفحات آغازين كتاب، در يك صفحه مستقل، نام همراهان مؤلف آمده است: فهرست رفقا و هم‌سفران: حضرت حجت‌الاسلام آقا مير سيد محمد آيت‌الله‌زاده؛ آقا سيد محمدرضا آقازاده ايشان؛ آقا شيخ على‌اكبر فيروزآبادى يزدى. از كربلا: آقا ميرزا حسن روضه‌خوان يزدى؛ آقا سيد حسين صحاف؛ حاجى حسين قمشه دنگ‌چى؛ آقا خان سلطان‌زاده طهرانى؛ آقا ميرزا محمد عطار طهرانى. خدمه و عكام: حاجى رضا يزدى؛ على‌اكبر يزدى؛ محمد فلاح. طباخ: حسين يزدى. مباشر قهوه: محمدجعفر رفيق حاجى حسين شيش. چاووش: حاجى حسين شيش شوشترى. زميلات كجاوه: حضرت آقا و جناب آقا شيخ محمدرضا شوشترى. زوج ديگر: بنده و آقا رضا. زوج ديگر: آقا خان و آقا شيخ على‌اكبر. زوج ديگر: آقا سيد حسن و آقا ميرزا محمد. حمله‌دار: حاجى حمودى شوشترى. مكارى (باروت و كبريت) <ref>همان، ص153-154</ref>.
در صفحات آغازين كتاب، در يك صفحه مستقل، نام همراهان مؤلف آمده است: فهرست رفقا و هم‌سفران: حضرت حجت‌الاسلام آقا مير سيد محمد آيت‌الله‌زاده؛ آقا سيد محمدرضا آقازاده ايشان؛ آقا شيخ على‌اكبر فيروزآبادى يزدى. از كربلا: آقا ميرزا حسن روضه‌خوان يزدى؛ آقا سيد حسين صحاف؛ حاجى حسين قمشه دنگ‌چى؛ آقا خان سلطان‌زاده طهرانى؛ آقا ميرزا محمد عطار طهرانى. خدمه و عكام: حاجى رضا يزدى؛ على‌اكبر يزدى؛ محمد فلاح. طباخ: حسين يزدى. مباشر قهوه: محمدجعفر رفيق حاجى حسين شيش. چاووش: حاجى حسين شيش شوشترى. زميلات كجاوه: حضرت آقا و جناب آقا شيخ محمدرضا شوشترى. زوج ديگر: بنده و آقا رضا. زوج ديگر: آقا خان و آقا شيخ على‌اكبر. زوج ديگر: آقا سيد حسن و آقا ميرزا محمد. حمله‌دار: حاجى حمودى شوشترى. مكارى (باروت و كبريت) <ref>همان، ص153-154</ref>.


همان‌طوركه ملاحظه شد مؤلف در اين فهرست نيز نام خود را ياد نكرده است؛ تنها در يك مورد صفحه‌اى كه در آن آگاهى‌هايى مربوط به مناسك‌ها داده و در پايان گفته است: «حساب مناسك‌ها و آنچه قرض كرده بودم از حساب جناب مستطاب آقاى حاجى سيد محمود، همه را در تاريخ ذيل پرداختم و محاسبه طرفين فيصل گرديد؛ في تاريخ شوال الأقل الحاج ميرزا علي الإصفهاني». از آنجا كه در سراسر كتاب، تنها مطالب نوشته‌شده از همين مؤلف و به همين خط است و از جمله همين عبارت، مى‌توان مطمئن بود كه نويسنده سفرنامه همين ميرزا على اصفهانى است كه از وى آگاهى خاصى جز آنچه در اين كتاب آمده، به دست نيامده است. وى از شاگردان مرحوم [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمدكاظم طباطبايى]] و احتمالا فرزند ايشان سيد محمد بوده و تعلق خاطر روشنى به اين خاندان داشته است. وى پيش از ورود در كتاب، صورت سؤال و جوابى را كه از مرحوم صاحب عروه درباره فرزند ايشان سيد محمد شده، آورده است <ref>همان، ص154</ref>.
همان‌طوركه ملاحظه شد مؤلف در اين فهرست نيز نام خود را ياد نكرده است؛ تنها در يك مورد صفحه‌اى كه در آن آگاهى‌هايى مربوط به مناسك‌ها داده و در پايان گفته است: «حساب مناسك‌ها و آنچه قرض كرده بودم از حساب جناب مستطاب آقاى حاجى سيد محمود، همه را در تاريخ ذيل پرداختم و محاسبه طرفين فيصل گرديد؛ في تاريخ شوال الأقل الحاج ميرزا علي الإصفهاني». از آنجا كه در سراسر كتاب، تنها مطالب نوشته‌شده از همين مؤلف و به همين خط است و از جمله همين عبارت، مى‌توان مطمئن بود كه نويسنده سفرنامه همين ميرزا على اصفهانى است كه از وى آگاهى خاصى جز آنچه در اين كتاب آمده، به دست نيامده است. وى از شاگردان مرحوم [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمدكاظم طباطبايى]] و احتمالا فرزند ايشان سيد محمد بوده و تعلق خاطر روشنى به اين خاندان داشته است. وى پيش از ورود در كتاب، صورت سؤال و جوابى را كه از مرحوم صاحب عروه درباره فرزند ايشان سيد محمد شده، آورده است <ref>همان، ص154</ref>.


مؤلف سفرنامه سوم، در چند مورد خود را محمدولى مى‌نامد، اما مشخصات ديگرى از خود به دست نمى‌دهد. در عبارت نخست سفرنامه آمده است: «چنين گويد بنده محتاج إلى ربه العلي محمدولى كه چون در سنه (كذا) كه توفيق و سعادت توفيق گرديد...». پس از آن مى‌گويد: «و بعد از استيذان از پادشاه جم‌جاه رئوف مهربان السلطان بن السلطان بن السلطان محمد شاه غازى خلد الله ملكه». گويا در نسخه عكسى كه در اختيار گردآورنده بوده، نام شاه خاصى نيامده است <ref>ر.ك: همان، ص231</ref>.
مؤلف سفرنامه سوم، در چند مورد خود را محمدولى مى‌نامد، اما مشخصات ديگرى از خود به دست نمى‌دهد. در عبارت نخست سفرنامه آمده است: «چنين گويد بنده محتاج إلى ربه العلي محمدولى كه چون در سنه (كذا) كه توفيق و سعادت توفيق گرديد...». پس از آن مى‌گويد: «و بعد از استيذان از پادشاه جم‌جاه رئوف مهربان السلطان بن السلطان بن السلطان محمد شاه غازى خلد الله ملكه». گويا در نسخه عكسى كه در اختيار گردآورنده بوده، نام شاه خاصى نيامده است <ref>ر.ك: همان، ص231</ref>.
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش