م‍لااح‍م‍دوف‌، م‍ي‍رزا

میرزا ملااحمد (۱۳۲۶ - ۱۴۰۱ش)، پژوهشگر، ادیب و ایران‌شناس برجسته تاجیک، عضو وابسته آکادمی علوم تاجیکستان و رئیس پیشین انجمن دوستی تاجیکستان و ایران بود. او که تخصص ویژه‌ای در رودکی‌شناسی داشت، بیش از ۴۵۰ اثر علمی و عمومی از خود به جای گذاشت و در معرفی و تحکیم پیوندهای فرهنگی ایران و تاجیکستان نقش مؤثری ایفا کرد.

میرزا ملااحمد
NUR110838.jpg
نام کاملمیرزا ملااحمد (میرزا ملااحمداف)
ولادت۱ اسفند ۱۳۲۶
محل تولددهکده داردار، ناحیه عینی، جمهوری شوروی سوسیالیستی تاجیکستان
محل زندگیدوشنبه
رحلت۵ بهمن ۱۴۰۱
مدفنآرامستان "سر آسیا"، دوشنبه
طول عمر۷۴ سال
دیناسلام
پیشهپژوهشگر، ادیب، ایران‌شناس
منصبمعاون دبیر کل علمی آکادمی علوم تاجیکستان، رئیس انجمن دوستی تاجیکستان و ایران
اطلاعات علمی
درجه علمیدکترای علوم فیلولوژی، پروفسور
دانشگاهدانشگاه دولتی تاجیکستان
علایق پژوهشیادبیات‌شناسی، ایران‌شناسی، فرهنگ‌شناسی، رودکی‌شناسی
برخی آثارپیرامون رودکی و رودکی‌شناسان، دانشنامه رودکی، تاریخ ادبیات ایران در قرن‌های ۱۹ و ۲۰، خوبان پارسی‌گوی، یاد یار مهربان، صدای آسیا، بیا تا جهان را به بد نسپریم

ولادت

میرزا ملااحمد (با نام کامل میرزا ملااحمداف) در ۱ اسفند ماه سال ۱۳۲۶ خورشیدی (مصادف با ۲۰ فوریه ۱۹۴۸) در دهکده داردار، ناحیه عینی، در جمهوری شوروی سوسیالیستی (تاجیکستان) به دنیا آمد.[۱][۲][۳]

تحصیلات

وی در سال ۱۳۴۸ خورشیدی (۱۹۶۹ میلادی) از بخش خاورشناسی دانشگاه دولتی تاجیکستان فارغ‌التحصیل شد و موفق به اخذ مدرک در رشته «خاورشناسی» گردید.

فعالیت‌ها

فعالیت‌های علمی میرزا ملااحمد از سال ۱۳۶۶ خورشیدی (۱۹۸۷ میلادی) در آکادمی علوم تاجیکستان آغاز شد. وی مسئول بخش ایران‌شناسی و هندشناسی، معاون مؤسسه خاورشناسی و میراث مکتوب، و مسئول بخش تاریخ ادبیات مؤسسه زبان و ادبیات رودکی بود. از سال ۱۳۷۹ خورشیدی (۲۰۰۰ میلادی) به مدت بیش از دو دهه، ابتدا به عنوان رئیس بخش علمی-سازمانی و سپس به عنوان معاون دبیر کل علمی آکادمی علوم تاجیکستان خدمت کرد. وی همچنین نماینده مجلس شهر دوشنبه و رئیس انجمن دوستی تاجیکستان و ایران بود. میرزا ملااحمد در سازمان‌دهی و دبیری همایش‌های مهم بین‌المللی مانند «هزاره شاهنامه فردوسی» نقش داشت و عضو هیئت تحریریه چندین مجله معتبر علمی در ایران و تاجیکستان بود. وی به پاس خدماتش، برنده جایزه بنیاد مانوچهر فرهنگی و جایزه اسماعیل سامانی آکادمی علوم تاجیکستان شد.[۴][۵]

وفات

میرزا ملااحمد که به مدت طولانی از بیماری قلبی و کلیوی رنج می‌برد، سرانجام در ۵ بهمن ماه سال ۱۴۰۱ خورشیدی (مصادف با ۲۵ ژانویه ۲۰۲۳) در سن ۷۴ سالگی در شهر دوشنبه درگذشت. پیکر وی در آرامستان «سر آسیا»ی همین شهر به خاک سپرده شد.[۶][۷][۸]

آثار

میرزا ملااحمد نویسنده‌ای پرکار بود که بیش از ۴۵۰ اثر از خود به جا گذاشت. حوزه‌های پژوهشی وی ادبیات فارسی، ایران‌شناسی و به ویژه رودکی‌شناسی را در بر می‌گرفت.

  • دانشنامه رودکی (به عنوان سرپرست و مؤلف)
  • تاریخ ادبیات ایران در قرن‌های ۱۹ و ۲۰ (مشترک با دیگر پژوهشگران)
  • خوبان پارسی‌گوی
  • یاد یار مهربان
  • صدای آسیا
  • بیا تا جهان را به بد نسپریم
  • فرخی سیستانی
  • قاآنی شیرازی
  • بزرگداشت انسان نیک
  • تصحیح و انتشار متون کهن مانند «قابوسنامه»، «رباعیات خیام»، «دیوان حافظ»، «آثار ناصرخسرو» و گزیده‌هایی از اشعار شاعران معاصر[۹]

پانويس

منابع مقاله

وابسته‌ها