وجود امام مهدی علیه‌السلام در پرتو عقل

وجود امام مهدی علیه‌السلام در پرتو عقل اثر فارسى على اصغر رضوانى، از مجموعه كتب «سلسله مباحث مهدویت» بوده كه در پى اثبات عقلى وجود مبارک امام مهدى(عج) است.

وجود امام مهدی علیه‌السلام در پرتو عقل
پدیدآوران	رضوانی، علی‌اصغر (نویسنده)
ناشر	مسجد مقدس جمکران
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1386 ش
چاپ	3
شابک	‎978-964-973-028-8
موضوع	محمد بن حسن(عج)، امام دوازدهم، 255ق. - مهدویت - انتظار
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏224‎‏/‎‏4‎‏ ‎‏/‎‏ر‎‏6‎‏و‎‏3
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

ساختار

كتاب با مقدمه مؤلف در اشاره به تفاوت اعتقاد شيعه و عامه نسبت به مسأله امامت، آغاز شده و مباحث ادله كلامى، فلسفى، عرفانى، تجربى و عقلى موجود براى ضرورت وجود امام زمان(عج) را ارائه كرده است.

گزارش محتوا

براهينى كه مؤلف براى اثبات مدعاى خويش استفاده كرده؛ عبارتند از:

1. «برهان لطف»: وجود امام(ع) گرچه از ديدگان مردم غايب است؛ ولى داراى الطافى است كه نویسنده آن‌ها را توضيح داده است؛ از جمله:

   - حراست از دين خداوند

   - تربيت نفوس مستعد

   - سبب بقاء مذهب

   - تأثير وجود الگو در پيشرفت بشر

2. «لطف»: براى اثبات امام زمان(عج) با اين برهان، سه مقدمه ذكر شده است:

   - از جمله تمايلات غريزى و فطرى انسان، تمايلات عالى از قبيل حقيقت جويى و يافتن كمال مطلق است.

   - براى رسيدن به كمال مطلق، احتياج به واسطه‌اى است كه خود، سفر كمال را طى كرده باشد.

   - اگر ميل و غريزه به چيزى در انسان وجود دارد، بايد آن چيز در خارج موجود باشد.

3. «مظهر جامع»: اين برهان نيز با ذكر مقدماتى تشريح شده است:

   - انسان كامل داراى مقامى است كه هيچ موجودى هم وزن آن نيست.

   - ذات واجب به هيچ وصفى محدود نمى‌شود.

   - هويت مطلقه خداوند چون در مقام ظهور، احكام وحدت بر آن غلبه دارد، لذا كثرت نه تنها مقهور بلكه محو مى‌گردد.

4. قبل از تبيين «علت غايى» به مسأله غيات‌مندى افعال خداوند كه دخالت تامى در اين برهان دارد، اشاره شده است.
5. در «واسطه فيض»، نویسنده به دنبال اثبات اين است كه فيض الهى به موجودات، به جهت لزوم سنخيت بين مفيض و مفاض عليه، بدون واسطه انجام نمى‌پذيرد و واسطه فيض نيز فيض، بلكه حقيقت و جوهر فيض است.
6. «امكان اشرف»: مؤلف معتقد است، حكما قاعده‌اى دارند به نام قاعده امكان اشرف كه در ابتدا توسط اشراقيين تأسيس گشت؛ ولى بعداً به دست مشائين رسيد و با اقامه دليل، برهانى شد؛ اما وى بر اين باور است كه بايد اين قاعده را ممكن اشرف ناميد؛ زيرا اشرفيت و اخسيت، عارض بر ممكن و از حالات آن است نه امكان.
7. «عنايت»: خداوند براى كمال هر موجودى، همه نوع ابزار را در اختيارش قرار داده و چگونه ممكن است، انسان از اين قانون استثناء شده و ارتقاى معنوى او ناديده گرفته شود.

ديگر براهين استفاده شده، عبارتند از: تجلى اعظم، تقابل قطبين، عدم تبعيض در فيض، استقراء تام، لزوم عقل بالفعل و حساب تراكم احتمالات.

وضعيت كتاب

فهرست مطالب در ابتداى كتاب آمده است.

پاورقى‌ها به ذكر منابع اختصاص دارد.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن كتاب.
2. پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى عليه‌السلام و مهدویت»، قم، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ج1 ص291.