وظيفة الصورة الفنية في القرآن الكريم
وظيفة الصورة الفنية في القرآن الكريم نوشتۀ دكتر عبدالسلام أحمد الراغب و به زبان عربى است.نویسنده در اين كتاب به بررسى يكى از جنبه‌هاى اعجاز قرآن كريم؛ یعنى جنبۀ نمايش و تصوير هنرى قرآن كريم مى‌پردازد.به اعتقاد نویسنده تصوير هنرى قرآن با تمام وجود انسان؛ یعنى عقل، حسّ و وجدان او سخن مى‌گويد و در پى ترسيم الگويى جامع از انسان مى‌باشد.به گفتۀ نویسنده اولين كسى كه اثر مستقلى در اين موضوع از خود به يادگار گذاشت، سید قطب بود كه با نگارش«التصوير الفني في القرآن» تصوير هنرى قرآن را به نمايش نهاد.اما تنها به جنبۀ هنرى آن اكتفا نموده و به جنبۀ وظيفى آن نپرداخته است.نویسنده جنبۀ وظيفى تصوير فنى قرآن را الهام گرفته از سخن عبدالقاهر جرجانى در «دلائل الاعجاز» مى‌داند آنجا كه عبدالقاهر از معنا و معناى معنا سخن به ميان آورده و مى‌گويد:معنا آن چيزى است كه از ظاهر لفظ فهميده مى‌شود و معناى معنا، معنى ديگرى است كه از معناى لفظ اول فهميده مى‌شود.به همين ترتيب در وظايف تصوير قرآنى نيز، وظايف قريب به وظايفى اطلاق مى‌شود كه از ظاهر تصوير هنرى قرآن درك مى‌شود و وظايف بعيده به افكار دينى‌اى كه هدف از تصوير هنرى قرآن است اطلاق مى‌شود.البته هيچ‌يك از اين وظايف جداى از ديگرى نيست بلكه همه درهم‌تنيده و ممزوج‌اند.به اعتقادنویسنده هيچ‌يك از تصاوير فنى و هنرى قرآن خالى از هدف و غايت نيست بلكه هريك حامل ديدگاهى اسلامى دربارۀ انسان و جهان است كه تكميل آن ديدگاه‌ها جز با تكميل اين تصاوير امكان‌پذير نيست.و سرانجام نتيجه مى‌گيرد كه اعجاز مبتنى بر نظام دقيق روابط و نسبت‌ها كه در جهان طبيعت، انسان و حيات مشاهده مى‌شود، در «كتاب اللّه المقروء» یعنى قرآن كريم نيز قابل مشاهده است.تصاوير هنرى قرآن به خوبى نشانگر اين جنبه ازاعجاز قرآن كريم مى‌باشد.
| وظیفه الصوره الفنیه فی القرآن الکریم | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | راغب، عبدالسلام احمد (نویسنده) |
| ناشر | فصلت |
| مکان نشر | حلب - سوریه |
| سال نشر | 1422 ق |
| چاپ | 1 |
| موضوع | قرآن - تحقیق
قرآن - مسایل ادبی قرآن - مسایل لغوی |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 82 /ر2و6 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
ساختار
كتاب مشتمل بر يك مقدمه و سه باب ذيل مى‌باشد:
الباب الاول: «طبيعة الصورة» داراى سه فصل است: الفصل الاول: «مفهوم الصورة» در اين فصل به عناوين:الصورة عند البلاغين و النقاد القدماء، الصورة
في النقد الحديث و لكن ما الصورة؟و ما طبيعتها؟الفصل الثاني:مقومات الصورة الفنيّة في القرآن الكريم.الفصل الثالث:أنواع الصور في القرآن الكريم، به بررسى صور ذيل مى‌پردازد:الصورة المفردة، الصورة السياقية، الصور المتقابلة.
الباب الثاني: «الوظائف القريبة للصورة الغنية في القرآن الكريم»، هفت فصل ذيل را دربردارد.الفصل الاول:المعانى الذهنية و الحالات النفسية.
الفصل الثاني:الأمثال القرآنية.
الفصل الثالث:مشاهد الطبيعة.
الفصل الرابع:الحوادث الواقعية.
الفصل الخامس:القصص الماضية.
الفصل السادس:النماذج الانسانية.
الفصل السابع:مشاهد القيامة.
الباب الثالث: «الوظائف البعيدة للصورة الفنية في القرآن الكريم» داراى چهار فصل مى‌باشد.الفصل الاول:الوظيفة الفنيّة.الفصل الثاني:
الوظيفة النفسية.الفصل الثالث:الوظيفة العقلية.الفصل الرابع:الوظيفةالدينية.در خاتمه كتاب هم خلاصه و نتايج به دست آمده از محتواى كتاب و مصادر و منابع و فهرست مطالب كتاب درج شده است.
نسخه‌شناسى
نویسنده كتاب آقاى دكتر عبدالسلام أحمد الراغب است.اين كتاب در قطع وزيرى با جلد شوميز در 485 صفحه نخستين‌بار در سال 1422 ه-2001م از سوى انتشارات «فصّلت للدراسات و الترجمة و النشر» سوريه به چاپ رسيده است.