همدانی، مولی عبدالصمد
ملا عبدالصمد آخوند همدانى (متوفای 1216ق)، فقيه، متكلم، عارف و شاعر، متخلص به صمد، معروفترین اثر ایشان بحر المعارف در تصوف و عرفان است، و در حمله وهابیها به کربلا در 18 ذيحجه سال 1216ق (روز عید غدیر) به شهادت رسید.
| نام | همدانی، مولی عبدالصمد |
|---|---|
| نام‌های دیگر | |
| نام پدر | محمد یا عبدالله |
| متولد | بین سالهای 1150 تا 1156ق |
| محل تولد | همدان |
| رحلت | چهارشنبه 18 ذيحجه سال 1216ق |
| اساتید | محمدباقر بهبهانى |
| برخی آثار | بحر المعارف |
| کد مؤلف | AUTHORCODE00128AUTHORCODE |
ولادت
از والدین و نیز تاریخ تولد ایشان اطلاع دقیقی در دست نیست، برخی منابع نام پدر ایشان را محمد و برخی دیگر عبدالله دانسته‌اند، همچنین در مورد سال تولد ایشان بین سالهای 1150 تا 1156ق گفته شده است.
تحصیلات
وى قريب چهل سال در عتبات بوده و آنجا در نزد آقا محمدباقر بهبهانى، سيد بحر العلوم و آقا سيد على كربلائى، در فقه و اصول تحصيل كرد چندان‌كه از علماء و فحول به شمار آمد.
وى پس از چندى، ميل به تصوف و عرفان نموده و در همان ديار، بأمر مجذوب عليشاه، خدمت نور عليشاه و سيد معصوم عليشاه رسيد و به دستور آنان، به اصفهان در نزد حسين عليشاه رفت. سپس به كربلا مهاجرت نمود و به مدت هشت سال در آنجا سكنى گزيد و با ملا اسكندر شروانى، پدر حاج ميرزا زين‌العابدين، ملاقات نموده و رفاقتى شايسته بهم رسانيد.
وفات
وفات وى روز چهارشنبه 18 ذيحجه سال 1216ق، روز عید غدیر در موقعى اتفاق افتاد كه فرقه ضاله وهابيّه، تحت رياست سعود بن عبدالعزيز حنبلى، به كربلاى معلّى استيلا يافتند و او در همان مكان مقدس، با جمعى ديگر از اجلّاى علما، به دست ايشان به شهادت رسید. وى بارها مى‌گفت كه زود باشد كه ريش و محاسن من به‌خونم خضاب شود.
آثار
- بحر المعارف؛ كتابى است در عرفان و تصوف
- كتابى بزرگ در لغت
- كتابى ديگر بترتيب ابواب فقه كه جامع مستطرفات بسيارى مى‌باشد و گويا همين كتاب شرح مختصر نافع محقّق حلّى است.
منابع مقاله
- اثر آفرينان ج1ص15
- مكارم الآثار ج2 ص601
- ريحانۀ الادب ج6 ص377.