ولایت‌نامه

ولایت‌نامه، اثر ملاسلطان‌محمد گنابادی، ملقب به سلطان‌علی‌شاه (1251-1327ق)، کتابی است در باب ولایت از نگاه عرفانی.

ولایتنامه
ولایت‌نامه
پدیدآورانسلطان علی‌شاه، سلطان محمد بن حیدر (نويسنده)
ناشرحقيقت
مکان نشرایران - تهران
سال نشر1380ش
چاپ1
شابک964-7040-11-3
موضوعولایت (عرفان) - عرفان
زبانفارسی
تعداد جلد1
کد کنگره
8و8س 287/1 BP
نورلایبمطالعه و دانلود pdf

موضوع کتاب، چنان‌که از عنوان آن برمی‌آید، اصل اصیل تصوف و تشیع، یعنی ولایت است که در آن به دقیق‌ترین و مستندترین وضع ممکن، تشریح شده است و شاید در موضوع خود، این کتاب، بی‌نظیر باشد[۱].

اثر حاضر، کتاب گران‌بهایی است که مورد نیاز صاحبدلان و سالکان طریقت و عاشقان حقیقت است و چون بدر سپهر کمال و ضیاء مهر جلال که سالکان را از انوار معرفت بهرمند ساخته و بسان منبع فیاضی است که به‌غیر عوض و غرض، تشنگان را از زلال خود، سیراب می‌سازد[۲].

مؤلف، مطالب کتاب خویش را در یک مقدمه، دوازده باب و یک خاتمه، تنظیم نموده است. در مقدمه، به بررسی واژه «ولایت» از لحاظ لغوی و اصطلاحی در عرف خاص، پرداخته است[۳].

در باب اول، در شش فصل، ابتدا به بیان حقیقت ولایت پرداخته شده و سپس، این موضوع تشریح گردیده است که اسماء و صفات الهی و همچنین اخبار و احکام الهی، از مقام ولایت، تجاوز ندارند.

نزول ولایت مطلقه که مسمی است به مشیت حق تعالی شأنه از مقام عالی خود بدون تجافی از مقام خود، صعود وجود و ولایت و سایر صفات وجود به‌سوی اصل خود، کیفیت امتزاج عناصر و ولایت تکوینی و تکلیفی، از سایر موضوعات مطرح‌شده در این باب است[۴].

در باب دوم، ولایت تکلیفی مورد بحث قرار گرفته است. نویسنده در این باب، ابتدا اطلاقات ولایت به‌حسب تکلیف را بررسی نموده و سپس، از تحقق ولایت تکلیفی در جانب قابل و نحله آن در جانب قابل سخن به میان آورده و پس از آن، به موضوع بیعت گرفتن و بیعت کردن که از زمان حضرت آدم(ع) تا زمان حضرت خاتم(ص) معمول همه صاحبان ادیان و ملل بوده، پرداخته است[۵].

فرق میان قبول رسالت و قبول ولایت، اصناف مردم در هر زمان و هر ملت و دین، فواید ولایت مستعمله در زبان اهل الله، معامله سالک با خلق و خصلت‌های نفسانی که باعث قوت پیوند ولایت می‌شود، از جمله موضوعات سایر ابواب کتاب است.

پانویس

  1. ر.ک: یادداشت ناشر، ص1
  2. ر.ک: مقدمه چاپ دوم، ص9
  3. ر.ک: مقدمه مؤلف، ص13
  4. ر.ک: متن کتاب، ص16-30
  5. ر.ک: همان، ص33-38

منابع مقاله

یادداشت ناشر، مقدمه و متن کتاب.


وابسته‌ها